Bác sĩ Đỗ Ngọc Linh, Chủ nhiệm khoa Thần kinh, Bệnh viện Đông y của Thành phố Thượng Hải (Trung Quốc), thuộc Trường Đại học Đông y dược Thượng Hải cho rằng, chóng mặt chưa chắc là do thiếu máu gây ra.
Các nguyên nhân
Có nhiều em nhỏ bị chóng mặt, trước hết phải xem có phải là do mắc các bệnh về mắt hay không? Có một số các em nhỏ, do thường xuyên ngồi học không đúng tư thế, dùng vi tính quá sớm..., mắc bệnh thoái hóa cột sống cổ cũng bị chóng mặt. Nguyên nhân dẫn đến chóng mặt của người lớn lại càng phực tạp, ngoài do không cung cấp đủ máu cho não ra, mắc nhiều loại bệnh nội khoa, bệnh xương cốt, như bệnh thoái hóa cột sống cổ, nhân tố tinh thần, thậm chí viêm xoang cũng có thể gây chóng mặt.
Vì vậy, nếu bị chóng mặt nên đi kiểm tra kịp thời, chẩn đoán chính xác là điều rất quan trọng. Có một số người trung niên và cao tuổi cho dù hiện tượng cung cấp máu cho não không đủ rất rõ rệt, cũng không nên cho đó là bệnh thiếu máu hay suy huyết. Bởi vì, có nhiều nguyên nhân ảnh hưởng đến việc cung cấp máu cho não, chẳng hạn như bệnh: Xơ cứng động mạch, bệnh thoái hóa cột sống cổ, khối u đè nén...
Vậy làm thế nào để phán đoán nguyên nhân dẫn đến chóng mặt? Có cần phải bổ sung máu hay không? Hay tẩm bổ các loại dinh dưỡng khác? Bác sĩ Đỗ Ngọc Linh cho biết, Đông y cho rằng, chóng mặt có nhiều loại, người bệnh có thể căn cứ theo triệu chứng của mình để đưa ra phán đóan bước đầu và căn cứ theo mỗi loại bệnh để áp dụng biện pháp điều trị qua ăn uống cho thích hợp, mà không nên chỉ tẩm bổ hoặc làm bổ máu.
- Người bệnh khi bị chóng mặt, mà có những triệu chứng như ù tai, chân tay rã rời, tinh thần mỏi mệt, di tinh, hay quên, rụng tóc, long răng, táo bón … khi điều trị có thể dùng kỷ tử, đương quy, hoài sơn, nhân sâm pha nước uống.
- Những người chóng mặt có những triệu chứng như: Mặt đỏ, buồn bực, mất ngủ, hay ngủ mê, miệng khô, lưỡi đỏ, có thể điều trị bằng cách thường xuyên ăn bách hợp: Thịt vịt, cá quả, sứa, ngó sen, kim châm, kỳ tử...
- Những người chóng mặt có những triệu chứng như: Chóng mặt, mệt mỏi, mặt nhợt nhạt, thì có thể điều trị bằng cách lấy đương quy, hoàng kỳ, nhân sâm pha nước uống, cũng có thể ăn cháo lạc nấu với táo đỏ hay ăn canh long nhãn nấu với lạc và ngó sen…
- Nếu người bệnh chóng mặt, nhức đầu tức ngực, khó thở, buồn nôn, chân tay tê, có thể lấy thiên ma, vỏ quýt pha nước uống, hoặc nấu cháo với vỏ quýt, ăn cháo cà rốt và sứa, cháo vỏ quýt và ý dĩ, canh nấm hương, hạnh nhân, cháo bột ngô.
Bác sĩ Đỗ Ngọc Linh khuyên rằng, các em nhỏ bị chóng mặt, sau khi xác định rõ không phải do mắc bệnh gì, thì chủ yếu điều trị bằng ăn uống là chính, không nên cho uống nhiều thuốc bổ. Nếu như cơ thể yếu, ngay từ khi sinh ra sức khỏe đã không được tốt hay những em có triệu chứng thiếu máu, thì có thể uống thuốc bổ, nhưng phải uống theo sự chỉ dẫn của y bác sĩ.
Hạn chế những cơn chóng mặt
- Phòng chống các kích thích gây chóng mặt: Dùng thuốc chống nôn trước khi đi tàu xe khoảng 15 phút. Chọn chỗ ngồi phía trước sẽ êm hơn, bạn cũng dễ nhìn cảnh vật để quên đi sự khó chịu. Không ăn quá no hoặc để quá đói.
- Nếu hệ thống thăng bằng dễ bị kích thích, bạn nên thận trọng khi tham gia trò chơi làm thay đổi tư thế cơ thể như: Tàu lượn, vượt thác…
- Tránh thay đổi tư thế đột ngột hoặc tiếp xúc với chất dị ứng, những mùi lạ gây kích thích.
- Thận trọng khi dùng thuốc ảnh hưởng đến tiền đình.
- Chọn nghề phù hợp để tránh tai nạn khi bạn hay chóng mặt. Tránh chọn công việc phi công, tàu biển, diễn viên xiếc, nhảy dù hay làm những việc nguy hiểm ở độ cao. Khi có cơn chóng mặt, bạn không được lái xe, trèo cao và dừng công việc khi cần.
- Thực hiện những bài tập giúp thăng bằng thích nghi với các thay đổi về tư thế cơ thể trong không gian khoảng 80%. Nên tập xích đu, đu quay, trồng chuối.
- Người bị bệnh mạch máu, bệnh mãn tính nên thận trọng khi tập. Massage vùng gáy giúp lưu thông máu tốt và đem lại những cải thiện đáng kể.
- Chóng mặt nặng kéo dài có nguyên nhân do mạch máu hay gặp ở người lớn tuổi, chấn thương đầu, nhiễm trùng… Do đó, những người này cần quan tâm điều trị vì bệnh có thể gây ảnh hưởng đến tính mạng.
Thích nghi bằng cách tập luyện
Phái nam thường thích những trò chơi cảm giác mạnh, thể hiện bản lĩnh đàn ông như tàu lượn siêu tốc hay đu quay 360 độ, nhảy Bungee truyền thống của dân Nam Mỹ… Nguyên nhân là do hệ tiền đình của họ được trải nghiệm nhiều hơn phái nữ.
Tại sao bạn không thể chơi những trò chơi cảm giác mạnh? Bởi vì, hệ thống giữ thăng bằng của bạn thích nghi chậm với những chuyển động làm đảo lộn tư thế người trong không gian. Hơn nữa, bạn thiếu tập luyện. Hãy luyện tập và trải nghiệm, bạn sẽ sớm thích nghi và cảm giác sợ chóng mặt nhanh chóng mất đi.
