Phú Yên là tỉnh có tiềm năng NTTS rất lớn, nhất là nuôi tôm sú, tôm hùm... Tuy nhiên, khi dịch bệnh xảy ra gây thiệt hại lớn, thú y thủy sản vào cuộc thì "việc đã rồi". Do trình độ chuyên môn hạn chế nên công tác phòng chống dịch bệnh như "ném đá ao bèo".
Không phân biệt được tôm giống
Vùng NTTS hạ lưu sông Bàn Thạch, huyện Đông Hòa là vùng trọng điểm nuôi tôm với tổng diện tích trên 1.000 ha, tập trung ở các xã Hòa Hiệp Nam, Hòa Xuân Đông, Hòa Tâm. Qua gần 20 năm thực hiện chuyển đổi cơ cấu SX, vùng đất nhiễm mặn, phèn bỏ hoang đã thành những cánh đồng NTTS trù phú.
Nhiều gia đình đã vươn lên làm giàu nhờ nuôi tôm, nhưng cũng không ít người phải thua lỗ, nợ nần chồng chất. Bởi lẽ những năm gần đây, dịch bệnh trên thuỷ sản xảy ra triền miên gây thiệt hại lớn cho người nuôi trồng. Nguyên nhân do người nuôi chạy theo lợi nhuận, thả sớm, mật độ dày, không tuân thủ quy trình kỹ thuật và công tác quản lý nhà nước về con giống, thức ăn thủy sản, phòng chống dịch bệnh...
Nuôi tôm tại cánh đồng Thọ Lâm, xã Hòa Hiệp Nam
Ông Trần Phúc, thôn Thọ Lâm, xã Hòa Hiệp Nam cho biết: Những người nuôi tôm như tôi, sợ nhất là mua nhầm tôm “đểu” kém chất lượng, bị thua lỗ, nợ nần. Còn ông Nguyễn Minh Tuấn, xã Hòa Tâm nói: Tôm giống đểu trôi nổi trên thị trường rất nhiều, giá siêu rẻ, chất lượng thì cũng đểu luôn. Cái khó của người nuôi là chọn mua tôm giống, bởi không thể phân biệt được giống sạch bệnh hay không, mà chỉ nhìn giấy kiểm dịch của cơ quan chức năng là tin tưởng, mặc dù giá cao hơn gấp 3 lần.
Đa số số người nuôi tôm cho rằng: Không còn tin tưởng vào giấy kiểm dịch tôm giống của các cơ quan chức năng, bởi gần đây dịch bệnh xảy ra triền miên. Mặc dù cơ quan chức năng khuyến cáo là chọn mua con giống có nguồn gốc, kiểm dịch nhưng tôm... vẫn chết.
Cụ thể, vụ 1 năm 2010, rõ ràng giống mà họ mua các trại tôm có tên tuổi và được kiểm dịch, bán giá “trên trời”, nhưng nuôi được vài tháng thì tôm dính bệnh, lăn đùng ra chết. Chính vì vậy không ít hộ nuôi tôm tự tìm mua giống ở “chợ đen”, không nguồn gốc. Ông Phan Đình Phú, cán bộ thú y xã Hòa Hiệp Nam cho rằng dịch bệnh xảy ra là do người nuôi ham giá rẻ mua giống trôi nổi. Song cũng có người bị lừa, mua nhầm giống kém chất lượng. Khi xảy ra dịch bệnh, khó nhất là tiếp cận thông tin, bởi địa bàn nuôi rộng đến hàng trăm ha. Trong khi đó chuyên môn về thú y thuỷ sản thì có hạn. Mặc khác người nuôi có tâm lý giấu dịch nên khó tiếp cận để triển khai phòng chống. Khi cơ quan chức năng xuống kiểm tra thì họ xử lý thẳng nguồn nước ô nhiễm ra kênh, làm ảnh hưởng đến hộ nuôi khác.
Báo thú y cũng như không
Theo anh Nguyễn Công Quốc, thôn Thọ Lâm, xã Hòa Hiệp Nam- một người nuôi tôm lâu năm lại cho rằng: Khi dịch bệnh xảy ra, nếu báo cho cán bộ thú y xuống kiểm tra, chữa trị thì cũng không giải quyết được gì. Bởi anh cán bộ này chỉ có chuyên môn về bệnh trên gia súc gia cầm, chứ đâu biết gì trên con tôm?
| "Do lực lượng mỏng, khi xảy ra dịch bệnh trên thuỷ sản chỉ người dân báo lên mới biết, rất thụ động. Bên cạnh đó người NTTS cũng ít quan tâm phòng chống dịch bệnh, nước đến chân mới nhảy, khi dịch bệnh xảy ra mới tìm cách chữa trị", ông Hòa nói. |
Trao đổi với PV NNVN, ông Nguyễn Minh Hòa, Chi cục trưởng Chi cục Thú y Phú Yên cho biết, thời gian qua Chi cục đã được giao nhiệm vụ quản lý Nhà nước về thú y thủy sản. Thế nhưng cán bộ chuyên môn, trang thiết bị phục vụ chẩn đoán, xét nghiệm bệnh thủy sản rất thiếu. Vì vậy việc phòng chống dịch bệnh gặp nhiều khó khăn.
Hiện tổng số CBCNV trong biên chế là 57 người, cán bộ hợp đồng 10 người. Trong khi yêu cầu về quản lý các dự án, phòng chống dịch bệnh phải trên 80 người. Nhiều cán bộ thú y phụ trách mảng gia súc, gia cầm phải kiêm nhiệm thủy sản nên chất lượng còn hạn chế. Vì thế khi dịch bệnh thuỷ sản xảy ra, dù nắm bắt được tình hình, thì ngoài việc lấy mẫu gửi các viện nghiên cứu, Chi cục chưa giúp bà con được nhiều. Đề nghị tỉnh tăng cường biên chế, đầu tư xây dựng phòng thí nghiệm, trang thiết bị để công tác phòng chống dịch bệnh thuỷ sản đạt hiệu quả.
