Bảo vệ rừng từ "vòng ngoài"

Nhờ bảo vệ tốt nên độ che phủ rừng hàng năm ở Bến En không ngừng được tăng lên

Ông Lê Đình Phương, PGĐ Ban Quản lý VQG Bến En cho biết: Ban được giao quản lý, bảo vệ hơn 14.700 ha rừng thuộc 16 tiểu khu trên địa bàn 8 xã của huyện Như Thanh, Như Xuân. Rừng Bến En có 1.389 loài động vật (94 loài thú); 1.004 loài thực vật; trong đó 50 loài, động thực vật được ghi trong sách đỏ như: Vượn đen má trắng, khỉ mặt đỏ, khỉ vàng, cu li lớn, cu li nhỏ; cây trò chỉ, đinh hương...

Cũng theo ông Phương, bên cạnh nguồn tài nguyên dồi dào trên, hiếm có nơi nào các loài cây bản địa như lim xanh, dổi, trai lý, trò chỉ... phân bố tập trung như ở Bến En. Ngoài số lượng cây phát triển rải rác ở các tiểu khu tập trung hơn 2.000 ha lim xanh hoàn toàn, đường kính thân cây bình quân từ 50 - 60 cm.

“Đối với chúng tôi “rừng là vàng”, nên dù lực lượng mỏng, phải bảo vệ diện tích rừng lớn, anh em trong đơn vị vẫn luôn cố gắng hết sức mình ngăn chặn tối đa người dân vùng lõi vào rừng khai thác gỗ, săn bắt động vật trái phép”, ông Phương nói.

Giải pháp BVR mà lực lượng BQL VQG Bến En thực hiện chủ yếu tập trung vào khâu tuyên truyền để 440 hộ dân của 9 thôn vùng lõi nhận thức được vai trò, trách nhiệm của họ trong việc cùng tham gia ký cam kết quản lý, BVR, bảo vệ môi trường sinh thái trong khu vực.

Cụ thể, trong 2 năm 2011-2012, Vườn vận động bà con đưa gần 2.000 con trâu, bò ra khỏi khu vực rừng để hạn chế trâu, bò phá hoại cây tái sinh. Phối hợp với chính quyền địa phương lồng ghép các chương trình, dự án, tập huấn, hỗ trợ người dân xây dựng các mô hình phát triển kinh tế.

Đến nay đã có hàng chục mô hình nuôi lợn rừng, hươu sao, nhím, trồng cây dổi ăn quả, cây bương mốc... ở các xã Xuân Thái, Tân Bình, Hóa Quỳ được hình thành, phát triển, mang lại thu nhập ổn định cho bà con.

Hằng năm BQL Vườn phối hợp lực lượng công an các xã tổ chức rà soát, quản lý những đối tượng thường hay vào rừng khai thác gỗ. Ông Đặng Hữu Nghị, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm VQG Bến En cho biết: Sau khi đã ký cam kết, lực lượng chức năng đột xuất đến hộ dân kiểm tra, nếu không thấy đối tượng nằm trong diện quản lý ở nhà trong khi gia đình không giải thích được lý do vắng mặt thì chúng tôi sẽ lập biên bản nhắc nhở, trường hợp quá 3 lần sẽ có biện pháp giáo dục, xử lý.

“Phương châm của chúng tôi là BVR từ vòng ngoài nên chế tài xử phạt cũng được thực hiện rất nghiêm khắc, chỉ cần phát hiện đối tượng vào khu vực Vườn mà không có lý do là bắt giữ, xử phạt ngay. Vì thế, nhiều năm qua các vụ việc xâm hại đến rừng giảm hẳn”, ông Nghị nhấn mạnh.

Được biết, năm 2012 Vườn đã bắt giữ, xử lý 22 vụ vi phạm Luật BV&PTR; tịch thu 6,7 m3 gỗ; nộp ngân sách 40 triệu đồng. Riêng 6 tháng đầu năm 2013 chỉ mới xử lý 8 vụ; trong đó có đến 5 vụ vi phạm quy định chung, ra vào khu vực rừng không có lý do; xử phạt hành chính 15 triệu đồng.

Nói về những khó khăn trong công tác BVR, theo ông Phương, chủ yếu là việc quản lý để người dân vùng lõi không xâm hại rừng. Tuy nhiên, việc làm này không hề đơn giản bởi hiện nay người dân đang thiếu việc làm, thiếu đất SX, đời sống gặp nhiều khó khăn, trong khi chính sách di dân lại chưa có.