Bạn có cho rằng mình là người có lối sống lành mạnh? Với những người trả lời "có", điều quan trọng cần biết là sống lành mạnh không đơn giản chỉ là tập luyện thường xuyên và ăn uống khoa học.
1. Dinh dưỡng hợp lý - Đảm bảo vệ sinh
Hiện nay, mô hình bệnh tật của người dân Việt Nam đang chuyển tiếp từ các bệnh lây nhiễm sang các bệnh không lây nhiễm như tim mạch, đái tháo đường, ung thư, loãng xương, gout…
 |
Một trong những yếu tố nguy cơ hàng đầu là chế độ dinh dưỡng bất hợp lý, trong đó bữa ăn gia đình có vai trò vô cùng quan trọng và cần được đảm bảo, cân đối cả về số lượng, chất lượng.
Mỗi loại thực phẩm chứa dinh dưỡng với tỷ lệ khác nhau nên phải phối hợp một cách khoa học , hợp lý và đa dạng thực phẩm, để cung cấp đủ dưỡng chất cần thiết cho cơ thể, cân bằng cả 4 nhóm thực phẩm là chất bột đường, chất đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất.
Nên sử phối hợp cả thực phẩm nguồn gốc động vật và thực phẩm thực vật trong từng món ăn và từng bữa ăn để có chế độ ăn hợp lý giàu dinh dưỡng và nâng cao sức khỏe.
Bên cạnh đó cũng không quên đảm bảo an toàn vệ sinh trong lựa chọn, chế biến và bảo quản thực phẩm. Đảm bảo bữa ăn gia đình hợp lý và an toàn thực phẩm không chỉ là cách tốt nhất để bảo vệ mọi người chống lại bệnh tật mà còn làm tăng thêm tình cảm, sự gắn kết giữa các thành viên khi hàng ngày cùng nhau quây quần bên mâm cơm gia đình có dinh dưỡng hợp lý, ngon và an toàn.
2. Hãy hoạt động thể lực nếu có thể - Thực hành tình dục an toàn
Hoạt động thể lực không đủ là 1 trong 10 yếu tố nguy cơ hàng đầu gây tử vong. Đó cũng là yếu tố nguy cơ chính dẫn đến những bệnh không lây nhiễm. "Hoạt động thể lực", theo WHO, không chỉ là "tập luyện" mà còn là những vận động cơ thể đòi hỏi tiêu tốn năng lượng như hoạt động khi làm việc tại công sở, chơi đùa, làm việc nhà…Đối với người từ 18 – 64 tuổi, mỗi tuần nên hoạt động thể lực ít nhất 150 phút ở mức độ trung bình hoặc 75 phút ở mức độ mạnh.
Ở nam giới, cần sử dụng bao cao su để phòng ngừa những bệnh lây truyền qua đường tình dục (STIs) và HIV. Mỗi ngày toàn thế giới có hơn 1 triệu ca STIs tạo thành gánh nặng lớn và ảnh hưởng đến sức khoẻ con người. Chlamydia, lậu và giang mai là ba bệnh STIs có thể được điều trị bằng kháng sinh, tuy nhiên do thường bị bỏ sót chẩn đoán và kháng kháng sinh, chúng ngày càng trở nên rất khó điều trị.
3. Tham gia Giao thông có ý thức - Đúng luật
 |
Luôn đội mũ bảo hiểm khi đi xe gắn máy, thắt dây an toàn nếu đi xe hơi và không bao giờ lái xe sau khi uống rượu, bia. Mỗi năm cả thế giới có khoảng 1,25 triệu ca tử vong do tai nạn giao thông, phần lớn ở những nước thu nhập thấp.
Theo WHO, đa số ca tử vong khi đi xe máy là do chấn thương đầu. Vì thế đội mũ bảo hiểm đúng cách có thể làm giảm 40% nguy cơ tử vong, giảm 70% nguy cơ chấn thương nghiêm trọng. Trong khi đó, nếu thắt dây an toàn sẽ làm giảm 50% nguy cơ chấn thương nặng cho người ngồi trước và 75% cho người ngồi sau.
