| Hotline: 0983.970.780

Chuẩn bị trước cơ hội vàng

Thứ Ba 10/02/2015 , 09:16 (GMT+7)

Năm 2015 cánh cửa xuất khẩu mở rộng với 8 Hiệp định Thương mại tự do (FTA) đang đi vào giai đoạn xóa bỏ thuế quan sâu và 5 hiệp định FTA khác sắp được ký kết.

Làm thế nào để các doanh nghiệp nông lâm thủy sản nắm bắt được cơ hội vàng này?

Trước hết cần có sự tham gia quyết liệt trong việc đổi mới chính sách của Nhà nước, ví dụ như ưu tiên cho sự phát triển của các doanh nghiệp vừa và nhỏ, chuyển bớt những diện tích sản xuất lúa năng suất thấp sang trồng ngô và đậu tương, đầu tư các nhà máy công nghệ sinh học sử dụng nguyên liệu là tinh bột hoặc rỉ đường mía, tăng nhanh khả năng tiếp nhận công nhân trẻ từ nông thôn cho các khu công nghiệp, khu chế xuất và cho thị trường lao động ngoài nước.

Cây lúa, hạt gạo quê hương đang ngày càng khẳng định vị trí của mình. Một sự phát triển tiếp nối bền vững cho mai sau, cho những vụ mùa bội thu, những bát cơm thơm dẻo. Nền văn minh lúa nước đã tồn tại bao đời nay trên đất nước này cho chúng ta một niềm tự hào về lịch sử khẩn hoang, về truyền thống lao động cần cù, sự sáng tạo không ngơi nghỉ để làm ra hạt lúa, đủ sức cạnh tranh trên thị trường thế giới.

 Tuy nhiên trong kỷ nguyên thế giới phẳng như hiện nay, thông tin về mọi mặt hàng xuất khẩu phải được thấu hiểu đến tận người sản xuất. Không thể để người làm ra hạt gạo lại chịu cảnh chỉ có các doanh nghiệp xuất khẩu mới đủ lực làm biến động giá thóc gạo. Mỗi khi các doanh nghiệp này ký được hợp đồng xuất gạo thì ngay lập tức giá tăng. Còn giá sẽ giảm ngay nếu họ đã mua đủ số lượng để xuất khẩu.

 Đã đến lúc cần phải thành lập Ban điều hành lúa gạo với sự tham gia của doanh nghiệp, nông dân. Ban điều hành chịu trách nhiệm dự báo thị trường, xúc tiến thương mại, quy hoạch vùng trồng lúa. Trong đó, người nông dân phải có vai trò, tiếng nói thực sự trong quá trình điều hành kinh doanh xuất khẩu gạo.

Việt Nam đứng thứ 13 trên thế giới về dân số với trên 90 triệu dân. Trong số này có tới 70% là các cư dân nông thôn. Vậy có nên coi đề án đào tạo nghề cho lao động nông thôn của Chính phủ là một giải pháp đột phá?

Nhiều nhà khoa học cho rằng giải pháp đầu tiên trong tái cơ cấu nông nghiệp là cần chuyển từ sản phẩm có giá trị thấp và tiềm năng thị trường thấp sang sản phẩm có giá trị cao và tiềm năng thị trường cao. Quy hoạch vùng chuyên canh và giám sát thực hiện quy hoạch đối với một số cây công nghiệp xuất khẩu chủ lực như cà phê, cao su, chè, tiêu, điều...

Quy hoạch đất cho chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản. Chuyển đổi đất trồng lúa không hiệu quả sang trồng cây nguyên liệu thức ăn chăn nuôi, rau quả, thủy sản và các sản phẩm giá trị cao khác. Hiện nay, chỉ tính riêng số lượng lao động nông thôn làm việc tại các khu công nghiệp và đô thị trên cả nước ước tính cũng phải gần hai triệu người. Ngoài ra, còn hàng triệu lao động thời vụ và chuyên nghiệp “ly nông bất ly hương”, đặc biệt tập trung tại các làng nghề.

Hiện có một số làng nghề đã phá sản và nhiều làng nghề khác đang cầm cự sản xuất. Suy thoái kinh tế toàn cầu đã ảnh hưởng xấu đến cả thị trường trong nước. Hiệp hội Làng nghề Việt Nam cho biết, trong năm 2010-2013 khoảng 5 triệu lao động thời vụ và chuyên nghiệp ở các làng nghề không có đủ việc làm.

Nếu theo phương án kinh tế Việt Nam hồi phục và tăng trưởng khả quan, đạt bình quân từ 6,8% đến 7,4%/năm thì đến năm 2015, nhu cầu lao động sẽ tăng lên 52,2 triệu. Nhu cầu này sẽ là 53,5 triệu nếu tìm được giải pháp đột phá để tăng trưởng bình quân 8%/năm. Trong trường hợp tăng trưởng chỉ đạt từ 6,2% đến 6,6% hằng năm thì nhu cầu lao động sẽ là 51,6 triệu người.

Dự báo cung cầu lao động giai đoạn 2010 – 2015 cho thấy, đến năm 2015 cung lao động vẫn tăng trội hơn nhiều so với nhu cầu. Điều đó sẽ tiếp tục tạo thêm áp lực việc làm, và sẽ khó giảm được tỷ lệ thất nghiệp theo chương trình mục tiêu quốc gia. Vì vậy, một phương hướng để giảm đến mức thấp nhất tỷ lệ thất nghiệp là đào tạo khả năng cho lao động làm công ăn lương ở nông thôn có thể tự tạo việc làm cho mình và cho xã hội.

