Tiết học thực hành của lớp Kỹ thuật chế biến món ăn
Đào tạo theo nhu cầu của xã hội, đào tạo theo địa chỉ, đào tạo theo hình thức liên kết với nước ngoài… là những phương pháp đào tạo tích cực, đang được triển khai thực hiện tại trường Trung cấp Nghề Thương mại - Du lịch Thanh Hóa.
Học đi đôi với hành
Hai năm qua, công tác tuyển sinh trở thành vấn đề nan giải, sống còn với ngay cả các trường đại học. Đối với hệ trung cấp, đặc biệt là trung cấp nghề, vấn đề này còn khó hơn gấp bội lần. Tuy nhiên, về trường Trung cấp nghề TM - DL Thanh Hóa để tìm hiểu thực trạng trên, chúng tôi không khỏi ngạc nhiên khi mỗi năm, nhà trường luôn đạt và vượt chỉ tiêu tuyển sinh và đào tạo được giao.
Thầy Lữ Minh Thư, Hiệu trưởng nhà trường đưa chúng tôi đi thăm buổi thực hành chế biến món ăn của lớp Kỹ thuật chế biến món ăn. Phòng thực hành sạch sẽ, thoáng mát, đầy đủ đồ gia dụng từ tủ lạnh, bếp và các dụng cụ chuyên dùng, nguyên liệu chế biến món ăn…để thầy và trò thực hành.
Thầy Nguyễn Văn Hoa, giáo viên bộ môn cho biết: Nhà trường đặt tiêu chí không chạy theo số lượng mà chú trọng chất lượng. Mỗi buổi học thực hành chỉ 10 em. Như vậy, em nào cũng được tự tay chế biến món ăn. Không chỉ các em được làm quen mà còn được rèn luyện và nâng cao tay nghề, đảm bảo khi ra trường các em đã thạo nghề.
Trò chuyện cùng em Vũ Văn Giang, được biết quê em tận xã thuần nông Phú Yên (huyện Thọ Xuân). Khi được hỏi sao không lựa chọn các ngành học nhàn nhã, theo xu hướng giới trẻ thường lực chọn, Giang cởi mở: “Gia đình em bố mẹ đều làm nông nghiệp, nuôi chúng em ăn học đã rất khó khăn. Xu hướng các ngành nghề khác sau khi ra trường, hoặc là thất nghiệp, hoặc là phải có thật nhiều tiền để “chạy” việc, hoặc có xin được việc cũng nhiều người làm trái nghề. Em chọn học nghề nấu ăn cũng vì lý do đơn giản: Thời gian học ngắn, ra trường dễ dàng tìm được việc làm...”.
Thầy Thư đưa chúng tôi sang phòng kế bên và giới thiệu về lớp nghiệp vụ nhà hàng của trường. Tại đây, các em được cô Nguyễn Thị Hằng vừa dạy lý thuyết vừa dạy thực hành. Quan sát, thấy cô Hằng tận tình chỉ cho các em từng li từng tí, từ việc trải khăn bàn ăn sao cho đúng cách, đến tư thế bê khay, đặt ly, vị trí đặt đồ ăn thức uống sao cho đúng, cho đẹp…
Cô Hằng chia sẻ: Các em học tại trường có đến 90% là con em nông dân ở các vùng nông thôn trong tỉnh. Vì vậy, vào trường các em mới được tiếp cận và làm quen với phong cách phục vụ chuyên nghiệp tại các nhà hàng, khách sạn. Nhiều em không khỏi bỡ ngỡ, lóng ngóng. Tuy nhiên, các em rất tích cực và chăm chỉ nên tiếp thu bài nhanh.
Thầy Thư cũng cho biết, năm 2011, 2012, số lượng tuyển sinh và đào tạo hệ trung cấp chính quy của nhà trường đạt trên 700 em/năm; hệ sơ cấp từ 300 - 450 em/năm, dạy nghề thường xuyên đạt 6.000 - 7.000 học viên/năm… Nhà trường luôn nằm trong TOP đầu về kết quả tuyển sinh và đào tạo trong hệ thống các trường trung cấp nghề công lập trên địa bàn tỉnh. Trong các nghề đào tạo, nhà trường tập trung ở hai nghề trọng điểm quốc gia là Kỹ thuật chế biến món ăn và Nghiệp vụ nhà hàng.
Mặt khác, Thanh Hóa là tỉnh tiềm năng, lợi thế về phát triển du lịch. Mấy năm gần đây, tỉnh này chú trọng phát triển kinh tế du lịch. Bởi vậy, số lượng các em học chuyên ngành Nghiệp vụ nhà hàng cũng như Kỹ thuật chế biến món ăn, sau khi tốt nghiệp có đến trên 80% có việc làm ngay. Đây là kết quả khả quan, trong khi các sinh viên chuyên ngành kinh tế, xã hội... hệ đại học vẫn còn khá lận đận trong vấn đề việc làm sau tốt nghiệp.
