"Thánh địa" nhức đầu

Nhiều nhà yến ở Cần Giờ đầu tư cả chục tỷ đồng nhưng nuôi không hiệu quả

>> Không quản lý nổi
>> Nuôi yến trong nhà, không dễ

SỐT ĐẤT... XÂY NHÀ YẾN

Anh Võ Văn Dũng, ấp An Hòa, xã Tam Thôn Hiệp, một trong những hộ đầu tiên tham gia đề án nuôi chim yến thí điểm của huyện Cần Giờ dẫn chúng tôi đi tham quan một vòng những điểm nuôi ở xã Tam Thôn Hiệp.

Tại đây, nhiều người tấm tắc khen anh Dũng khi sớm có thu nhập khá từ tổ yến. Với diện tích 20.000 m2, trong đó xây 2 nhà yến, mỗi nhà xây dựng 4 sàn nuôi (360 m2/sàn), hiện anh Dũng đã thu hoạch được tổ yến, mỗi tháng cho khoảng 5 kg tổ (tổ thô), mối lái tới tận nhà mua với giá 37 triệu đồng/kg.

Giới thiệu với chúng tôi về “phố nuôi chim yên” nằm ven con đường nhựa, chạy dọc theo bờ sông tại ấp An Hòa, anh Dũng bảo: “Trước đây chỉ có 1 căn nhà nuôi yến duy nhất của một người nước ngoài lấy vợ Việt Nam. Khi thông tin về nghề nuôi yến “hái ra tiền” được nhiều người biết đến, nhiều đại gia tại TPHCM đổ xuống mua đất xây nhà nuôi, hình thành nên "phố nhà yến".

Trước đây đất ở ấp An Hòa chỉ có 70-80 triệu đồng một nền (220 m2) mà chẳng ai muốn mua. Từ khi nghề nuôi chim yến phát triển, giá đất tăng chóng mặt. Tại “phố yến An Hòa” ven bờ sông có nhiều chim về, giá đất lên tới 2-2,7 tỷ đồng/nền”. Quan sát dọc hai bên đường, chúng tôi đếm có hàng chục căn nhà yến mọc lên san sát, chưa kể hàng loạt căn khác vẫn đang trong quá trình xây dựng dở dang. Cứ đà này chỉ sang năm khu phố sẽ có cả trăm nhà nuôi yến không theo bất cứ trật tự nào.

Việc nuôi chim yến tăng đột biến ở huyện Cần Giờ đang làm ảnh hưởng không nhỏ tới cuộc sống của người dân, gây ô nhiễm môi trường và nguy cơ phát sinh dịch bệnh. Chị Hiền, một người dân ở xã Tam Thôn Hiệp phản ánh, vào sáng sớm hoặc chiều tối, khu vực này trở nên ồn ào bởi tiếng kêu của chim yến bay về. Yến bay thành đàn, như đàn ong vỡ tổ, kêu ầm ĩ, lượn nhiều vòng và thải phân bừa bãi xuống mái nhà, dây phơi quần áo, lu đựng nước… Cộng thêm âm thanh từ máy phát dụ chim yến dày đặc khiến nhiều người không khỏi nhức đầu. Mọi người ở đây đều mệt mỏi vì tiếng ồn và mùi hôi bốc ra từ ngôi nhà nuôi yến. “Chúng tôi cũng kiến nghị chính quyền địa phương hoài, nhưng vẫn đâu vào đó”, chị Hiền nói.

TRÊN 90%… NHÀ YẾN LẬU

Theo khảo sát của Phòng Kinh tế huyện Cần Giờ, chi phí đầu tư hoàn chỉnh để xây dựng nhà nuôi chim yến (bao gồm chi phí chuyển nhượng quyển sử dụng đất, xây dựng nhà nuôi cùng các vật dụng khác như máy phát âm thanh dẫn dụ chim yến... bình quân khoảng 1,9 tỷ đồng/250 m2, diện tích sàn xây dựng là 780 m2. Sau 3 năm, chủ đầu tư có thể thu hồi vốn và có lời từ năm thứ 4, thứ 5. Trước sự phát triển nhanh chóng của nhà yến, UBND huyện Cần Giờ đề nghị UBND TPHCM cho phép mở rộng phát triển nghề nuôi chim yến từ diện tích từ 256 ha, lên tới 1.127 ha. Tuy nhiên, đề nghị này chưa nhận được sự đồng tình của các nhà chuyên môn, do thiếu cơ sở khoa học đánh giá hiệu quả và rủi ro của nghề này.

Theo ông Phạm Trọng Đức, Phó phòng Kinh tế huyện Cần Giờ: Ngày 10/10/2008 UBND TPHCM đã có công văn chấp thuận cho phép huyện Cần Giờ thực hiện đề án “Mô hình nuôi chim yến thí điểm tại ấp An Hòa, xã Tam Thôn Hiệp với quy mô 10 căn nhà nuôi để làm cơ sở nhân rộng mô hình này”. Tuy nhiên, tháng 11/2009 đề án mới bắt đầu thực hiện, lúc đầu chỉ có 7 nhà đầu tư tham gia giai đoạn đầu, qua nhiều lần bổ sung, điều chỉnh, tới nay đã có 10 chủ đầu tư với 10 căn nhà nuôi yến.

Sau gần 3 năm thực hiện đề án tới nay, số nhà nuôi chim yến của huyện tăng đột biến, con số thống kê chưa đầy đủ là 156 căn/78.173,6 m2 sàn xây dựng. Tập trung chủ yếu trên địa bàn các xã Tam Thôn Hiệp 99 căn, xã Lý Nhơn 18 căn, xã An Thới Đông 16 căn, thị trấn Cần Thạnh 15 căn, Bình Khánh 7 căn, Long Hòa 1 căn. Trong đó, số nhà yến được UBND TPHCM cho phép tồn tại tạm thời là 17 căn và trong đề án là 10 căn, còn lại có tới 129 căn không có giấy phép.

“Vậy huyện sẽ xử lý những trường hợp nuôi yến không có giấy phép như thế nào?”, chúng tôi hỏi. Ông Đức cho biết, chính quyền địa phương rất khó xử lý, bởi vì ban đầu chủ đầu tư xin phép xây dựng nhà ở, sau đó chuyển công năng sang nuôi chim yến nên không kiểm soát được...