Ngoài ra, đại hội còn có sự góp mặt của lãnh đạo các Bộ, ban, ngành Trung ương và địa phương, tổ chức nước ngoài, các cơ quan thông tấn báo chí…
Đại hội là sự kiện quan trọng của ngành điều Việt Nam nhằm tổng kết chương trình hoạt động nhiệm kỳ VIII (2013 - 2015) và đề ra phương hướng mục tiêu nhiệm kỳ IX, bầu Ban Chấp hành Hiệp hội nhiệm kỳ mới cùng nhiều nội dung quan trọng khác.
Mốc "son" ngành điều
Theo đánh giá của Vinacas, trong giai đoạn 2013 - 2015, bối cảnh nền kinh tế còn gặp rất nhiều khó khăn, sức mua trên thị trường thế giới giảm, tại Việt Nam nhiều mặt hàng nông sản gặp khó khi XK, tuy nhiên do nhu cầu tiêu thụ hạt của quốc tế ổn định cùng với những nỗ lực, cố gắng của toàn ngành, với sự chỉ đạo quyết liệt của các cấp, các ngành từ trung ương đến địa phương, hạt điều Việt Nam vẫn gia tăng về sản lượng và kim ngạch XK, năm sau luôn cao hơn năm trước.
Đặc biệt năm 2015, theo số liệu thống kê của Bộ NN-PTNT, trong số các mặt hàng nông sản XK chủ lực của Việt Nam thì nhân điều là một trong hai mặt hàng duy nhất có kim ngạch XK liên tục tăng trong 12 tháng.
Số lượng nhân điều XK năm 2015 đạt 330.000 tấn với kim ngạch đạt 2,5 tỷ USD, trong đó nhân điều 2,3 tỷ USD, còn lại là dầu vỏ hạt điều và các sản phẩm điều chế biến sâu (tăng 10% về lượng và tăng 15% về trị giá so với năm 2014). Giá nhân điều XK bình quân năm 2015 đạt khoảng 7.300 USD/tấn, tăng 12% so với cùng kỳ 2014. Giá điều nhân WW320 khoảng 7.800 USD/tấn, tăng 15% so với năm 2014.
Về thị trường, năm 2015, Việt Nam XK nhân điều tới trên 80 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới, trong đó Mỹ, châu Âu và Trung Quốc tiếp tục duy trì là những thị trường chủ lực của Việt Nam với thị phần tương ứng là 30%, 25% và 15%.
Với kết quả này, nhân điều chiếm khoảng 9% tổng kim ngạch XK của toàn ngành nông nghiệp Việt Nam năm 2015 (30 tỷ USD). Ngành điều Việt Nam tiếp tục duy trì vị trí XK điều hàng đầu thế giới năm thứ 10 liên tiếp và hiện chiếm trên 50% tổng giá trị thương mại nhân điều toàn cầu (khoảng 5 tỷ USD).
Tập trung 4 chương trình trọng điểm
Trước những thuận lợi và khó khăn trong giai đoạn sắp tới, đặc biệt khi Việt Nam tham gia ngày càng sâu rộng vào các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, trong nhiệm kỳ 2016 - 2020, Vinacas sẽ tiếp tục tập trung nhiều hơn vào 4 chương trình trọng điểm mà nhiệm kỳ vừa qua đã triển khai, gồm có:
1. Chương trình “Đồng hành cùng nhà nông”, khuyến nông, thâm canh, cải tạo vườn điều; liên kết sản xuất và tiêu thụ hạt điều.
2. Chương trình “Sản xuất sạch hơn”, khuyến công, nâng cao chất lượng sản phẩm và an toàn vệ sinh thực phẩm sản phẩm xuất khẩu.
3. Chương trình “Giá trị điều Việt Nam”, đa dạng hóa sản phẩm, thông tin tới người tiêu dùng về giá trị dinh dưỡng của nhân điều, kích cầu tiêu dùng nội địa.
4. Chương trình “Phát triển xuất khẩu”, tổ chức các hoạt động xúc tiến thương mại, đối ngoại, phát triển thị trường XK.
Đi sâu vào các giải pháp cụ thể trong giai đoạn mới, Vinacas đề nghị Nhà nước quan tâm hỗ trợ cho các thành phần tham gia trong chuỗi giá trị ngành hàng, trong đó đặc biệt là 2 đối tượng người nông dân và doanh nghiệp chế biến XK điều.
Trong đó, đối với nông dân chính là hỗ trợ tín dụng, cấp phép và chuyển nhượng chứng nhận quyền sử dụng đất… Đối với doanh nghiệp chế biến XK điều, quan trọng nhất chính là các cơ chế, chính sách hỗ trợ về tín dụng, thuế, khuyến công, cải tiến trang thiết bị chế biến điều…
Vinacas đề xuất thành lập Quỹ Phát triển điều bền vững nhằm mục đích giúp ổn định SX điều, đẩy mạnh liên kết SX và tiêu thụ của doanh nghiệp - nông dân trồng điều căn cứ chủ trương, chính sách của Chính phủ về phát triển hợp tác, liên kết SX gắn với tiêu thụ nông sản, xây dựng cánh đồng lớn. Nguồn thu của Quỹ gồm có 4 nguồn: Hỗ trợ của Nhà nước, phần thu trên đầu tấn XK của tất cả doanh nghiệp chế biến XK điều (1,0 - 2,0 USD/tấn điều XK), nguồn tài trợ và nguồn thu khác.
Về nhiệm vụ chi: 50 - 70% kinh phí của quỹ đề nghị dùng để hỗ trợ cho chương trình thâm canh cải tạo vườn điều và nghiên cứu giống, hỗ trợ nông dân trồng điều; 30 - 50% còn lại chi cho việc nghiên cứu hoàn thiện quy trình công nghệ, chế tạo thiết bị chế biến điều, nâng cao chất lượng sản phẩm và ATVSTP trong khâu chế biến, xúc tiến thương mại và phát triển thị trường trong nước. Quỹ sẽ có Ban Điều hành và Quy chế quản lý riêng theo quy định của pháp luật.
