Tình hình thời tiết ngày càng biến động phức tạp, thiên tai nghiêm trọng với những biểu hiện bất thường đã xảy ra ở nhiều vùng trên cả nước, gây ảnh hưởng nặng nề về người và tài sản.
Tại hội thảo “Thông tin khí tượng thủy văn phục vụ phòng, tránh và giảm nhẹ thiên tai” do Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia tổ chức sáng 16/1, ông Lê Công Thành, Tổng Giám đốc Trung tâm, khẳng định Việt Nam là một trong 5 quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của biến đổi khí hậu với nhiều biểu hiện bất thường của thiên tai như lũ, bão, hạn hán và triều cường.
Tuy nhiên, theo ông Thành thì các trang thiết bị, trình độ khoa học - công nghệ trong việc theo dõi, quan trắc, truyền tin, cảnh báo, dự báo khí tượng thủy văn dù đã có nhiều cải thiện, nhưng để có thể đáp ứng tốt và đầy đủ cho những yêu cầu ngày một cao của xã hội, sự biến động nguy hiểm của biến đổi khí hậu vẫn còn là bài toán khó... Theo đánh giá của Ban Chỉ đạo Phòng chống lụt bão Trung ương, trong thời gian tới, 80% dân số nước ta có nguy cơ chịu ảnh hưởng trực tiếp của thiên tai như làm nhiều người mất nơi ở; sản xuất bị đình trệ; làm suy thoái môi trường và có thể đẩy lùi thành quả phát triển của đất nước.
Năm 2013, biển đổi khí hậu đang tạo ra những diễn biến thời tiết bất thường, số lượng bão và ATNĐ hoạt động trên biển Đông và ảnh hưởng trực tiếp đến nước ta nhiều nhất trong 50 năm qua, hiện tượng mưa đá ở Lào Cai với kích thước hạt đá lớn, tuyết rơi ở Hà Giang, Lào Cai cũng sớm và có độ dày lớn nhất trong lịch sử 50 năm trở lại đây. Nhìn toàn cảnh thời tiết khí hậu trong năm có thể thấy rõ xu hướng diễn biến cực đoan hoặc rất nóng hoặc rất lạnh.
Cụ thể, trong năm có 4 đợt rét đậm, rét hại tại các tỉnh miền Bắc với tổng cộng thời gian kéo dài 37 ngày trong đó đáng chú ý đợt rét hại trong tháng 12, nhiều nơi nhiệt độ xuống dưới 1 độ C như ở Sìn Hồ (Lai Châu) - 0,9 độ C; SaPa (Lào Cai) - 0,7 độ C; Ngân Sơn (Bắc Kạn) và Trùng Khánh (Cao Bằng) - 0,0 độ C; Mẫu Sơn (Lạng Sơn) - 1,1 độ C. Ngược lại, trong tiết trời nắng nóng nhiệt độ ở một số tỉnh vượt trên 40 độ C như ở huyện Tĩnh Gia và Như Xuân (Thanh Hóa) nhiệt độ có lúc lên tới 40,2 độ C.
Bên cạnh đó, tình hình thủy văn cũng diễn biến phức tạp, lượng dòng chảy trung bình trên hầu hết các sông thuộc Trung bộ đều thiếu hụt từ 10 - 50% tại một số tỉnh như Quảng Trị, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên… đã xảy ra tình trạng khô hạn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất nông nghiệp. Vậy nhưng, vào mùa lũ lại xuất hiện những con lũ đặc biệt lớn đều cao hơn mức BĐ3.
Để giảm nhẹ thiệt hại do thiên tai gây ra, cần phải truyền tải kịp thời những thông tin về tình hình khí tượng thủy văn đến với nhân dân và các cấp chính quyền địa phương, việc này thời gian qua Trung tâm KTTV QG đã thường xuyên báo cáo với Ban Chỉ đạo PCLBTƯ, phối hợp chặt chẽ với các phương tiện thông tin đại chúng mỗi khi có áp thấp nhiệt đới, bão, lũ trên các hệ thống sông để kịp thời đăng tải bản tin dự báo. Bước sang năm 2014, dự báo tình hình thời tiết sẽ càng ngày càng khó lường, ông Thành đề nghị các cơ quan truyền thông tăng cường phối hợp với TTKTTV QG cập nhật liên tục, truyền tải thông tin về tình hình thời tiết.
