Xã Cát Khánh, nằm về phía đông bắc huyện Phù Cát (Bình Định), có chiều dài bờ biển trên 3 km, với cửa biển Đề Gi thông với đầm đạm thủy, thuận lợi cho việc phát triển khai thác và nuôi trồng thủy sản.
Trong những năm qua, Cát Khánh đã chú trọng đúng mức khai thác tiềm năng kinh tế biển. Bên cạnh việc vận động ngư dân đầu tư vốn nâng cấp, hoặc đóng mới tàu thuyền có công suất lớn hơn, đồng thời mua sắm ngư lưới cụ, trang bị phương tiện hiện đại phục vụ khai thác đánh bắt xa bờ, Cát Khánh còn tập trung cho việc phát triển nuôi trồng các loại thủy sản: Tôm, cua, cá chua, cá mú lồng, sò huyết… khai thác có hiệu quả tiềm năng sẵn có mặt nước của đầm Đề gi .
Ông Đinh Thành Tiến, PCT UBND xã cho biết: Do tình hình dịch bệnh tôm thường xuyên phát sinh gây hại. Để hạn chế rủi ro trong nuôi trồng thuỷ sản, trong những năm gần đây, xã Cát Khánh đã vận động và hướng dẫn ngư dân chuyển sang nuôi trồng theo phương pháp nuôi cộng đồng, dưới hình thức nuôi quảng canh cải tiến, nuôi hỗn hợp tôm, cua, cá...và chỉ nuôi 1 vụ/năm. Từ đó con cá chua đã trở thành vật nuôi chính, góp phần nâng cao hiệu quả nuôi trồng, đem lại thu nhập cho người dân. Năm nay toàn xã nuôi hơn 25 ha mặt nước, sản lượng khoảng 120 tấn cá chua, hiện nay còn tồn khoảng 40 tấn, mà giá chỉ còn khoảng 50.000 đồng/kg, thấp hơn 50% so với năm trước. Thực tế đó xã đề nghị cấp trên có biện pháp nào để tạo điều kiện đầu ra cho nông dân, chứ hiện giờ đầu tư thức ăn cho cá rất là tốn kém, mà không có đầu ra nên nông dân gặp rất nhiều khó khăn.
Hiện nay người nuôi cá chua ở Cát Khánh đang phải đối mặt với khó khăn, bởi giá cá chua hiện bị rớt một cách thê thảm: Nếu ở thời điểm này năm trước, 1 kg cá chua bán được 110.000 đồng, thì hiện chỉ còn 50.000 đến 60.000 đồng/ 1kg, giảm hơn một nửa, trong khi giá thức ăn tăng hơn 15%. Giá cá giảm cộng với việc tiêu thụ khó khăn, mỗi ngày người nuôi cá ở đây chỉ bán được 30 – 40 kg, trong khi sản lượng cá đến thời kì xuất bán lên trên 40 tấn.
Theo tính toán của người nuôi cá: Để có được 1 kg cá chua tính từ thời điểm vớt ươm cá bột đến khi xuất bán ít nhất là 8 tháng, chi phí hết 80.000 đồng. Với giá cả hiện tại thì mỗi kg cá bị lỗ vốn từ 20.000 đến 30.000 đồng, nhưng mà cũng chẳng bán được vì người mua không có. Còn nếu để đầu tư nuôi tiếp thì không kham nổi tiền thức ăn, mà càng để lâu thì chi phí càng nhiều, mà cá càng lớn lại càng khó tiêu thụ hơn.
Ông Phạm Tấn Hương, ở thôn An Quang Tây, năm 2011, nuôi 5.000 con cá chua trên diện tích 6000 m2 ao thu được 2,2 tấn cá chua, bán với giá 110.000 đồng/kg, thu hơn 240 triệu đồng, sau khi trừ chi phí còn lãi gần 70 triệu đồng. Năm nay, cũng trên diện tích này và số lượng cá như nhau, nhưng đến thời điểm này vẫn chưa bán được con nào. Nếu bán hết với giá hiện tại thì cầm chắc bị lỗ vốn 50 – 60 triệu đồng, còn nếu để thì mỗi ngày ít nhất phải chi ra trên dưới 1 triệu đồng tiền thức ăn, mà không biết sau này giá cá thế nào, và cá lớn có tiêu thụ được không!
Cá chua là loại đặc sản đã từng nổi tiếng, và chỉ có riêng Phù Cát, Phù Mỹ. Nó đã làm hài lòng khách trong và ngoài nước mỗi khi đến Bình Định có dịp được thưởng thức, bởi vị ngọt đậm đà, đằm thắm. Song vị ngon ngọt đó chỉ có thể có sau khi vớt từ ao lên và chế biến ngay. Nên là loại cá không thể chế biến để lâu được.
Thực tế trên, không riêng gì Cát Khánh mà tại Cát Minh cũng có hàng chục tấn cá chua đang thời kì xuất bán mà không tiêu thụ được. Người nông dân nuôi cá chua đang trông mong từ phía các cấp, các ngành chức năng có giải pháp tháo gì đó tháo gỡ giúp dân?
