Chi bộ Đảng đầu tiên

Chi bộ mang tên Chí Kiên, gắn với tên đồng chí Phùng Chí Kiên, vị Tổng chỉ huy đầu tiên các lực lượng cách mạng của Đảng.

Còn đồng chí Võ Nguyên Giáp (anh Văn), được Trung ương Đảng cử đến công bố quyết định Thành lập Chi bộ Chí Kiên, sau này đã được suy tôn Người anh cả của Quân đội Nhân dân Việt Nam, vị Đại tướng huyền thoại của dân tộc...

Chi bộ Đảng mang tên Chí Kiên

Ngày 10/5/1941, Hội nghị Ban chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 8, họp tại Khuổi Nặm, Pác Bó, tỉnh Cao Bằng, đồng chí Phùng Chí Kiên được bầu làm Ủy viên Trung ương Đảng, phụ trách quân sự kiêm Tổng chỉ huy các lực lượng vũ trang của Đảng, trực tiếp chỉ huy Trung đội cứu quốc quân 1 và căn cứ Bắc Sơn (Lạng Sơn), Võ Nhai (Thái Nguyên), chuẩn bị cho tổng khởi nghĩa.

Từ đây, công tác xây dựng lực lượng vũ trang của Đảng càng phát triển mạnh mẽ ở vùng chiến khu, thuộc 3 tỉnh Cao Bằng – Bắc Kạn – Lạng Sơn. Do đó, thực dân Pháp liên tiếp mở các cuộc càn quét tàn nhẫn, nhằm đè bẹp phong trào cách mạng.

Để bảo toàn lực lượng cách mạng, ngày 16/8/1941, đồng chí Phùng Chí Kiên quyết định cho rút Trung đội Cứu quốc quân 1 lên biên giới Việt – Trung và được chia làm 2 nhóm, hành quân theo hai hướng.

Một đơn vị qua Bình Gia - Thoát Lãng. Còn đơn vị do đồng chí Phùng Chí Kiên chỉ huy, đi theo đường mòn hướng qua huyện Na Rì đến Ngân Sơn (Bắc Kạn) để lên Cao Bằng.

Cả đơn vị đang bí mật hành quân đến địa phận xã Văn Học, huyện Na Rì, tỉnh Bắc Kạn thì bị bọn phản động phát hiện và tổ chức tấn công vây bắt.

Tên Garic, quyền công sứ Pháp tại Bắc Kạn đã trực tiếp chỉ huy quân Pháp và bọn tay sai thông thạo đường rừng mở các cuộc càn quét, phục kích các ngả. Đêm 22 tháng 8 năm 1941, cả đơn vị đi đến khu vực Khau Pàn, xã Đức Vân, huyện Ngân Sơn, tỉnh Bắc Kạn đã rơi vào ổ phục kích của địch.

Di tích Chi bộ Chí Kiên tại Bản Duồm (ảnh tư liệu)

Bị tấn công bất ngờ, nhưng lực lượng cứu quốc quân đã nhanh chóng chống trả quyết liệt để giải thoát khỏi vòng vây. Đồng chí Phùng Chí Kiên gắng bắn chặn địch, giúp cho đồng đội rút lui an toàn.

 Cuối cùng đồng chí đã bị thương và không còn đạn bắn lại quân thù, bị địch bắt dẫn giải lên điếm canh trên đỉnh đèo để tra khảo, đánh đập dã man.

Sau nhiều giờ đánh đập, tra khảo và biết không thể khai thác được gì, chúng đã giết chết, rồi chặt đầu đồng chí đem treo ở ngay đầu cầu Ngân Sơn, mục đích uy hiếp tinh thần người dân không đi theo phong trào cách mạng.

Để người dân nơi đây khắc sâu tri ân tới đồng chí Phùng Chí Kiên, các đồng chí cán bộ Nam tiến bí mật đặt tên cho Tổng Bằng Đức là Tổng Chí Kiên, đồng thời đặt tên Chi bộ Đảng của Tổng Bằng Đức - Chi bộ Đảng đầu tiên của Đảng bộ tỉnh Bắc Kạn lúc bấy giờ là Chi bộ Chí Kiên vào đúng ngày 22/9/1943, để mọi người luôn nhớ tới ngày đồng chí Phùng Chí Kiên đã anh dũng hy sinh.

Núi rừng trù phú

Sau khi giành chính quyền về nhân dân, Đảng bộ tỉnh Bắc Kạn đã bám sát nhu cầu và nguyện vọng người dân, hoạch định kế sách, xây dựng các chương trình hành động theo hướng “đúng chỉ đạo và trúng lòng dân”, từ chỉ đạo sản xuất đến quy hoạch đội ngũ cán bộ phục vụ tốt nhu cầu phát triển của địa phương, góp phần hoàn thành thắng lợi các mục tiêu kinh tế xã hội, từng bước nâng cao đời sống nhân dân qua mỗi thời kỳ phát triển.

