Sau 2 tháng Bộ VHTTDL phát động cuộc thi thiết kế Lễ phục Nhà nước (1/8) đến nay, bóng dáng của bộ lễ phục vẫn chưa được định hình. BTC đã phải chọn thêm một phương án là đặt hàng một số nhà thiết kế nổi tiếng nhằm sớm tìm ra bộ lễ phục cho người Việt Nam.
Không có tác phẩm xuất sắc
Cuộc phát động thi thiết kế Lễ phục Nhà nước được Bộ VHTTDL tổ chức nhằm tìm ra bộ lễ phục để sử dụng trong các hoạt động quốc gia và quốc tế, tôn vinh, thể hiện ý thức tự hào dân tộc và giữ gìn bản sắc văn hóa Việt Nam, khẳng định vị thế độc lập của một quốc gia có nền văn hiến lâu đời.
Theo đó, tiêu chí của Lễ phục Nhà nước mang biểu tượng văn hóa, có tính thời đại và bản sắc văn hóa của dân tộc Việt Nam: Đẹp, thuận thiện, phù hợp trong nghi lễ quốc gia và quốc tế; phù hợp với điều kiện khí hậu và vóc dáng của người Việt Nam; khuyến khích thực hiện bằng các chất liệu truyền thống, sản xuất trong nước.
Sau 2 tháng phát động cuộc thi, BTC đã nhận được 254 mẫu thiết kế của 47 tác giả dự thi, trong đó có 81 mẫu theo hướng hiện đại, 113 mẫu theo hướng truyền thống. Sau buổi chấm sơ khảo diễn ra ngày 29/10 tại Hà Nội, Hội đồng giám khảo đánh giá, các thiết kế này tuy nhiều nhưng không được đẹp, không đáp ứng được tiêu chí cuộc thi, đó là mẫu phải mang tính biểu tượng văn hóa, phù hợp trong nghi lễ quốc gia và quốc tế.
Các nhà lãnh đạo trong trang phục áo dài truyền thống Việt Nam tại
Hội nghị APEC năm 2006
Các thành viên đều đánh giá các mẫu thiết kế chất lượng không cao, chưa đáp ứng yêu cầu và mục đích mà ban tổ chức đưa ra. Thậm chí một số mẫu thiết kế còn bị đánh giá là thiếu sáng tạo, vay mượn từ trang phục của Trung Quốc lẫn phương Tây một cách máy móc.
Theo ông Vi Kiến Thành, Cục trưởng Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm (Bộ VHTDL), cho biết: Tại buổi chấm sơ khảo, một số mẫu thiết kế lịch sử đã được đưa ra cho hội đồng xem xét. Đó là những thiết kế đã được nghiên cứu trước đây hàng chục năm, từng có khả năng được phê chuẩn. Tuy nhiên, do chủ trương thay đổi, chúng đã không được duyệt làm lễ phục. Hội đồng nghệ thuật cũng đã lắc đầu với các thiết kế này vì cho rằng chúng không còn hợp với thời đại.
Quyết tìm lễ phục?
Trước đó, khi Bộ VHTTDL phát động cuộc thi thiết kế Lễ phục Nhà nước, BTC đã dự kiến, Hội đồng nghệ thuật sẽ chọn ra 20 tác phẩm (10 mẫu trang phục nam và 10 mẫu trang phục nữ) để vào vòng chung khảo. Bốn bộ mẫu trang phục xuất sắc nhất sẽ được chọn để trao giải chính thức với trị giá 30 triệu đồng mỗi giải.
Nhưng với 254 mẫu thiết kế của 47 tác giả nhưng lại không chọn ra nổi 20 mẫu để vào vòng chung khảo. Bởi vậy, tại cuộc họp hội đồng đã cố gắng chọn ra 6 mẫu trang phục của 3 tác giả. Theo một thành viên hội đồng, 6 mẫu trang phục này dù “nhỉnh” hơn các mẫu còn lại nhưng chất lượng cũng không cao.
Theo Thứ trưởng Bộ VHTTDL Vương Duy Biên, các mẫu thiết kế mang nặng tính thời trang trình diễn sân khấu, chưa có sự tiện lợi, ấn tượng và sang trọng của một bộ Lễ phục Nhà nước. Các tác giả tham dự cuộc thi chủ yếu là các nhà thiết kế không chuyên hoặc sinh viên các trường đại học. Các nhà thiết kế chuyên nghiệp vắng bóng hẳn tại cuộc thi.
Có lẽ vì vậy, một phương án mới đã được BTC đưa ra đó là đặt hàng các nhà thiết kế chuyên nghiệp với mục đích tìm cho được lễ phục của Việt Nam. Ông Vi Kiến Thành cho biết: “Hội đồng nghệ thuật đã không chọn được mẫu thiết kế nào vào chung khảo cuộc thi thiết kế lễ phục nên sẽ chuyển phương án sang đặt hàng một số nhà thiết kế”.
Theo bà Đoàn Thị Thu Hương, Phó cục trưởng Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm: “Hội đồng đã chọn ra 3 tác giả có khả năng đi tiếp từ vòng sơ khảo. Các mẫu thiết kế ở giai đoạn này sẽ được Hội đồng nghệ thuật góp ý về mặt hoa văn, chất liệu, kiểu dáng để chỉnh sửa trước khi may thành sản phẩm.
Bên cạnh đó, hội đồng sẽ lựa chọn mời 7 nhà thiết kế chuyên nghiệp tham gia việc thiết kế các mẫu lễ phục trong tháng 11 tới. Trong vài ngày tới, Hội đồng nghệ thuật sẽ tiếp tục họp để thống nhất danh sách các nhà thiết kế được mời. Sau đó, các mẫu thiết kế được lựa chọn một lần nữa để có kết quả cuối cùng trước Tết Nguyên đán”.
