Đây là chuỗi hoạt động nằm trong kế hoạch chào mừng 60 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954 - 10/10/2014) của TP. Hà Nội.
Dịp kỷ niệm 60 năm Ngày Giải phóng Thủ đô, TP. Hà Nội vừa khai trương 6 tuyến phố đi bộ gồm: Hàng Buồm - Mã Mây - Hàng Giầy - Lương Ngọc Quyến - Tạ Hiện - Đào Duy Từ. Những tuyến phố này được coi là khu bảo tồn cấp 1 phố cổ TP. Hà Nội.
Với không gian trải dài trên 6 tuyến phố và kết nối với tuyến phố Hàng Đào - Đồng Xuân, không gian phố đi bộ Hà Nội đã tạo ra sắc thái hoàn toàn mới cho phố cổ Hà Nội. Đây cũng được xem là không gian âm nhạc ngoài trời lí tưởng cho các nghệ sĩ đường phố thỏa sức đam mê.
Tại các tuyến phố này, các chương trình ca nhạc dân tộc như chèo, hát xoan, chầu văn, xẩm đang diễn ra một cách sôi động hằng đêm, thu hút hàng nghìn người dân và khách du lịch.
Trong thời gian từ ngày 4 - 10/10, Ban quản lý phố cổ Hà Nội phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức nhiều hoạt động văn hóa nhằm khơi dậy giá trị văn hóa Việt trong khu phố cổ Hà Nội. Đặc biệt tổ chức chương trình âm nhạc "Chầu văn - Dòng chảy âm nhạc tín ngưỡng Việt" theo hình thức biểu diễn nghệ thuật đường phố, hướng đến khán giả trẻ tuổi và khách du lịch.
NSƯT Đào Văn Trung, nghệ sĩ tham gia biểu diễn, cho biết: “Chúng ta vẫn đang bảo tồn vốn văn hóa cổ mà ông cha để lại. Nhưng giờ đây, trước sự hội nhập văn hóa, chúng ta cần đưa vốn văn hóa cổ truyền của cha ông ra thế giới và muốn giao thoa được thì phải dùng cách làm mới mẻ để làm sao không đánh mất mình mà khán giả hâm mộ mọi nơi đều thấy thích, thấy hay. Đưa các loại hình nghệ thuật cổ truyền ra một không gian cởi mở hơn là điều nên làm”.
| “Quận đã có kế hoạch triển khai hoạt động biểu diễn nghệ thuật dân gian tại các điểm di sản tại khu phố cổ Hà Nội từ lâu. Nhân dịp kỉ niệm 60 năm Ngày Giải phóng Thủ đô, chúng tôi tăng cường nhiều hơn các buổi biểu diễn này nhằm giới thiệu nét văn hóa truyền thống Việt đến với công chúng. Hi vọng qua đó cũng quảng bá giá trị khu phố cổ Hà Nội, thu hút đông đảo du khách đến tham quan, tìm hiểu di tích quốc gia phố cổ Hà Nội. Đồng thời với các hoạt động trên, không gian biểu diễn nhạc Jazz cũng được bố trí ngay trên hè phố để phục vụ những người yêu thích nghệ thuật đương đại”, ông Dương Đức Tuấn, Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm. |
Hát chầu văn (hát văn, hát hầu bóng) là loại hát được diễn xướng trong nghi lễ của tôn giáo cổ sơ dân gian, thường là để làm nền cho các vũ điệu chầu hầu Thánh mẫu và các vị tháp tùng Thánh mẫu.
Loại trừ yếu tố mê tín dị đoan thường không tránh khỏi trong các nghi thức tôn giáo dân gian, hát chầu văn là một loại hình nghệ thuật dân gian đặc sắc đáng ghi nhận về nhiều mặt như âm nhạc, vũ đạo, dân tộc học...
Cung văn Trần Quang Duy, thành viên của Câu lạc bộ Hát văn Việt Nam, cho biết: “Đây không phải là lần đầu tiên chầu văn hay các loại hình nghệ thuật dân gian khác như chèo, ca trù... biểu diễn tại các đường phố.
Nhưng lần này, chúng tôi tổ chức các buổi biểu diễn để hướng đến sự kiện chào mừng 60 năm Ngày Giải phóng Thủ đô, đặc biệt lại hướng đến các khán giả trẻ tuổi và du khách nên cũng có sự điều chỉnh hợp lí về các chương trình sẽ biểu diễn. Cụ thể, chúng tôi sẽ giảm các điệu hát thờ, hát hầu xuống và tăng các điệu hát văn nơi cửa đền lên. Bởi đây là hình thức có thể hát theo yêu cầu của khán giả tham dự chương trình nhiều hơn”.
Cũng theo cung văn này, các nghệ nhân sẽ trình bày và giới thiệu các lối hát văn, diễn xướng hầu đồng, các giá đồng dự kiến như: Quan Tam Phủ, Quan Tuần Tranh, Chầu Đệ Nhất, Chầu Đệ Nhị, Chầu Bé Bắc Lệ, Ông Hoàng Bơ, Chầu Bát, Ông Hoàng Mười…
Việc tổ chức những buổi biểu diễn hát văn ngoài trời đang “đánh thức” những công trình kiến trúc như nhà cổ 87 Mã Mây, các đền Bạch Mã, đình Quán Đế, đền Hương Tượng… trong một không gian âm nhạc đầy tính thẩm mỹ. Khán giả không những được thưởng thức các làn điệu hát văn cổ mà còn được chiêm ngưỡng tạo hình lung linh của các buổi hầu đồng, hát thờ ngay trên đường phố.
Chứng kiến những đám đông cả người Việt, người Tây cùng đắm say theo làn điệu hát Văn trong một lễ giá đồng mới thấy rằng nghệ thuật dân gian luôn có chỗ đứng trong trái tim người yêu nhạc. Quan trọng là phải tìm cho nghệ thuật một hình thức thể hiện phù hợp.
Trong những ngày sôi sục khí thế chào mừng 60 năm Ngày Giải phóng Thủ đô, phố cổ Hà Nội đang trở thành một vòng tròn khép kín "ngắm nhìn - thưởng thức - tham gia” các loại hình nghệ thuật dân gian.
