Có thể nhờ Interpol xác định chính xác thủ phạm

“Có khó khăn trong việc xác định chủ tàu Trung Quốc trong vụ đâm tàu cá Việt Nam. Tuy nhiên, chúng ta có thể nhờ Tổ chức cảnh sát toàn cầu – Interpol can thiệp trong vụ này”, ông Lê Minh Tâm – Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội Luật gia Việt Nam, nói.

Ông Tâm cho rằng nếu kiện Trung Quốc thì nước này có khả năng sẽ “gây khó dễ” trong việc xác định chủ thể vi phạm, tức là chủ tàu cá trong vụ đâm chìm tàu cá Việt Nam.

Việc kiện ra tòa án quốc tế hay tòa trong nước đều có cả hai mặt khó khăn và thuận lợi, theo quan điểm của Chủ tịch Hội Luật gia Việt Nam, ông Phạm Quốc Anh. Tuy nhiên, cả ông Anh và ông Tâm đều đồng tình với quan điểm Việt Nam hoàn toàn có thể đưa vụ việc ra thụ lý ở một tòa án trong nước.

“Vụ việc xảy ra trong vùng đặc quyền kinh tế Việt Nam, vì thế chúng ta có quyền đưa ra xét xử theo luật pháp Việt Nam”, ông Phạm Quốc Anh cho biết.

Giáo sư Erik Franckx, Đại học Tự do Brussel - Bỉ, Thành viên Tòa trọng tài thường trực trong một lần trao đổi với Nông nghiệp Việt Nam từng nêu ý kiến: “Việc chủ tàu cá Việt Nam chỉ muốn kiện dân sự chủ tàu cá Trung Quốc cũng là một khả năng, nhưng sao họ không kiện lên tòa án Trung Quốc?”.

Theo Giáo sư Erik, nếu muốn phía Trung Quốc bồi thường thì phải là phán quyết của một tòa án nước này.

“Nếu là phán quyết của tòa án Việt Nam, phía Trung Quốc sẽ không bao giờ thúc đẩy thực thi phán quyết đó. Vì vậy, việc nên làm là đưa vụ kiện lên một tòa án Trung Quốc và thuê luật sư Trung Quốc bào chữa”, Giáo sư Erik nói.

Trao đổi với Nông nghiệp Việt Nam về vấn đề này, ông Lê Minh Tâm cho biết, Hội Luật gia sẽ nghiên cứu đến khả năng kiện ở tòa Trung Quốc. Nhưng ông Tâm cho rằng, việc kiện ở tòa án của Trung Quốc sẽ “khó khả thi” bởi không chắc chắn được cơ chế thụ lý, xử án và quan trọng là việc liệu tòa Trung Quốc có ra phán quyết công bằng hay không.

Liên quan việc tàu Trung Quốc bao vây, đâm va một cách tàn độc khiến tàu Kiểm ngư KN-951 của Việt Nam bị hư hỏng nặng, Hội Luật gia Việt Nam hôm nay đã ra tuyên bố phản đối mạnh mẽ.

Tuyên bố này nhấn mạnh, các hoạt động mà Trung Quốc thường phát ngôn là “chỉ thực thi pháp luật bình thường” khác xa với các hành vi sử dụng vũ lực diễn ra trên thực tế, không chỉ làm ảnh hưởng đến ngư dân đánh bắt cá, các lực lượng thực thi pháp luật của Việt Nam trên vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, mà còn gây lo ngại cho toàn bộ cộng đồng các quốc gia trên vùng biển Đông, trái ngược hoàn toàn với đạo lý và luật pháp quốc tế.

Hội Luật gia Việt Nam khẳng định, 46.000 hội viên luật gia yêu nước sẵn sàng đồng hành cùng Chính phủ để chuẩn bị các hồ sơ pháp lý cho việc kiện Trung Quốc.

“Các hành vi của Trung Quốc từ hạ đặt giàn khoan trái phép đến đâm va, đâm chìm tàu Việt Nam đều là những hành động phạm pháp, chúng ta hoàn toàn có thể kiện bất cứ điểm nào trong các việc nêu trên, hoặc khởi kiện toàn bộ vụ việc”, Chủ tịch Hội Luật gia Phạm Quốc Anh tuyên bố.

Trong diễn biến liên quan, Cục phó Cục Kiểm ngư Việt Nam – ông Hà Lê xác nhận với Nông nghiệp Việt Nam rằng “không có Kiểm ngư viên Việt Nam bị thương trong vụ vây ép, đâm tàu tàn độc của Trung Quốc hôm 23/6”.

Ông Hà Lê nói “một số anh em bị xây xát nhẹ” và lực lượng Kiểm ngư không coi đó là “bị thương” như một số tờ báo đưa tin.