Đến nay, Bắc Kạn đã đổi thay toàn diện cơ cấu kinh tế nông – lâm nghiệp, công nghiệp và dịch vụ, áp dụng nhanh khoa học kỹ thuật trong sản xuất và tăng vụ, nâng tổng mức lương thực có hạt đạt bình quân khoảng 555 kg/người/năm và không còn người dân bị thiếu đói đứt bữa.

Một góc thị xã Bắc Kạn hôm nay

Nhờ có chính sách đầu tư đúng mức cho hệ thống kênh mương và đập thủy lợi giữ nước, đã phát huy hiệu quả cao trong sản xuất nông nghiệp, góp phần nâng hệ số sử dụng đất từ 1,1 lần năm 1997 lên hơn 1,8 lần vào năm 2014, cơ cấu cây trồng vụ đông đã phủ kín ruộng đồng, 98% diện tích cây ngô được trồng bằng giống lai năng suất cao, trên 70% diện tích đất lúa được gieo cấy bằng giống lúa lai, lúa thuần cả 2 vụ.

Cùng với đầu tư hạ tầng phục vụ sản xuất, các dự án về an sinh xã hội được triển khai đồng bộ, giúp cho 95% dân số của tỉnh được sử dụng nước sạch hợp vệ sinh, 90% dân số sử dụng điện lưới, 100% các thôn, xóm phủ sóng điện thoại và phát thanh, truyền hình, 100% trẻ em đến lớp đúng độ tuổi, người già neo đơn và các gia đình chính sách đều được sự quan tâm đúng mức của chính quyền và tổ chức chính trị xã hội…

Nếu trước năm 1997, Bắc Kạn có 16 xã chưa có đường xe ô tô đến trung tâm, thì hiện nay tất cả 122 xã, phường đều có đường cho xe ô tô đi lại thuận tiện 4 mùa trong năm, nhiều cụm thôn có cả bãi đỗ để xe tải tới thu mua nông sản, tạo thuận lợi cho các hộ đầu tư sản xuất theo nhu cầu thị trường.

Chính quyền Bắc Kạn đã có cơ chế hỗ trợ nông dân xây dựng các mô hình kinh tế nông - lâm nghiệp gắn với những cây, con đặc sản của địa phương, hình thành những vùng chuyên rau, củ quả đặc sản, có thương hiệu và có chỉ dẫn địa lý cụ thể, góp phần giúp nông dân Bắc Kạn dễ tiêu thụ sản phẩm như: Gạo Bao thai huyện Chợ Đồn; cam quýt huyện Bạch Thông và thị xã Bắc Kạn; hồng không hạt huyện Ngân Sơn; miến dong huyện Na Rì, Ba Bể...

Riêng xã Thượng Ân, nơi tự hào có Chi bộ Chí Kiên, đã có nhiều đột phá vượt bậc trong chuyên canh cây lương thực như: Lúa, ngô, đậu tương và cây nguyên liệu thuốc lá, đem lại hiệu quả kinh tế cao, giúp xóa đói giảm nghèo bền vững. 

Một góc Bản Duồm hôm nay

Năm 2011, sản lượng lương thực có hạt của xã là 1.484 tấn; bình quân lương thực đầu người đạt 763,2kg/người/năm. Đến năm 2014, sản lượng lương thực có hạt của Thượng Ân là 1.522 tấn; bình quân 796kg/người/năm.

Cùng với đảm bảo về lương thực, các chương trình phủ xanh đất trống đồi núi trọc được người dân nhiệt thành hưởng ứng. Có hơn 5.700 ha đất rừng đã được người dân nhận trồng rừng sản xuất, đem lại sinh kế lâu dài.

Cùng với nhiệm vụ lãnh đạo nhân dân phát triển kinh tế - xã hội, cấp ủy, chính quyền xã Thượng Ân luôn coi trọng công tác xây dựng Đảng, củng cố chính quyền cơ sở.

Đảng bộ xã hiện có 15 chi bộ, với trên 100 đảng viên, các đảng viên luôn nêu cao tinh thần quê hương cách mạng và đi đầu trong tuyên truyền, vận động nhân dân xây dựng thôn, xóm văn hóa, thực hiện tốt các phong trào ở cơ sở, tích cực giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ, để luôn tự hào là nơi thành lập Chi bộ Chí Kiên.