Chi trả tiền bồi thường của Vedan: Đến lượt người dân Đồng Nai tố cáo

Quang cảnh ngày đầu chi trả tiền Vedan bồi thường tại UBND xã Phước Thái

Thiệt hại nhiều, bồi thường ít

Sau nhiều lần họp bàn, lấy ý kiến người dân, cuối cùng chính quyền tỉnh Đồng Nai và người dân đã thống nhất cách chia tiền là không bồi thường theo vùng ô nhiễm như cách tính của Viện MT-TN mà tính theo phương thức nuôi (thâm canh được tính bồi thường 420 đồng/m2 mặt nước, bán thâm canh 180 đồng/m2 và quảng canh 60 đồng/m2) nhân hệ số thời gian là số năm thiệt hại. Tuy nhiên, khi lên danh sách đền bù thì người dân bắt đầu la ó, cho rằng số tiền bồi thường quá bất hợp lý. Người làm thực sự, thiệt hại nhiều thì số tiền bồi thường không đáng bao nhiêu, còn người không làm hoặc làm ít lại được bồi thường nhiều!

Bà Huỳnh Thị Hò, ấp 1A, xã Phước Thái bức xúc nói: “Tôi có 4 mẫu đùng nuôi tôm công nghiệp từ năm 1994 đến năm 2005 mới ngưng. Vậy mà họ chỉ bồi thường cho tôi có 14 triệu. Trong khi nhiều người chỉ làm ghe lưới mà lại được bồi thường 30 đến 40 triệu. Mấy ổng muốn cho ai bao nhiêu thì cho chứ chẳng có căn cứ gì cả”. Tương tự, bà Bà Võ Thị Đời, ấp 1B tố: “Gia đình tôi cả thảy 8 người, cả đời chỉ kiếm sống bằng 2 chiếc ghe, đến khi Vedan gây ô nhiễm, gần chục người trong gia đình tôi sống dở chết dở vì không biết làm gì, vẫn phải bám vào dòng sông không còn tôm cá. Vậy mà họ cho gia đình tôi có hơn 1 triệu đồng”.

 Theo tố giác của người dân ấp 1A thì trong danh sách 153 hộ đánh bắt thủy sản của ấp, có đến hơn 20 hộ không nuôi trồng thủy sản bao giờ nhưng vẫn có tên trong danh sách đền bù. Có người bị tật một chân, không thể nào lội nước được, nhưng vẫn có tên. Thậm chí, có người chuyên làm nghề sửa đồng hồ… cũng được bồi thường. “Trong ấp ai làm nghề gì, làm bao lâu, chúng tôi biết rất rõ. Vậy mà họ cứ kê khai ào ào, chẳng làm thủy sản ngày nào cũng kê khai. Hoặc làm ít khai nhiều, như trường hợp ông N. nguyên Bí thư xã Phước Thái, ổng cũng có đùng tôm khoảng 2 sào, làm được hai năm thì bán đùng cho người khác san lấp xây nhà. Vậy mà kê khai 4,2 sào với thời gian 12 năm! Trong khi nhiều người làm thật sự, khai đúng lại bị hạ thời gian, diện tích hoặc hình thức làm để giảm tiền đền bù xuống”. Ông G. ấp 1A nói.

Ngân hàng thừa cơ siết nợ

Anh Lê Văn Nũng, ấp 1A, được bồi thường 3,1 triệu, khi lãnh tiền ra anh cũng bị trừ nợ ngân hàng 1 triệu. Điều đáng nói là anh không hề vay tiền ngân hàng. “Họ nói trừ tiền vay năm 1994. Trong khi tôi bị ở tù từ năm 1991 đến 1995 mới về. Tôi cũng chưa bao giờ đến ngân hàng vay tiền”. Điều ngạc nhiên là lãnh đạo xã Phước Thái không hề biết việc ngân hàng đến siết nợ những hộ dân lãnh tiền bồi thường. “Ngân hàng xuống thu nợ chúng tôi không hề biết. Không có chuyện chúng tôi phối hợp với ngân hàng thu nợ của bà con. Bây giờ các anh nói tôi mới biết là có chuyện thu nợ này” - ông Lương Văn Trường, Chủ tịch Hội Nông dân, Phó Ban chi trả tiền bồi thường Vedan xã Phước Thái cho biết.

Không chỉ việc siết nợ của ngân hàng gây bất bình cho nhiều người, cách cư xử của một số cán bộ phụ trách giải quyết các thủ tục pháp lý cho việc chi trả cũng làm việc một cách cứng nhắc, gây khó khăn cho người đi lãnh tiền. “Cha tôi năm nay 72 tuổi, bị bại liệt, phải đút từng muỗng nước, ngồi dậy còn không nổi, làm sao đi lãnh tiền? Vậy mà họ nhất định không cho tôi lãnh thay".