Đổi mới toàn diện
Chúng tôi đem băn khoăn khi mới bước chân vào trường đã chứng kiến trường mở cả lớp học võ trao đổi với thầy Thư. Thầy cười rồi hào hứng chia sẻ: Từ bao lâu nay, các cấp học từ mầm non lên đến THPT, thậm chí đi học chuyên nghiệp, môn giáo dục thể chất chỉ quanh đi quẩn lại với các bài thể dục đơn điệu. Bởi vậy dễ gây nhàm chán cho học sinh. Để tránh tình trạng này, nhà trường đã sáng kiến thay vào đó là môn võ thuật, vừa đảm bảo môn học thể chất, vừa gây hứng khởi cho thầy và trò. Từ đó, tạo động lực để các em học môn chuyên ngành đạt kết quả tốt.
Lâu nay, môn ngoại ngữ là môn mà đa số học sinh trường nghề ít quan tâm và học kém chất lượng. Xác định người làm thương mại và du lịch thời kinh tế mở không thể kém về ngoại ngữ, nhà trường đã kết hợp, bố trí các môn chuyên ngành học song song với tiếng Anh. Từ sáng kiến này, trình độ tiếng Anh của học sinh trong trường được cải thiện rõ rệt.
Xuất phát từ vấn đề đầu vào của các trường trong hai năm qua hết sức khó khăn. Trong khi đó, tỉnh Thanh Hóa lại có số lượng lớn các cơ sở đào tạo nghề (92 cơ sở từ hệ cao đẳng, trung cấp đến các trung tâm dạy nghề...). Vì vậy, có sự cạnh tranh quyết liệt trong khâu tuyển sinh giữa các cơ sở đào tạo. Vấn đề là phải nâng cao chất lượng, đồng thời đào tạo nghề gắn với định hướng thị trường, theo yêu cầu của doanh nghiệp.
Đơn cử như nhà trường đang đào tạo 4 lớp hệ Trung cấp Kỹ thuật chế biến món ăn, với 104 học sinh cho các doanh nghiệp du lịch tỉnh Quảng Ninh…Nhà trường không chỉ là nơi đào tạo nghề đơn thuần mà trở thành cầu nối giữa doanh nghiệp với học sinh.
Song song với đó, việc tạo môi trường thân thiện cũng là yếu tố quyết định thu hút học sinh. Hai năm qua, cứ mỗi buổi sáng thứ 6 hàng tuần, chính thầy hiệu trưởng dành thời gian tiếp, lắng nghe ý kiến và giải quyết những vướng mắc cho học sinh trong trường. Bởi vậy, đã kịp thời giải quyết được khó khăn, thắc mắc, giải tỏa tâm lý của các em. Cách làm này nhận được phản ứng tích cực không chỉ của tập thể cán bộ, giáo viên nhà trường mà còn của đa số các em học sinh.
Gắn đào tạo trong nước với nước ngoài
Đây cũng là phương pháp khá mới mẻ, thể hiện sự đột phá nhằm nâng cao trình độ chuyên môn cho thầy và trò trường Trung cấp nghề TM-DL Thanh Hóa.
Thực trạng nguồn nhân lực hiện nay ở Thanh Hóa nói riêng, cả nước nói chung thường yếu về tay nghề, thiếu về kỹ năng, chưa có kinh nghiệm… đang là rào cản trong vấn đề việc làm sau khi ra trường, ảnh hưởng đến chất lượng lao động, sự phát triển của các địa phương, doanh nghiệp. Tuy nhiên, với phương pháp giảng dạy đổi mới, mang tính táo bạo, sáng tạo, Trường TC nghề TM-DL Thanh Hóa đào tạo và góp phần cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cho xã hội; mở ra chân trời mới, hứa hẹn tương lai tươi sáng cho các em đã qua đào tạo nơi đây. |
Phương pháp này bắt đầu được nhà trường áp dụng đối với lớp Kỹ thuật chế biến món ăn. Sau một năm các em được đào tạo tại trường, nhà trường sẽ lựa chọn những em đạt tiêu chuẩn, bồi dưỡng thêm nghiệp vụ và ngoại ngữ. Năm 2012, trường lựa chọn được 14 em để đưa đi Singapore thực tập trong 3 tháng. Ngoài việc bao ăn, ở, các em được doanh nghiệp nước ngoài thanh toán tiền lương theo tay nghề.
Thầy Thư cho biết, đây là cơ hội tốt để các em được tiếp cận, cọ sát với môi trường làm việc chuyên nghiệp của nước ngoài. Qua đó, các em được nâng cao tay nghề, rèn luyện kỹ năng. Tuy nhiên, đây là một phương pháp mới, nhà trường phải đấu mối với doanh nghiệp XKLĐ, với đơn vị nước ngoài. Ngay cả kinh phí xuất cảnh, nhà trường cũng phải đấu mối và bảo lãnh với ngân hàng cho các em được vay. Bởi đa số các em đều từ nông thôn, điều kiện kinh tế hết sức khó khăn.