Quy hoạch làng nghề:Không có lối thoát?

Thiếu mặt bằng, sản phẩm được mang phơi cả trên đường

Quy hoạch vào đúng… vùng phân lũ

Cả ba xã: Dương Liễu, Cát Quế, Minh Khai của huyện Hoài Đức đều là những địa phương tập trung làng nghề truyền thống là chế biến nông sản, đặc biệt là sản xuất miến dong. Chính vì làng nghề phát triển một cách tự phát, không theo quy hoạch nên đến nay, tình trạng ô nhiễm môi trường đã đến mức báo động. Phó Chủ tịch UBND huyện Hoài Đức, ông Nguyễn Quang Đức, khi trao đổi với NNVN, không giấu nổi vẻ lo lắng về thực trạng này. Theo ông Đức thì hiện nhu cầu đòi hỏi của các hộ sản xuất cá thể, các DN trên địa bàn là rất bức xúc.

Nhận thức được điều đó, ngay từ năm 2003, huyện đã chỉ đạo các xã quy hoạch một điểm sản xuất công nghiệp tập trung với mục đích là dần dần chuyển hết các hộ, các DN ra nơi đã quy hoạch, tránh sản xuất đan xen trong khu dân cư gây mất vệ sinh môi trường, ảnh hưởng đến đời sống và sinh hoạt của dân cư. Cũng ngay tại thời điểm này, xã Dương Liễu đã lập dự án điểm công nghiệp làng nghề quy mô hơn 12ha, nhưng quy hoạch trên ngay lập tức bị phá sản vì không hiểu thế nào, cán bộ địa chính xã lại “vạch” đúng vào… vùng phân lũ của sông Đáy. Do đó, huyện không thể phê duyệt quy hoạch này.

Mãi đến năm 2007, chuyện quy hoạch cụm công nghiệp tập trung cho làng nghề lại được đặt ra. Lần này, đồng thời cả hai điểm đều được quy hoạch, đó là Cụm công nghiệp làng nghề Dương Liễu và Cụm công nghiệp Sơn Đồng. Năm 2008, UBND tỉnh Hà Tây (cũ) đã có văn bản đồng ý triển khai xây dựng Cụm công nghiệp Dương Liễu với quy mô 14ha, mục tiêu là xây dựng các hệ thống hạ tầng kỹ thuật hoàn chỉnh, đồng bộ nhằm tạo mặt bằng, đáp ứng nhu cầu di dời, phát triển sản xuất của các hộ, DN chế biến nông sản tại địa phương và góp phần từng bước cải thiện môi trường sinh thái làng nghề.

Rút kinh nghiệm trước đây trong việc quy hoạch sai vị trí, lần này, huyện Hoài Đức đồng ý cho triển khai xây dựng cụm công nghiệp ngay trong khoảnh 1 của khu đồng xã Dương Liễu. Mặt bằng đã có, phê duyệt chi tiết quy hoạch 1/500 đã được thực hiện, toàn bộ hồ sơ của cụm công nghiệp này cũng đã chuyển về cho các cơ quan liên quan của TP Hà Nội khi thực hiện hợp nhất Hà Tây vào Thủ đô. Nhưng không hiểu tại sao, đến nay, cả khu vực này vẫn bất động, chưa triển khai được.

Không triển khai, sẽ bị phá vỡ

Theo ghi nhận của NNVN, hiện nay, do nhu cầu mặt bằng cho sản xuất quá bức xúc, nhiều hộ cá thể của các xã Dương Liễu, Cát Quế…đã tự động đầu tư mặt bằng ven các trục đường liên xã để mở cơ sở sản xuất. Anh Nam, một chủ hộ sản xuất bột sắn tại xã Cát Quế cho biết, trung bình một ngày gia đình anh sản xuất hơn 10 tấn sắn và mỗi tấn sắn tốn khoảng từ 5-6m3 nước, như vậy trung bình mỗi ngày gia đình anh sử dụng 50-60 m3 và số nước thải sẽ đổ thẳng ra cống rãnh và chảy ra sông Nhuệ. Đến nay, do nhu cầu mở rộng sản xuất, trong khi nơi chứa nước thải không còn, gia đình anh đã mua thêm gần 1.000m2 đất ven trục lộ đi Vân Canh.

“Chúng tôi nghe nói quy hoạch cụm công nghiệp để cho dân thuê mặt bằng, nhưng chờ mãi không thấy triển khai gì. Cực chẳng đã, đành phải mua mảnh đất này, biết là đắt hơn so với thuê đất trong cụm công nghiệp, hạ tầng lại không tốt, nhưng không còn cách nào khác. Nếu chờ thì không biết đến bao giờ”, anh Nam nói.

Ông Nguyễn Quang Đức cho biết, sau khi hợp nhất Hà Tây với Hà Nội, UBND huyện Hoài Đức đã tổ chức ra soát lại các dự án xem có vi phạm quy hoạch của TP hay không, xét thấy những dự án trên có vị trí nằm ngoài khu dân cư, và nằm ở phía Tây của đường vành đai 4, do đó mới đề xuất để tiếp tục thực hiện. Nhưng có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau nên dự án chưa thể khởi động.

Trong khi chờ dự án, mà không biết đến khi nào thực hiện, thì nhu cầu về mặt bằng cho sản xuất ngày càng bức thiết. Theo ông Đức, nếu tiếp tục chậm trễ, chắc chắn người dân không thể chờ đợi mà sẽ tự phát mở rộng, hoặc di chuyển cơ sở sản xuất. Lúc đó, toàn bộ quy hoạch sẽ bị phá vỡ, và nếu hoàn thành dự án, khó lòng để thu hút người dân làng nghề vào đó để sản xuất.