Đoàn khách Hà Nội tham quan học hỏi mô hình NNCNC tại TPHCM tháng 8/2011
Có lẽ, chỉ ở TPHCM mới xuất hiện loại hình “vườn ươm” độc đáo, ưu tiên 100% cho DN hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp. Trung tâm ươm tạo DN NNCNC TPHCM vừa được thành lập với tổng vốn đầu tư 150 tỷ đồng đang giúp các cá nhân, đơn vị hoàn thiện công nghệ để có sản phẩm NNCNC phục vụ người tiêu dùng và XK. 
>> TP HCM - ''Thủ đô'' nông nghiệp công nghệ cao
Khi chúng tôi có mặt tại “vườn ươm” Khu NNCNC TPHCM, đúng thời điểm có một đoàn chuyên gia ngoài Hà Nội đi tham quan, học hỏi kinh nghiệm xây dựng, nghiên cứu, quản lý của mô hình này. Theo ông Vũ Văn Thủy – Phó đoàn tham quan: “Tại Hà Nội đang triển khai dự án Khu CNC Sinh học do Cty TNHH Pacific Land VN đầu tư với số vốn 300 triệu USD. Mục tiêu để phát triển NNCNC và lĩnh vực sinh học (y tế, dược). Hiện TPHCM có nhiều hoạt động tiên phong trong lĩnh vực NNCNC, được sự ủng hộ mạnh mẽ của lãnh đạo TP, hệ thống hạ tầng của khu khá tốt, tạo bước đầu thuận lợi cho các nhà đầu tư tiệm cận với NNCNC. Vì thế, chúng tôi đến đây để học hỏi kinh nghiệm về áp dụng cho Khu CNC Sinh học của Hà Nội dự kiến đi vào hoạt động năm 2012 – 2013”.
Hiện khái niệm “vườn ươm” vẫn còn khá mới mẻ ở Việt Nam và mới xuất hiện ở một số lĩnh vực công nghệ như công nghệ thông tin, cơ điện tử, công nghệ vật liệu mới, công nghệ na-nô, công nghệ sinh học ứng dụng trong môi trường, y học… Vì thế, việc hình thành “vườn ươm” trong ngành nông nghiệp đã phần nào thể hiện thái độ ưu ái của TPHCM trong lĩnh vực này. Trung tâm ươm tạo DN nông nghiệp là nơi dành riêng cho các DN hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp như trồng trọt, công nghệ sinh học, sản xuất các giống mới, sản xuất các chế phẩm sinh học.
Trao đổi với NNVN, TS. Nguyễn Hải An – Giám đốc Trung tâm cho biết, sở dĩ có sự mất cân đối, yếu kém, tụt hậu của ngành nông nghiệp VN lâu nay là do phát triển còn quá manh mún, không kích thích được nguồn đầu tư. Đặc biệt, bài toán về vốn, môi trường kinh doanh, công nghệ, thị trường... luôn là rào cản lớn của các nhà đầu tư non trẻ trong nông nghiệp. Chính vì thế, Trung tâm Ươm tạo DN NNCNC thành lập tháng 12/2009 sẽ giúp các DN giải quyết những vấn đề này. Trung tâm sẽ phối hợp các tổ chức tài chính, tổ chức khoa học - công nghệ, đội ngũ cán bộ KHKT, nhà quản lý có khả năng và kinh nghiệm trong xây dựng kế hoạch kinh doanh, luật pháp, kế toán, công nghệ… để giúp các DN hoàn thiện sản phẩm, giảm chi phí hoạt động, dễ dàng tiếp cận các nguồn đầu tư, mạng lưới các đối tác, mở rộng hoạt động, thị trường và phát triển kinh doanh.
Một trong những học viên đầu tiên tham gia khóa đào tạo khởi sự DN (khóa 1), ông Phạm Xuân Hưng, GĐ Cty TNHH Phát triển Nông nghiệp Phương Nam phấn khởi khoe: “Vừa thành lập và đi vào hoạt động từ năm 2010 khiến DN chúng tôi gặp muôn vàn khó khăn, chính bản thân tôi làm chủ nhưng còn nhiều bỡ ngỡ và kiến thức rất mơ hồ. Do vậy, những khóa học này mở ra như gãi đúng chỗ ngứa giúp tôi tiếp cận được với thông tin KHKT để nâng cấp cho sản phẩm của mình!”.
