Báo NNVN vừa nhận được phản hồi của Cty CP Giống cây trồng Quảng Ninh xung quanh bài viết: "Thêm một giống lúa Khang dân mới" của tác giả Vân Đình đăng trên số báo 107 ra ngày 29/5.
Giống lúa Khang dân 18 do Cty CP Giống cây trồng Quảng Ninh chọn tạo từ năm 1995, được công nhận chính thức theo Quyết định số 1659/QĐ/BNN - KHCN ngày 13/05/1999 của Bộ Nông nghiệp và PTNT. Như vậy nội dung bài báo nêu ông Trịnh Hằng Thụ (Trung Quốc) là tác giả của giống Khang dân 18 là không đúng. Tại sao giống lúa Khang dân 18 do Cty chúng tôi đứng đơn đăng ký tác giả mà lại nói nó là "con đẻ" của một người mãi bên Trung Quốc? Vì vậy, càng không có cơ sở để khẳng định ông Thụ “thấu hiểu”, “biết được những nhược điểm của giống Khang dân 18” để khắc phục chọn ra giống Khang dân 28. Quan điểm trên của tác giả bài báo đưa ra là hoàn toàn võ đoán. Chắc ai cũng biết, về nguồn gốc giống Khang dân 18 được chọn tạo từ giống Kháng mằn (Trung Quốc), nhưng nó không còn là giống Kháng mằn nguyên gốc mà đã khác đi rất nhiều. Sau này khi ông Trịnh Hằng Thụ sang Việt Nam, GĐ Cty CP Giống cây trồng Quảng Ninh là ông Nguyễn Ngọc Tiến có đưa cha đẻ giống Kháng mằn đi ra đồng thì chính tác giả cũng không biết giống Khang dân 18 chọn ra từ giống Kháng mằn. Thực ra đây cũng là hiện tượng phổ biến trong ngành giống cây trồng nước ta, khi có rất nhiều giống lúa thuần gieo cấy trên đồng ruộng hiện nay cũng được chọn tạo lại từ nguồn giống nhập nội. Vì vậy phải khẳng định là giống Khang dân 18 của Việt Nam không phải là giống Kháng mằn. Như vậy tác giả bài báo nói ông Trịnh Hằng Thụ "vốn là người thấu hiểu Khang dân 18 nên hơn ai hết ông Thụ biết được nó có những nhược điểm gì. Khang dân 28, thế hệ Khang dân mới đã khắc phục hầu hết những nhược điểm của giống cũ như chất lượng gạo kém, hay đổ ngã mà vẫn giữ được những đặc tính tốt đẹp thủa nào" là hại ông Thụ. Các cụ vẫn nói, khen nhau như thế chẳng khác nào hại nhau! Nhiều lần chính Cty CP Giống cây trồng Quảng Ninh tổ chức các đoàn sang tham quan giống lúa ở tỉnh Quảng Đông, Quảng Tây bên Trung Quốc thấy giống Kháng mằn gần như vắng bóng, trong khi đó giống Khang dân 18 gieo cấy ở Việt Nam lại khá phổ biến. Vậy thì ông Trịnh Hằng Thụ sao có thể biết nhược điểm của giống Khang dân 18 mà "khắc phục"? Khang dân 18 luôn nằm trong tốp 5 giống lúa có diện tích gieo cấy lớn nhất miền Bắc. Đây cũng là giống lúa "sống thọ" nhất trong khi bộ giống lúa của Việt Nam ngày càng nhiều và năng suất, chất lượng liên tục được nâng lên. Đã có rất nhiều dự báo về ngày "tạ thế" của Khang dân 18 nhưng trên thực tế những dự báo này đều trật lấc. Nhân đây chúng tôi xin nêu thêm một vấn đề cách đặt tên giống Khang dân 18, Khang dân đột biến, Khang dân 28 có phải lợi dụng nhãn mác không? Hiện nay có tình trạng cứ thấy giống lúa nào bán chạy, nhưng có một nhược điểm nhỏ là các nhà khoa học lại cấy gen đột biến vào rồi công nhận một giống mới. Theo các quy định về công nhận giống thì điều đó không sai nhưng giống mới ra đời mà không khác gì so với giống cũ thì có phải là một dạng "lừa" nông dân hay không? Cty CP Giống cây trồng Quảng Ninh là tác giả giống lúa Khang dân 18, rất mong có những giống mới tốt hơn giống Khang dân 18, khắc phục được nhưng điểm yếu của giống này nhưng phải là những giống tốt thực sự chứ cứ na ná như giống cũ (cả về tên giống lẫn năng suất, chất lượng) mà tung hô quá mức thì không nên.
Nhiều giống lúa mới ra đời nhưng chưa đủ sức "hạ bệ" được Khang dân 18
Trong nhiều năm qua, kể cả hiện nay giống Khang dân 18 vẫn là giống chủ lực, đứng số 1 về diện tích gieo cấy ở các tỉnh miền núi phía Bắc, Duyên hải nam Trung bộ và Tây Nguyên. Hầu hết các Cty giống cây trồng đều kinh doanh giống Khang dân 18. Điểm hay ở chỗ giống Khang dân 18 không ai độc quyền nên các DN, đặc biệt là nông dân đều được hưởng lợi. Tuy nhiên những năm qua đã xuất hiện giống “Khang dân đột biến”, nay lại sắp có “Khang dân 28”. Thiết nghĩ “đột biến”, “chọn tạo” thế nào chỉ có tác giả mới biết, còn trên đồng ruộng khó mà phân biệt được. Chính vì thế nông dân dễ bị lừa, khi giá Khang dân đột biến và giá Khang dân 28 chắc chắn cao hơn nhiều Khang dân 18.