Cây móng lưng rồng còn gọi là Thạch bá chi, cây chân vịt, Vạn niên tùng, Hoàng dương thảo, Hồi sinh thảo, Trường sinh thảo, Cải tử hoàn thảo, Linh chi thảo…, có tên khoa học Selaginella Tamariscina...
Cây móng lưng rồng là cây thảo, mọc ở đất trong rừng râm mát, rễ phụ bám chắc vào các phiến đá. Sống lâu năm, cao 10-30cm. Thân đứng hoặc nằm, tròn, màu cánh gián, phân nhánh theo lối rẽ đôi. Rễ phụ từ gốc tỏa các nhánh đâm xuống đất. Lá nhiều, nhỏ, có lưỡi nhỏ. Có hai loại lá, lá ở mặt phẳng dưới thì mọc đối, trải ra hai bên, lá ở mặt phẳng trên thì hướng về phía trước.
Lá hình trứng, đầu nhọn, mép lá có răng cưa thưa. Thu hái toàn cây rồi cắt bỏ rễ, có thể dùng cây khô hoặc tươi đều được. Ngày dùng 20-30g cả lá và rễ khô dưới dạng thuốc sắc uống trong ngày. Dùng ngoài dưới dạng sao giòn, tán bột rắc lên vết thương.
Theo Đông y, cây móng lưng rồng có vị hơi đắng, không mùi, tính lạnh và sáp, không độc. Dùng móng lưng rồng tươi có tác dụng tan huyết. Dùng khô sao đen có tác dụng cầm máu, do đó được dùng để điều trị tiểu tiện ra máu, trĩ ngoại, đại tiện có máu tươi, phụ nữ kinh nguyệt kéo dài, chữa bỏng.
Đặc biệt, móng lưng rồng khô còn điều trị tốt bệnh viêm gan, vàng da vàng mắt, tắc mật, hủy hoại tế bào gan, tiểu tiện vàng sánh.
Sau đây là một số tác dụng của cây móng lưng rồng:
- Chữa ho ra máu, nôn ra máu, đái ra máu, đi ngoài phân đen, kinh nguyệt quá nhiều: Móng lưng rồng 30g, Long nha thảo 25g. Sắc uống, ngày một thang
- Chữa viêm gan cấp tính: Móng lưng rồng 30g; Mộc thông, Ngưu tất mỗi vị 20g. Sắc uống trong ngày.
- Chữa nhức mỏi toàn thân, viêm khớp xương bả vai, đau dây thần kinh tọa, viêm xoang, thoái hóa cột sống: Dùng 30g cây móng lưng rồng sao thơm rồi hãm nước sôi uống thay trà, thời gian dùng có thể kéo dài hàng tháng.
- Chữa bỏng lửa: Móng lưng rồng sao thơm, tán bột trộn với lòng trắng trứng gà, đắp lên nơi bỏng, sau 2-3 giờ thay một lần.
- Chữa trĩ xuất huyết: Móng lưng rồng 15g, nấu sôi, chắt lấy nước uống trong ngày thay trà.
- Chữa váng đầu, hoa mắt, vàng da: Toàn cây móng lưng rồng 30g sắc với 500ml nước, chia 2 lần uống trong ngày.
Kiêng kỵ: Phụ nữ có thai không được dùng.