Theo ông Hưng, trước khi vào ươm tạo, công ty chủ yếu làm dịch vụ buôn bán và cũng chưa có định hướng rõ ràng. Tuy nhiên, sau khi vừa kết thúc khóa học, ông đã ứng dụng làm bảo hộ thành công thương hiệu cho các sản phẩm sinh học của công ty. Hơn nữa, trong quá trình ươm tạo còn được hỗ trợ tổ chức hội thảo, tập huấn cho nông dân, xây dựng các mô hình điểm, kỹ thuật, thông tin, tiếp cận thị trường, in ấn tờ rơi và tham gia hội chợ giới thiệu sản phẩm. Ngoài ra, còn được bố trí cơ sở vật chất, hệ thống điện, nước, bảo vệ, văn phòng làm việc ổn định, nhà xưởng sản xuất thực nghiệm để hoàn thiện công nghệ trong Khu NNCNC rất thuận tiện, không còn gặp cảnh thuê mướn “du canh, du cư” như trước kia nữa.
TS. Nguyễn Hải An – Giám đốc Trung tâm ươm tạo DN NNCNC TPHCM: Bất cứ các cá nhân, nhóm, tổ chức, DN nào muốn đầu tư vào lĩnh nông nghiệp khi đã có vốn, kinh nghiệm quản trị DN nhưng chưa hoàn thiện được công nghệ thì Trung tâm sẽ giúp kết nối với các mạng liên kết khác như các Viện, Trường…để hỗ trợ cho họ. Còn về quy trình ươm tạo của Trung tâm sẽ gồm các giai đoạn tiền ươm tạo đến ươm tạo và chứng nhận tốt nghiệp. Khi Trung tâm nhận được bản đăng ký của bất cứ cá nhân, đơn vị nào được Hội đồng thẩm định đánh giá các ý tưởng kinh doanh, dự án khả thi thì quá trình ươm tạo chỉ mất khoảng từ 2-3 năm (tùy theo từng dự án). Khi các “học viên” cảm thấy đã vững, có thể hoạt động độc lập được thì lúc này Hội đồng xét duyệt của Trung tâm sẽ cấp chứng nhận tốt nghiệp.
Tương tự, bà Lê Thị Ngọc Bích, GĐ Cty TNHH CNC Vương Nông, chuyên lĩnh vực nghiên cứu sản xuất phân bón lá hữu cơ sinh học phấn khởi chia sẻ: “DN chúng tôi mới thành lập nên cũng gặp rất nhiều khó khăn trong bước đầu khởi nghiệp. Tuy nhiên, khi tham gia vào khóa tiền ươm tạo, chúng tôi được trang bị kiến thức, kỹ năng lãnh đạo DN; kế hoạch kinh doanh phù hợp và có ích cho DN nhỏ, vừa; đồng thời hỗ trợ xây dựng thương hiệu cho sản phẩm...”.
Cũng như những DN khác đang tham gia các khóa tiền ươm tạo và ươm tạo, Cty Vương Nông đã nhận được hỗ trợ tích cực của Trung tâm ươm tạo. Do vậy, khi đã có “đủ lông, đủ cánh” Cty sẽ đầu tư xây dựng nhà máy và tham gia vào khu NNCNC nghiên cứu, sản xuất cả giống cây trồng, rau chất lượng cao. Còn với DN Quốc Hương, chuyên lĩnh vực công nghệ sau thu hoạch cũng đánh giá cao khóa đào tạo được tổ chức rất bài bản, giúp cho các DN non trẻ thêm vững vàng hơn trong bước đầu khởi nghiệp “vạn sự khởi đầu nan”.
Theo TS. Nguyễn Hải An, trong năm 2010, Trung tâm đã tổ chức thành công hai khóa đào tạo khởi sự DN và cấp chứng chỉ tốt nghiệp cho 60 học viên là những cá nhân, tổ chức có ý định thành lập DN trong lĩnh vực NNCNC đến từ TP.HCM và các tỉnh lân cận. Qua đó, Trung tâm đã chọn ra được 7 DN đầu tiên có kế hoạch kinh doanh khả thi, phù hợp nhất để đưa vào chương trình tiền ươm tạo. Theo TS. An, kế hoạch khóa sau sẽ chọn lựa thêm được từ 3-5 cá nhân, tổ chức có kế hoạch kinh doanh khả thi và lĩnh vực phù hợp với các tiêu chí để đưa vào “vườn ươm”.
