Chạy đuổi vụ đông 2011

Tại hội nghị tổng kết SX vụ đông 2010 và triển khai kế hoạch vụ đông 2011 các tỉnh, thành phía Bắc diễn ra tại Vĩnh Phúc sáng qua (22/6), Cục Trưởng Cục Trồng trọt, ông Nguyễn Trí Ngọc khuyến cáo, do thời tiết 2011 rét đậm rét hại kéo dài, vụ lúa xuân chậm từ 10 - 25 ngày nên áp lực thời gian lên vụ đông năm nay rất gấp gáp. Do đó, đề nghị các địa phương cần quyết liệt, nhanh chóng có kế hoạch triển khai vụ đông cho kịp thời vụ.

2010, DIỆN TÍCH GIẢM, SẢN LƯỢNG TĂNG

Vụ đông 2010, nắng nóng khô hạn nghiêm trọng trên diện rộng xảy ra tại các tỉnh thành phía Bắc và vùng Bắc Trung bộ, cơn bão số 3 và đợt lũ lớn xảy ra vào đầu tháng 10 đã gây thiệt hại nặng nề cho ngành nông nghiệp, khi hơn 60.000 ha ngô và rau màu mất trắng. Nhờ sự quan tâm, chỉ đạo kịp thời, sát sao của các cơ quan ban ngành, áp dụng triệt để tiến bộ KHKT, đưa các giống mới chất lượng cao vào SX nên nhìn chung vụ đông 2010, diện tích gieo trồng tuy có giảm song sản lượng và giá trị sản phẩm lại tăng khá mạnh trên hầu hết các loại cây trồng chủ lực.

Theo thống kê của Cục Trồng trọt (Bộ NN-PTNT), tổng diện tích gieo trồng vụ đông 2010 đạt trên 462.000 ha, giảm 13.000 ha so với vụ đông 2009. Sản lượng đạt trên 3,7 triệu tấn, tăng 44.000 tấn so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, ngô đạt 631.000 tấn, đậu tượng 122.000 tấn, khoai tây 238.000 tấn, rau đậu thực phẩm xấp xỉ 2,7 triệu tấn. Vụ đông 2010, nhóm cây trồng ấm như: ngô, khoai lang, đậu tương, lạc vẫn áp đảo khi chiếm 63% tổng diện tích. Nhóm cây ưa lạnh gồm khoai tây và các loại rau đậu giảm 1,5% so với năm 2009, chiếm trên 36%. Trong khi tổng giá trị sản xuất nông nghiệp quý I ước đạt 37.000 tỷ đồng, cây trồng vụ đông chiếm trên 32% với giá trị đạt gần 12.000 tỷ đồng, tăng mạnh so với cùng kỳ.

Bài học kinh nghiệm qua vụ đông 2010 cho thấy, các địa phương có phong trào cây vụ đông phát triển đều ban hành các cơ chế chính sách hỗ trợ SX vụ đông sớm, đồng bộ và hiệu quả. Đây là một trong những yếu tố quan trọng để vụ đông 2010 giành thắng lợi. Điển hình như Hải Dương, Vĩnh Phúc, Hưng Yên,… giá trị vụ đông bình quân lên tới trên 82 triệu đồng/ha, nhiều vùng SX hoa và rau giá trị kinh tế đạt 300 - 500 triệu/ha.

3 GIẢI PHÁP, KINH NGHIỆM CHO VỤ ĐÔNG 2011

          Cục trưởng Cục Trồng trọt Nguyễn Trí Ngọc cho hay, mục tiêu phấn đấu trong vụ đông 2011 là 520.000 ha, tăng 12,4% so với năm 2010. Bình quân giá trị SX đạt 25 - 30 triệu đồng/ha, tăng 3 - 5 triệu đồng so với năm 2010, tổng giá trị sản phẩm ước đạt 13.000 - 15.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, cần căn cứ cụ thể thời gian giải phóng đất, điều kiện đất đai, khí hậu, tập quán canh tác và khả năng tiêu thụ sản phẩm, từng địa phương để có hướng dẫn cụ thể cơ cấu giống và thời vụ gieo trồng cây trồng vụ đông cho phù hợp. Đặc biệt, quan tâm phát triển các loại cây dễ tiêu thụ như ngô, đậu tương, khoai tây. Riêng với nhóm rau đậu, do đa dạng về chủng loại, thời gian sinh trưởng ngắn cần bố trí trồng thành nhiều trà, nhiều đợt lệch thời gian, tận dụng tối đa điều kiện đất đai, công lao động, tránh rớt giá và tăng hiệu quả kinh tế.

Do quá trình BĐKH, công nghiệp hóa, đô thị hóa nên diện tích SX trong ngành nông nghiệp trong tương lai sẽ ngày càng giảm. SX vụ đông 2011 được nhiều cơ quan chuyên môn, nhà khoa học dự báo sẽ gặp rất nhiều khó khăn do thời tiết, khí hậu, sâu bệnh ngày càng diễn biến bất thường. Để vụ đông 2011 được thuận lợi và hiệu quả, đúc kết kinh nghiệm từ thực tế vụ đông 2010, hội nghị lần này đã chỉ ra một số giải pháp, kinh nghiệm cụ thể như sau:

Thứ hai, ngành thủy lợi cần chủ động tưới tiêu cho diện tích cây trồng vụ đông, quy hoạch các vùng SX vụ đông tập trung theo cánh đồng, theo khu vực. Chủ động trữ nguồn nước đệm trên đồng ruộng để có thể tưới cho diện tích vụ đông sớm nếu gặp khô hạn kéo dài. Giống phải đảm bảo đủ, đa dạng phong phú về chủng loại, tăng cường đưa các giống lai chất lượng cao vào SX theo tiêu chuẩn VietGap. Đối với nhóm cây ưa ấm cần lựa chọn giống phù hợp và áp dụng mọi giải pháp kỹ thuật gieo trồng càng sớm càng tốt, đây là yếu tố quyết định đảm bảo năng suất cho cây trồng vụ đông. Với nhóm cây ưa lạnh như khoai tây, thời vụ từ ngày 15 - 30/11, có thể trồng vụ ĐX ở thời vụ muộn hơn. Các loại rau đậu nên trồng nhiều trà, rải vụ để tránh hiện tượng khủng hoảng thừa quá nhiều vào lúc chính vụ.

Thứ ba, các địa phương cần thực hiện chính sách hỗ trợ SX vụ đông, hỗ trợ kinh phí mua giống, đặc biệt các giống mới nhằm tạo ra sự đột phá về năng suất, sản lượng. Đẩy mạnh đầu tư cho công tác thủy lợi, cải tạo hệ thống kênh mương nội đồng, hỗ trợ về điện và xăng dầu phục vụ công tác bơm nước, tiêu úng. Đặc biệt, phải có chính sách hỗ trợ công tác thông tin thị trường, khuyến khích, ưu đãi cho các DN ký kết hợp đồng bao tiêu sản phẩm.