Ông Trần Đắc Phu - Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) chỉ rõ, động vật nhiễm virus là nguồn truyền nhiễm bệnh VNNB cho con người.
Tính đến nay, cả nước ghi nhận 325 trường hợp mắc viêm não virus tại 31 tỉnh, TP, trong đó có 5 trường hợp tử vong. Kết quả điều tra cho thấy, số trường hợp mắc chủ yếu ở nhóm trẻ dưới 15 tuổi. Hiện, bệnh VNNB chỉ là một trong những nguyên nhân phổ biến gây bệnh viêm não virus ở nước ta.
Điều đáng nói là, tỷ lệ tử vong VNNB khá cao, có thể lên đến 10% - 20%. Bệnh thường có biểu hiện rất cấp tính bao gồm sốt cao đột ngột, nhức đầu, nôn mửa; rối loạn tinh thần ở các mức độ khác nhau như vật vã, mê sảng hoặc ly bì, lú lẫn, hôn mê kèm theo co giật, cử động bất thường hoặc bị liệt. Ngoài ra, tất cả mọi lứa tuổi nếu chưa có miễn dịch với virus VNNB đều có thể bị mắc bệnh.
Tuy nhiên, bệnh VNNB chủ yếu gặp ở trẻ em dưới 15 tuổi. Người lớn cũng có nguy cơ mắc bệnh do chưa từng được tiêm chủng trước đây và có thể bị nhiễm virus khi đi du lịch, lao động, công tác vào vùng lưu hành bệnh VNNB.
Theo khuyến cáo của tổ chức Y tế Thế giới, các ổ dịch VNNB tập trung phần lớn ở những vùng trồng lúa nước và chăn nuôi gia súc. Động vật nhiễm virus có vai trò là nguồn truyền nhiễm bệnh VNNB cho người, còn nguồn truyền nhiễm trong thiên nhiên là các loài chim, và một số loài bò sát.
Ngoài ra một số gia súc khác như trâu, bò, dê, cừu cũng có thể là ổ chứa của virus. Tuy nhiên, trong số các loài động vật sống gần người, lợn được coi là nguồn truyền nhiễm quan trọng nhất, vì tỷ lệ lợn bị nhiễm virus VNNB trong vùng dịch rất cao (khoảng 80% đàn lợn nuôi), và phạm vi lợn nuôi tại các hộ gia đình rất lớn (hầu hết gia đình ở nông thôn đều nuôi lợn).
Sự xuất hiện virus VNNB trong máu lợn xảy ra ngay sau khi lợn bị nhiễm virus. Thời gian nhiễm virus ở lợn kéo dài từ 2 - 4 ngày với số lượng virus VNNB trong máu rất cao, đủ để gây nhiễm cho muỗi, và muỗi đốt gây bệnh trên người.
| Hiện nay Bệnh viện Nhi T.Ư đang điều trị cho 129 trường hợp viêm não virus (chiếm 40% số trường hợp bệnh nhân viêm não virus trên cả nước), trong đó có 1 trường hợp tử vong. Trong tổng số các trường hợp viêm não có 46 trường hợp được chẩn đoán xác định là BNNB. Số trường hợp mắc chủ yếu ở nhóm trẻ dưới 15 tuổi (chiếm 84,8%), trong đó 15,2% là trẻ dưới 1 tuổi. |
Theo ông Trần Đắc Phu, bệnh VNNB không lây trực tiếp từ người sang người. Ăn uống chung, dùng chung đồ dùng, tiếp xúc gần gũi với người bệnh không làm lây bệnh. Bệnh được truyền sang người qua muỗi đốt. Muỗi hút máu động bị vật nhiễm virus (thường là từ lợn) rồi từ đó lại đốt người và truyền bệnh cho người.
Hiện có nhiều loài muỗi có khả năng truyền bệnh VNNB, tuy nhiên có 2 loài muỗi chính truyền bệnh này, chúng thường sinh sản và trú đậu ở ruộng lúa nước, nhất là ở ruộng mạ và phát tán rộng trên cánh đồng, nên được gọi là muỗi đồng ruộng.
Sở dĩ bệnh hay gặp vào mùa này, vì đây là mùa thuận lợi cho muỗi truyền bệnh phát triển và cũng là mùa có nhiều loài hoa quả chín thu hút chim từ rừng về mang theo mầm bệnh từ nơi hoang dã rồi từ đó lây sang đàn lợn, gia súc gần người và sau đó lây sang cho người.
Cho đến thời điểm này, tiêm vacxin là biện pháp phòng bệnh quan trọng, hiệu quả và khả thi nhất. Ngoài ra, cần giữ gìn vệ sinh môi trường sống sạch sẽ, chủ động thực hiện các biện pháp diệt muỗi, diệt loăng quăng bọ gậy tại hộ gia đình. Vệ sinh chuồng trại chăn nuôi để muỗi không có nơi trú đậu.
Khi phát hiện các triệu chứng nghi ngờ mắc bệnh truyền nhiễm, người dân cần đến ngay các có sở y tế gần nhất để được khám, hướng dẫn và phòng lây nhiễm cho người khác.