Rõ ràng cần sớm triển khai chương trình đào tạo nghề cho những người thuộc diện thu hồi đất để phát triển công nghiệp và đô thị. Cần được triển khai thống nhất từ Trung ương đến địa phương để tránh tình trạng người dân sau khi nhận tiền đền bù ruộng đất phải lâm vào tình trạng thất nghiệp và không có thu nhập; từ đó phát sinh nhiều hệ lụy về mặt xã hội.

Phải có đủ kinh phí cho việc đào tạo nghề đối với người dân bị thu hồi đất. Cần tiếp tục mở rộng đối tượng tham gia và nâng cao chất lượng đào tạo. Trong đó, rất cần thu hút những người tham gia đào tạo vào mạng lưới tiêu thụ sản phẩm. Chỉ bảo đảm được “đầu ra” người học mới thực hành nghề được đào tạo. Đào tạo nghề theo chiến lược xuất khẩu là một phương hướng thực hành nghề rất quan trọng cho lao động nông thôn.

Trong thực tế nhiều người đang có cái nhìn bi quan về tình trạng nông nghiệp, nông thôn và nông dân nước ta. Riêng tôi thì không. Tôi luôn có dịp về nhiều địa phương khác nhau, tiếp xúc với nhiều bà con nông dân và tôi thấy đấy lại là lực lượng đáng tin cậy nhất, đáng hy vọng nhất trong quá trình tái cơ cấu nền kinh tế hiện nay của cả nước.

Tuy còn không ít khó khăn nhưng những bứt phá về nông nghiệp trong năm qua cho tôi một cái nhìn lạc quan và tin tưởng. Thật vui mừng khi kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản năm 2014 đạt tới 30,8 tỷ USD, cao nhất từ trước tới nay. Việt Nam đã trở thành một trong những nước xuất khẩu hàng đầu trên thế giới về các mặt hàng như: gạo, cao su, cà phê, hạt tiêu, hạt điều, sản phẩm gỗ và các sản phẩm thủy sản.

Nông nghiệp là ngành duy nhất có thặng dư xuất khẩu ròng tăng đều đặn, ngay cả trong thời điểm tăng trưởng kinh tế suy giảm, góp phần quan trọng để cân bằng thâm hụt thương mại quốc gia. Sản lượng lúa cao hơn năm trước 1,1%, cao hơn so với tốc độ tăng dân số. Cuối năm 2014 đã có tới 790 xã hoàn thành cả 19 tiêu chí nông thôn mới. Đến thăm các xã này thì hình dung ra bức tranh đổi mới của tất cả làng quê thân thương mà mỗi chúng ta hằng mơ ước.

Trong Chương trình tự nguyện đưa tiến bộ khoa học - kỹ thuật vào hộ nông dân chúng tôi đã giới thiệu được những mô hình nông dân làm giàu mà bà con có thể liên hệ để trực tiếp tham quan, học hỏi, ký hợp đồng mua giống và bao tiêu sản phẩm.

Có thể kể đến mô hình trồng đào tết, trồng chùm ngây, bụt giấm (anh Hồ Việt Hoa - 01682461458), mô hình trồng rau bảo đảm trong nhà lưới (anh Nguyễn Hữu Đạo - 0987431237), mô hình nuôi công, trĩ, vịt trời (anh Trần Nhữ Giáp - 0977774677), mô hình trồng gấc xuất khẩu (chị Lê Băng Tâm, 0989185224), mô hình trồng nấm Vân Chi chữa ung thư (anh Nguyễn Trường Giang - 0905543535), mô hình trồng bơ năng suất cao che bóng cho cà phê (anh Trịnh Xuân Mười - 0905949910), mô hình trồng cỏ ngọt xuất khẩu (anh Lê Đăng Khoa - 0945673482)...

 

(Chủ nhiệm Chương trình Đưa tiến bộ KHKT vào hộ nông dân)

Xem thêm
Tôm Việt Nam xuất khẩu sang Hoa Kỳ sẽ gánh thêm thuế chống trợ cấp

Tôm Việt Nam, Ấn Độ, Ecuador xuất khẩu sang Hoa Kỳ có thể bị buộc trả thuế chống trợ cấp sơ bộ với mức dao động từ dưới 2% đến tối đa 196%.

350 lao động Đồng Tháp sang Hàn Quốc làm nông nghiệp thời vụ

Đã có 350 người lao động Đồng Tháp trúng tuyển để xuất cảnh đi làm việc thời vụ tại Hàn Quốc trong tháng 3 và tháng 4/2024.

Tháp cao tầng là biểu tượng của các thành phố lớn trên thế giới

Cùng chiêm ngưỡng những tòa cao ốc đã và đang góp phần quảng bá hình ảnh của các thành phố và quốc gia lớn trên thế giới.

Chuyên gia: 'Thế giới có gì, Vinhomes Royal Island có đó, thậm chí còn có nhiều hơn'

Đảo Vũ Yên (Hải Phòng) đang là 'tâm chấn' của thị trường BĐS kể từ sau khi Vinhomes Royal Island chính thức ra mắt.

Bình luận mới nhất