Chữa ngọng cho trẻ

* Tôi nghe nói ở một số bệnh viện Tai- Mũi- Họng, hay Viện Nhi và một số trung tâm dạy chữa ngọng. Tôi muốn đưa cháu đến học nhưng không rõ thực hư họ chữa ngọng bằng cách nào? Rất mong nhận được lời khuyên từ GS.

Dương Thùy Vân, Thái Hà, Hà Nội

Nếu có sự trục trặc nào đó trong quá trình hình thành ngôn ngữ sẽ xảy ra hiện tượng rối loạn ngôn ngữ ở trẻ, điển hình là ngọng. Tuy nhiên, đây là bệnh có thể chữa được và càng chữa sớm thì hiệu quả càng cao, tránh cho trẻ những thiệt thòi trước khi đến trường.

Ngọng là một biểu hiện phát triển ngôn ngữ không hoàn thiện thường thấy ở trẻ dưới 5 tuổi. Ngọng là do không nói được đúng một số âm hoặc trẻ tự thay thế những âm này bằng âm khác như th thành kh, b thành p...

Ảnh minh họa

Theo ThS Phạm Bích Đào thì tập chữa ngọng bằng hệ thống bài tập, dựa trên 4 nguyên tắc chính. Thời gian của các bài tập phải ngắn: Do sự tập trung vào bài tập của trẻ hạn chế. Thời gian bài tập chỉ nên khoảng 2- 3 phút. Tuy nhiên, muốn tập tốt phải tập nhiều lần trong ngày (có thể từ 20 - 30 lần/ngày).

Giám sát bằng tai nghe: Thường trẻ ngọng không có ý thức rằng mình đã phát âm sai, do đó cần phải luyện tập cho trẻ cách phân biệt thế nào là âm đúng.

Sử dụng các âm bổ trợ: Thực tế là các mô hình phát âm sai thường cố định rất vững chắc và không thể phá vỡ bằng cách trình bày giản đơn cho trẻ cách thức cấu âm đúng. Vì thế khi tập phải cho trẻ phát âm những cấu âm mà trẻ đã biết là đúng và có vị trí cấu âm tương tự với âm luyện tập.

Âm bổ trợ được chuyển dần từng bước sang âm luyện tập. Cần thiết lúc bắt đầu luyện tập một âm mới phải phát âm nhẹ, khẽ, để cho âm đó không khác thường khi nói và được sát nhập nhanh chóng với các âm khác.

Giai đoạn đầu tập luyện, cha mẹ nên ngồi cùng các con khi giáo viên hướng dẫn mới có thể tập đúng cho trẻ khi ở nhà. Tùy địa phương mà tìm đến các trung tâm có khả năng chữa ngọng cho trẻ, tuy nhiên tốt nhất là bố mẹ tìm hiểu phương pháp rồi trực tiếp uốn nắn hàng ngày cho trẻ.

* Năm nào cháu cũng thấy tổ chức Lễ hội hoa anh đào ở Việt Nam. Sao ở nước ta không trồng được loài hoa này mà chỉ ở Nhật Bản mới có vậy GS?

Bùi Anh Quân, Thạch Thất, Hà Nội

Hoa Anh đào Nhật Bản (Sakura) là tên gọi chung của một số giống thực vật trong chi Mận mơ, thuộc họ Hoa hồng. Các loài cây này trồng chủ yếu để làm cảnh. Loài anh đào cho trái không thuộc nhóm này.

Hoa anh đào có 3 màu là màu trắng, hồng và đỏ. Thời gian tồn tại của một bông hoa anh đào thường kéo dài từ 7 đến 15 ngày, trung bình là khoảng 1 tuần. Tùy theo từng chủng loại hoa và điều kiện môi trường thời tiết mà tuổi thọ của hoa anh đào khác nhau.

Nước Nhật có mùa hoa anh đào kéo dài vì đây là nước trải dài qua nhiều vĩ độ khác nhau. Khi qua mùa hoa anh đào ở phía nam thì dịch dần lên phía bắc để ngắm mùa hoa đang nở rộ trên các cành. Người Nhật coi hoa anh đào tượng trưng cho sắc đẹp, sự mong manh và trong trắng. Ở miền nam Nhật ấm áp hơn, hoa có thể nở từ cuối tháng 1 trong khi vùng Hokkaido phía bắc Nhật Bản, hoa có thể nở vào tháng 5.

Do điều kiện khí hậu nên việc di thực hoa anh đào vào nước ta chỉ có thể thực hiện được nơi có khí hậu quanh năm mát mẻ như Đà Lạt chẳng hạn. Hoa anh đào Nhật Bản đã có mặt ở một số nước trên thế giới, song nổi tiếng nhất là hơn 3.000 cây từ 17 loại anh đào khác nhau - quà tặng của người Nhật dành cho nước Mỹ, được trồng bên bờ sông Potomac ở thủ đô Whashington.

Tại Đà Lạt từ tháng 9/2008 đã có 35 cây hoa anh đào Nhật Bản đã được trồng tại vườn hoa trung tâm thành phố.