Dịp đầu tháng 10, tỉnh Long An đã chính thức khởi tố vụ án chém vợ tàn phế của ông Nguyễn Hồng Nam (ấp Gò Ớt, xã Thuyên Thạnh, huyện Mộc Hóa). Nói đến chuyện này, người dân Long An vẫn chưa quên vụ chém chết vợ của anh Toán (ngụ ấp 2, xã Bình Hòa Hưng, huyện Đức Huệ) năm trước.
Nguyên nhân bạo hành thì có nhiều lý do: Nếu như ông Toán giết vợ vì ghen tuông thì ông Nam lại thường xuyên đánh vợ mỗi khi có rượu vào và đỉnh điểm "cơn điên” là ông dùng dao chém vợ sau lần đi ăn giỗ về...
Trên đây là hai ví dụ trong ngìn lẻ những vụ bạo hành phụ nữ ở khắp các miền quê hiện nay. Bạo hành gia đình đã gây nên nhiều vết thương thể xác khó chữa cho nạn nhân. Theo nghiên cứu mới đây của Ban Tư vấn BV Từ Dũ (TP.HCM), bạo hành gia đình đã khiến 5% bệnh nhân nữ bị rối loạn tình dục; 20-30% bị lãnh cảm.
Bác sĩ Nguyễn Xuân Anh, Khoa Chấn thương chỉnh hình Bệnh viện FV (TP.HCM) cho biết, nhiều ca bệnh nhân bị bạo hành tổn thương rất nặng, không ít người bị tàn phế, mất khả năng lao động. Hầu hết các trường hợp bị thương do bạo hành phải nhập viện là do dao chém hoặc mảnh thủy tinh cắt. Vết thương nhẹ thì rách phần mềm sâu, mất máu; nặng là đứt lìa chi trên, chi dưới hoặc đứt toàn bộ mạch máu khiến tàn phế...
Theo TS tâm lý Huỳnh Văn Sơn (ĐH Sư phạm TPHCM), tình trạng bạo hành phụ nữ có nhiều nguyên nhân, nhưng đặc biệt là do nam giới tự coi mình ở vị trí cao hơn, có quyền bắt vợ, người yêu phải phục tùng. Nó cũng bắt nguồn từ ý thức gia trưởng, trọng nam khinh nữ, có nguồn gốc từ những ảnh hưởng của tư tưởng phong kiến. Ngoài ra, phụ nữ thường yếu đuối, cam chịu, ít hiểu biết và phụ thuộc kinh tế.
Ở một góc độ khác, BS Trịnh Tất Thắng, GĐ Bệnh viện Tâm thần TPHCM cho biết, bệnh hoang tưởng ghen tuông cũng là một trong những lý do khiến bạo hành gia đình gia tăng, nhưng khó khăn lớn nhất là thuyết phục người bệnh rằng, họ đang có “vấn đề” phải chữa trị ngay. Đứng trước thực trạng bạo hành phụ nữ nông thôn có chiều hướng gia tăng, các cấp hội cùng chính quyền nhiều địa phương đã dùng mọi biện pháp để ngăn chặn.
Chẳng hạn, sau những vụ bạo hành gây chấn động dư luận, tỉnh Long An đã triển khai thành lập một loạt "CLB chống bạo hành gia đình" ở các địa phương. Chị Trương Thị Thu Vân - Chủ tịch Hội Phụ nữ xã Mỹ Yên (huyện Bến Lức) cho biết, sau khi CLB ra đời đã triển khai các buổi tuyên truyền về Luật Phòng chống bạo lực gia đình xuống tận các cơ sở cấp ấp. Hội Phụ nữ đã phối hợp với các tổ chức xã hội của xã (từ văn hóa thông tin đến công an, dân phòng) lập ra các tổ hòa giải tại 8 ấp trong toàn xã.
Các thành viên trong tổ hòa giải và CLB phòng chống bạo hành gia đình tại ấp theo dõi sát sao các hộ có nguy cơ bạo hành gia đình để mời lên hòa giải. Số hộ có nguy cơ bạo hành cần hòa giải trong năm 2009 là hơn 20 vụ đều được ấp hòa giải thành công. Nhờ vậy từ đầu năm 2010 đến nay, cả xã không có vụ ly hôn nào vì lý do bạo hành gia đình. Tuy nhiên, chị Thu Vân cũng thừa nhận, trong số hơn 20 vụ có nguy cơ, có đến 50% các cặp gia đình đã thực sự xảy ra chuyện “thượng cẳng chân, hạ cẳng tay”. Chỉ có điều chị em đương sự cho là vẫn còn nằm trong mức “chịu đựng được” nên không dám nhờ đến tổ hòa giải! Theo thống kê của Quỹ dân số LHQ thì bạo hành gia đình tại Việt Nam là 21,2%. Nếu như trước đây người bị bạo hành (chủ yếu là phụ nữ) thường cắn răng chấp nhận thì nay, 66% các vụ ly hôn là do nguyên nhân bị bạo hành. Bạo hành gia đình bị cảnh báo và lên án nhiều nhưng tỷ lệ vẫn chưa thuyên giảm, thậm chí hình thức ngày càng trở nên nguy hiểm một cách đáng báo động.
Sau thành công của xã Mỹ Yên, đã có nhiều xã khác trong tỉnh Long An noi theo mô hình này như Mỹ Thạnh Tây (Đức Huệ), Tân Lập (Mộc Hóa)... Bà Hà Ngọc Sương, ủy viên Thường vụ Hội LHPN tỉnh Long An cho biết, thông qua hoạt động của các CLB chống bạo hành tại các xã, Hội Phụ nữ tỉnh nhận thấy hình thức phạt hành chính không mấy hiệu quả, bởi cuối cùng tiền nộp phạt cũng do các chị em phải chi ra cho các ông chồng đi đóng.
Hình thức khiến nhiều ông chồng chùn tay đánh vợ là bị đem ra giáo dục trước dân và hiệu quả nhất là buộc ra UBND xã để lao động công ích. Có như vậy may ra mới phần nào hạn chế đươc tình trạng bạo hành phụ nữ ở nông thôn hiện nay.
