Nhiều hộ đã vài lần xuống giống mà đến nay ruộng mía lại thành bãi đất trống.
Các xã An Thạnh II, An Thạnh III, thị trấn Cù Lao Dung (huyện Cù Lao Dung) đã trễ vụ gần 2 tháng nhưng nhiều ruộng mía vẫn trống trơn.
Theo chia sẻ của bà con địa phương, vụ vừa qua thu hoạch mía không có lãi, đến vụ này hạn, mặn vẫn chưa buông tha. Đứng nhìn ruộng mía thưa thớt vài cây lè tè dưới ống chân, ông Đỗ Việt Thắng (Tám Thắng, xã An Thạnh II), nói: “Mọi năm đến thời điểm này cây mía đã phải cao ngang ngực, vậy mà giờ nó lèo tèo vậy đó!”.
Gia đình chú Tám Thắng có 3ha đất trồng mía. Lão nông vừa phải mua giống về dặm lại lần thứ 3 nên dễ hiểu tại sao ruộng mía cây thấp cây cao, có chỗ cây chưa nảy chồi. Đưa chúng tôi đi một vòng quang ruộng mía, chú Tám chia sẻ: "Cả đời làm mía tại địa phương này, chưa năm nào khó làm ăn đến vậy.
Ruộng mía của gia đình gần tới ngày thu hoạch thì hạn khắc nghiệt, mặn đổ về làm cây mía từ lá đến thân vàng như tôm luộc. Dù cây chưa đủ ngày thu hoạch, cũng đành gọi người đến chặt. Năng suất chỉ còn khoảng 10 tấn/công tầm lớn (1.296 m2), trong khi năm 2015 ước đạt 13 tấn/công".
Chưa dừng lại ở đó, sau khi thu hoạch lão nông tiến hành trồng lại như mọi năm. Nào ngờ, hom mới nhú mầm thì đã đỏ ạch, nhiều khúc mía giống chẳng kịp “đẻ con” để thử sức với cái nắng khủng khiếp.
“Khắp cái vùng này, ai xuống giống mía ngay lúc thượng nguồn xả nước về thì may còn, xuống sau là cây chết hết. Cây nào nhú lên được là nhờ lượng dinh dưỡng có sẵn, khi nhóng rẽ ra cắm vào đất gặp mặn là rễ thối đen”, ông Tám nói.
Hàng loạt cánh đồng đã sẵn sàng nhưng còn phải chờ giống
Loay hoay nhổ mấy bụi mía thưa thới còn sót lại sau mùa hạn dồn vào một thửa đất, lão nông Ba Nghĩa nói rằng: "Trồng 2 lần rồi mà lên được mấy bụi vậy đó. Độ mặn lên tới 15 - 16 phần ngàn thì mía sao sống nổi, mưa xuống mua thì trồng lại chắc mới được. “Hạn mặn năm nay nếm được đó! Vào chính vụ thu hoạch khoảng tháng 2 (âm lịch) bẻ cây mía ăn có thể thấy vị đường, vị muối nó hòa trộn vào nhau”, chú Ba Nghĩa lắc đầu nói.
Từ thực trạng trên, nguồn mía giống tại địa phương đã cạn kiệt. Nhiều bà con phải đi khắp các vùng lân cận săn mía giống với giá đắt đỏ về trồng lại. Cũng không thiếu những ruộng mía đã cải tạo sẵn sàng nhưng phải chờ giống.
Đang cặm cụi với mấy bó mía giống non tơ ven đường, ông Út Cưng (thị trấn Cù Lao Dung) cho biết, vừa đặt mua đống mía này trên Phụng Hiệp (Hậu Giang) mang về với giá lên tới 2.000 đồng/kg. Lần trước gia đình trồng giống tốt mà giá có 1.200 - 1.300 đồng/kg nhưng chúng không sống nổi với nắng nóng.
“Cứ trồng đại lại xem sao chứ trễ lắm rồi, mùa hạn năm sau mà đến sớm như năm nay thì lại mất mùa nữa thôi. Con cứ đi thẳng theo đường này sẽ thấy, các ruộng mía láng ình đều như nhau hà, ai cũng phải chờ giống”, ông Út thở dài nói.
Trên hơn 2ha mía ông Út trồng, với 3 lần xuống giống đến nay tiền đầu tư đã ngốn của gia đình hết mấy chục triệu. Theo tính toán của ông, trồng mới mỗi công đất phải đầu tư 1 tấn giống, còn trồng dặm kiểu này cũng vài trăm kg. Hiện tại, nguồn giống cung cấp cho địa phương gần như toàn bộ được vận chuyển từ Phụng Hiệp qua hoặc Long An về. Cây mía mới vài tháng tuổi đã đành, điều kiện tự nhiên của mỗi vùng đất lại khác nhau nên bà con lo lắng không biết cây có sống nổi không.
Ông Út Cưng và người dân địa phương lo lắng về chất lượng mía giống không đảm bảo
Ông Nguyễn Văn Đắc, Phó phòng NN-PTNT Cù Lao Dung cho biết, năng suất mía trung bình năm nay giảm khoảng 30% so với cùng kỳ. Niên vụ 2016 - 2017, huyện có 6.500ha đất trồng mía, mới xuống giống được hơn 4.000ha, chỉ đạt 62% kế hoạch. Nhiều hộ xuống giống sớm bị thiệt hại do thời tiết không thuận lợi.
Ông Đắc khuyến cáo bà con nên chọn những giống mía ngắn ngày như KPS01-25, Khonkaen3, K833 để rút ngắn thời gian. “Hiện độ mặn trong đất vẫn còn, nếu độ mặn dưới 3 phần ngàn bà con có thể dùng nước tưới vào gốc cây mía. Nhưng nếu phát hiện có độ mặn dù ở mức nào bà con cũng không nên tưới hay phun, xịt lên lá vì nước sẽ bốc hơi, muối sẽ tích tụ trên lá làm ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của cây”, ông Đắc nói.