4. Không hút thuốc lá - Sử dụng rượu, bia hợp lý - Kiểm soát stress
Theo Tổ chức Y tế Thế giới, hút thuốc không chỉ gây tổn hại cho chính bạn về mặt sức khoẻ và kinh tế mà còn ảnh hưởng đến người xung quanh bởi tình trạng hút thuốc lá thụ động, hít phải khói thuốc. Nếu đã hút thuốc, bạn cũng nên hạ quyết tâm cai càng sớm càng tốt. Chỉ sau 20 phút cai thuốc, sẽ giảm được nhịp tim và huyết áp; trong 12 giờ sau, lượng khí CO (cạnh tranh với oxy) trong máu về mức bình thường.
Việc uống rượu bia có lẽ là điều không thể thiếu trong những cuộc giao lưu. Tuy nhiên, nó cũng mang đến nhiều hậu quả cho sức khoẻ và xã hội liên quan đến việc ngộ độc và lệ thuộc.
Ngoài những bệnh mãn tính ở người uống nhiều rượu, bia trong nhiều năm, nó cũng làm tăng nguy cơ các tình trạng sức khoẻ cấp tính như chấn thương, tai nạn giao thông. 25% trường hợp tử vong từ 20 – 39 tuổi có liên quan đến việc sử dụng rượu, bia.
Stress gây nhiều tác hại hơn người ta nghĩ, ảnh hưởng đến não, tim, phổi, dạ dày, mắt, đầu, cổ và làm giảm chất lượng sống. Lâu dài, stress làm giảm hệ miễn dịch, gây trầm cảm, lo lắng, bệnh tim mạch, cao huyết áp, tiểu đường.
5. Khám sức khỏe định kỳ - Tiêm phòng bệnh - Lập Hồ sơ sức khỏe cá nhân
Trong hầu hết các trường hợp, việc chẩn đoán và phát hiện sớm bệnh có vai trò rất quan trọng, nhất là trong bệnh ung thư. Với các bệnh khác cũng vậy. Khám sức khỏe định kỳ giúp chẩn đoán sớm những bệnh nguy hiểm như: Tiểu đường, xơ gan, ung thư, cao huyết áp, suy thận, các bệnh về tim mạch, rối loạn nội tiết và cả các rối loạn về tâm thần…, từ đó có chiến lược điều trị kịp thời.
WHO đánh giá: “Tiêm vắc xin phòng bệnh là một trong những biện pháp can thiệp y tế có hiệu quả nhất”. Theo thống kê, mỗi 20 giây có 1 trẻ chết vì căn bệnh có thể dự phòng bằng vắc xin. Như vậy, vắc xin giúp trẻ phòng bệnh, giảm chi phí gánh nặng bệnh tật cho gia đình và cả xã hội, ngăn chặn các nguy cơ dịch bệnh lây lan, bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Hồ sơ sức khỏe cá nhân là giải pháp quan trọng cho việc quản lý để hoạch định chính sách và xây dựng kế hoạch cũng như triển khai các hoạt động can thiệp y tế, như tiêm chủng, hoạt động dinh dưỡng, yếu tố vi lượng, khám chữa bệnh... Bên cạnh đó, hệ thống quản lý sức khỏe toàn dân còn giúp quản lý tốt các nhóm bệnh, tình hình tử vong, các bệnh có yếu tố gia đình, liên quan đến môi trường sống, nguồn nước và các yếu tố vệ sinh khác
6. Gặp bác sĩ ngay nếu có vấn đề về sức khỏe
 |
Nhiều phụ huynh, khi bản thân hoặc con cái mình có những biểu hiện bất thường về sức khỏe như sốt, ho, sổ mũi thì thường tự ra các hiệu thuốc mua thuốc cho uống theo kinh nghiệm của người khác khi thấy triệu chứng bệnh tương tự nhau, phổ biến là thuốc kháng sinh, khiến cho bệnh có thể bị biến chứng, nặng thêm và làm vi khuẩn gây bệnh sinh sôi nảy nở dẫn đến tình trạng kháng thuốc thêm trầm trọng.
Do đó, để đảm bảo sức khỏe, khi bạn hoặc thân nhân có vấn đề sức khỏe phải gặp bác sĩ ngay để được khám, tư vấn, kê đơn, nhất là thuốc kháng sinh, khi sử dụng thuốc kháng sinh phải hết sức thận trọng, không tự ý dùng, phải thăm khám lâm sàng và tuân thủ theo phác đồ điều trị của bác sĩ.
Bạn cũng nên chọn cho gia đình bạn 1 bác sĩ gia đình để được theo dõi quản lý sức khỏe dài lâu, toàn diện và suốt đời nhé.
