Ngày 22/11, Trung tâm Khảo cổ học (Viện Khoa học xã hội Vùng Nam bộ) và Ban Quản lý di tích Bình Định đã báo cáo sơ bộ kết quả khai quật di tích thành Hoàng Đế 2013 (khu vực phía đông Tử Cấm thành).
Đợt khai quật này được thực hiện từ tháng 7 đến tháng 9, trên diện tích 500 m2, tại vị trí được tỉnh Bình Định dự kiến xây dựng đền thờ vua Thái Đức Nguyễn Nhạc.
“Kết quả khai quật từ 27 hố thám sát cho thấy sự mất mát không nhỏ của dấu vết văn hóa Tây Sơn và nhà Nguyễn”, PGS TS Bùi Chí Hoàng (Viện KHXH Vùng Nam bộ) cho biết.
Một vài hiện vật quý khai quật trong đợt này
Cũng theo PGS TS Bùi Chí Hoàng, đây có thể là hậu quả của những biến cố khốc liệt từ sự đối kháng giữa hai vương triều. Về phát hiện quan trọng trong thời Tây Sơn, TS Hoàng cho biết, là một kiến trúc dạng hình chữ nhật phía bắc nền cung cũ, được làm bằng chất liệu hoàn toàn giống với chất liệu xây Thủy Nguyệt hồ trong Tử Cấm thành, giúp nhận diện rõ hơn quá khứ thành Hoàng Đế.
Ngược lại, dấu ấn văn hóa Champa, giai đoạn Vijaya (TK X – TK XV) tích tụ khá đậm nét nơi lớp văn hóa dưới cùng. Các nhà khảo cổ phát hiện nhiều mương nước phương vị đông nam – tây bắc, hướng về một trung tâm kiến trúc nào đó đã bị phá hủy hay vẫn còn tồn tại sâu trong lòng đất, mà cuộc khai quật mới chưa tìm thấy được. Hệ thống dẫn thủy này, như các chuyên gia nhận định, đã bị san lấp trước khi vua Thái Đức xây thành Hoàng Đế.
Đợt khai quật này cũng làm phong phú thêm kho hiện vật đã có từ thành Hoàng Đế như đồ sứ men đơn sắc, đồ sành, đồ đất nung Champa (lọ nhỏ, bình tì bà miệng loe, vò, chậu, nồi…); sứ trắng men lam Trung Hoa, cả ngự dụng lần dân dụng (chén, đĩa, cốc… hoa văn trang trí từ phức tạp đến giản đơn, niên đại khoảng TK XVI – TK XVII); đồ sành, đất nung thời Tây Sơn – Nguyễn (nồi, vò, nắp, đĩa đèn…).
