Trong đó có 3 cơ sở mới bị nhắc nhở về sai số do lỗi kỹ thuật và chưa có dấu hiệu gian lận, 19 cơ sở còn lại với trên 30 cây xăng, dầu đều có các lỗi vi phạm về tháo kẹp chì niêm phong và lắp mạch đo lường phụ để gian lận lượng xăng dầu bán ra cho khách hàng. Đoàn kiểm tra đã phát hiện và buộc 10 cơ sở phải tháo bỏ toàn bộ các con tụ điện tử (chíp điện tử) để tạo ra mạch đo lường phụ làm sai số lượng xăng bán ra để “móc túi” người tiêu dùng lâu nay.
Theo ông Nguyễn Mạnh Hà, Phó Chánh thanh tra Sở KH- CN tỉnh Nghệ An thì mạch phụ được lắp đặt song song với mạch chính. Khi cần bán cho người quen, hoặc người mua bằng can, chai thì người bán sẽ bóp cò bán xăng mạch chính để lượng xăng, dầu bán ra được đo lường đúng, nếu khách lạ hoặc không quen biết thì họ bấm mạch phụ khiến lượng xăng, dầu bán ra thiếu so với thực tế đo đếm hiển thị trên cây xăng dầu. Ông Nguyễn Quang Hồng, Kiểm định viên, Chi cục Tiêu chuẩn- đo lường chất lượng tỉnh Nghệ An cho biết thêm: Nguyên bản của bảng điện tử của từng cây xăng dầu không có 2 con tụ này. Nhưng khi chủ cơ sở lắp nó vào thì tính chất đóng, mở của bảng điện tử đã bị thay đổi hoàn toàn.
Thực tế sai số mà đoàn đo được trên tứng cây xăng, dầu của từng cơ sở vi phạm từ 5 đến 7,8%. Có nghĩa là cứ bán ra 100 lít xăng, dầu các cơ sở này đã ăn bớt của khách hàng từ 5 đến 7,8 lít xăng, dầu. Trên cơ sở doanh số bán ra của từng cơ sở ở mức trên dưới 10.000 lít xăng, dầu; đoàn kiểm tra cho rằng nếu muốn gian lận thì chủ các cửa hàng xăng, dầu vi phạm có thể “móc túi” của khách hàng từ 500 đến 780 lít xăng, dầu/tháng thu lợi trên dưới 10 triệu đồng/tháng.
Ông Nguyễn Quang Hồng cho biết thêm: Trước đây hành vi gian lận trong kinh doanh xăng, dầu được tiến hành rất thủ công như cắt kẹp chì để điều chính nhịp đo, đếm. Vài năm nay, bằng việc sử dụng thiết bị điện tử tinh vi này nếu người kiểm tra không có nghiệp vụ chuyên môn sẽ rất khó phát hiện việc gian lận. Các cơ sở có hành vi gian lận đã che giấu hành vi vi phạm bằng cách lắp đặt công tắc trong nhà riêng, chôn công tắc ngay dưới chân bảng điện tử, thậm chí không ngần ngại lắp thẳng vào trong bảng điện tử trước khi cặp chì để trốn tránh việc bị phát hiện.
Sau khi các hành vi vi phạm tại TP Vinh và một số huyện phụ cận bị phát hiện và bị xử lý, hàng loạt cơ sở có hành vi vi phạm tại các địa phương còn lại đã lập tức tháo cặp chì niêm phong, chấp nhận bị xử phạt hành chính (từ 13 đến 20 triệu đồng) để tránh bị niêm phong và bị rút giấy phép kiểm định…Hai ngày làm việc tại Thanh Chương, mới kiểm tra xác suất tại 3 cửa hàng xăng dầu tư nhân thì cả 3 cơ sở này đều đã phá bỏ kẹp chì để xoá tang chứng việc họ đã gian lận. Tuy nhiên, do làm vội nên dây nối con chíp bị tháo dỡ vẫn còn dây chờ.
Việc kiểm tra tình hình gian lận thương mại trong lĩnh vực xăng dầu vừa qua của tỉnh Nghệ An là rất đáng hoan nghênh. Tuy nhiên với mức xử phạt từ 13 đến 20 triệu đồng/cơ sở vi phạm và không công bố danh sách các cơ sở vi phạm đã giảm tác dụng răn đe. Người tiêu dùng ở Nghệ An rất bất bình trước việc họ bị “móc túi” lâu nay và đòi hỏi phải xử lý nghiêm minh những con "sâu xăng".
