U mỡ là một bệnh lành tính do sự tập trung quá mức tế bào mỡ tại một vùng cơ thể. U thường xuất hiện ở mô dưới da và ít khi nằm ở các nội tạng.
Phụ nữ hay bị một khối u riêng lẻ ở vùng thân hay chân tay, còn nam giới hay gặp ở dưới da vùng vai, cổ, đầu, đôi khi có u mỡ ở các nội tạng.
Đặc điểm của u mỡ là phát triển chậm, nhiều năm. Khối u thường không đau, chắc và không dính vào lớp da ở trên. Tổ chức da phía trên khối u hoàn toàn bình thường và không có những rối loạn gì đặc biệt về mầu sắc hay cảm giác. Có thể phân biệt một số loại u mỡ như sau:
- U mỡ đơn lẻ hay gặp ở thân và chân tay phụ nữ, nằm ở vị trí nông và hiếm khi thâm nhiễm vào lớp sâu như cơ. Khối u hầu như không thay đổi thể tích trong những trường hợp bị gầy sút nhanh chóng.
- U mỡ bẩm sinh xuất hiện ngay từ khi đẻ ra và tiến triển rất từ từ. Khối u chỉ khu trú ở vùng thân, có hiện tượng thâm nhiễm sâu vào lớp cơ và khó điều trị.
- Đa u mỡ theo gia đình có tính chất di truyền, thường có nhiều khối u nhỏ và phát triển rõ nhất sau tuổi dậy thì, tập trung ở vùng cổ và vai.
- Đa u mỡ đối xứng hay bệnh madelung là bệnh chủ yếu gặp ở nam giới từ 35 đến 50 tuổi, đặc biệt ở những người nghiện rượu và đái đường. Các khối u có kích thước lớn, nằm đối xứng ở hai vai, cổ, đầu, ngực và tay, tạo cho bệnh nhân một vẻ bên ngoài như người luyện tập thể hình. Khi sờ có khối u thường mềm và có thể phân biệt được với sự chắc chắn của cơ. Ngoài ra còn có sự tập trung của các khối u mỡ ở trung thất, gan, thận…Bệnh này còn kết hợp với tình trạng béo phì, các rối loạn hô hấp, tăng axit uric máu, một số bệnh về tiết niệu và gan, các rối loạn về thần kinh ngoại biên…
Trong trường hợp đa u mỡ đối xứng, chẩn đoán bệnh tương đối dễ, nhưng vấn đề nguy hiểm nhất là tình trạng phát triển của các khối u ở trong các nội tạng sẽ dẫn đến những rối loạn chức năng của nhiều cơ quan. Bệnh sẽ tiến triển nặng nếu bệnh nhân vẫn lạm dụng rượu hay xuất hiện tiểu đường. Điều quan trọng là cần phải bỏ hẳn thói quen uống rượu bia, thực hiện chế độ ăn giảm chất béo và đường. Cần đến khám bác sĩ thường xuyên để đánh giá mức độ ảnh hưởng của bệnh đối với một số cơ quan thông qua chụp X quang và siêu âm.
