Công ty CP Chè Văn Hưng tiền thân là Cty Chế biến xuất khẩu chè Văn Hưng một thời gian dài là niềm tự hào của ngành chè Yên Bái về năng suất, chất lượng sản phẩm, đổi mới công nghệ chế biến, mở rộng thị trường xuất khẩu..., được phong danh hiệu “Anh hùng thời kỳ đổi mới”.
Sau khi cổ phần hóa, nhiều chính sách ưu đãi không còn, hoạt động SX kinh doanh của công ty ngày càng khó khăn, nợ bảo hiểm xã hội kéo dài khiến nhiều người rời khỏi công ty, khiếu kiện diễn ra. Tình cảnh u buồn tràn ngập, thật đúng là anh hùng khi đã sa cơ...
Được biết, Cty CP Chè Văn Hưng từng là đơn vị dẫn đầu ngành chè Yên Bái, hàng năm tiêu thụ cho nông dân từ 8.000-9.000 tấn chè búp tươi, SX trên 2.000 tấn chè đen xuất khẩu. Sản phẩm của Cty có mặt ở các nước Nga, Anh, I- rắc, Hà Lan, Ấn Độ…, năm 2000 được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu Anh hùng thời kỳ đổi mới.
Năm 2004 Cty thực hiện cổ phần hóa, nhiều chính sách ưu đãi của nhà nước không còn, nhất là thị trường tiêu thụ chè trong nước và thế giới luôn biến động, đã khiến Cty làm ăn ngày càng khó khăn, túng bấn, nợ bảo hiểm xã hội triền miên buộc Bảo hiểm xã hội huyện Yên Bình phải khởi kiện nhằm bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người lao động.
Ngày 19/3/2014 Tòa án nhân dân huyện Yên Bình mở phiên tòa xét xử công khai việc nợ đọng tiền BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp của 150 công nhân đã chốt bảo hiểm đến ngày 30/9/2013 với số tiền nợ 1,588 tỷ (lấy tròn số).
Căn cứ vào các điều của Bộ luật Lao động, Luật BHXH, BHYT, tòa đã tuyên buộc Cty CP Chè Văn Hưng phải trả cho BHXH huyện Yên Bình 1,387 tỷ (lấy tròn số). Cty CP Chè Văn Hưng không kháng cáo bản án, nhưng do hoạt động SX, kinh doanh khó khăn nên đến nay vẫn chưa thi hành được bản án.
Ngày 31/3/2015, PV Báo NNVN làm việc với lãnh đạo BHXH huyện Yên Bình, ông Nguyễn Văn Hảo - GĐ cho biết, Cty CP Chè Văn Hưng không trả số tiền tòa đã tuyên mà nợ BHXH còn tiếp tục tăng. Cụ thể: Tháng 12/2013 nợ 1.858 triệu, tháng 12/2014 là 3.531 triệu, đến ngày 31/3/2015 số nợ tăng lên 3.971 triệu. Mặc dù hàng tháng BHXH huyện Yên Bình đều tới Cty đốc thúc nhưng Cty vẫn không thu xếp trả nợ được...
Ông Nguyễn Văn Hảo, GĐ BHXH Yên Bình làm việc với PV Báo NNVN
Theo danh sách BHXH huyện Yên Bình, Cty CP Chè Văn Hưng hiện có 112 đối tượng tham gia đóng BHXH, trong đó có 22 người đủ điều kiện hưu nhưng do Cty nợ tiền BHXH nên không chốt được sổ, 22 đối tượng này vẫn chưa giải quyết được chế độ và đang nghỉ hưu... treo. Nghĩa là các chế độ hưu chưa biết đến bao giờ mới được hưởng.
Ngoài ra còn 25 đối tượng đã chấm dứt hợp đồng lao động, 18 đối tượng Cty đã báo giảm từ năm 2013, nhưng đến nay vẫn chưa chốt được sổ BHXH, nên các đối tượng này vẫn chưa giải quyết được chế độ.
Chúng tôi tìm đến gia đình ông Vũ Văn Hảo, thôn 7, xã Thịnh Hưng. Thật không thể tin nổi gia đình công nhân đơn vị anh hùng thời kỳ đổi mới nằm đối diện cổng Cty CP Chè Văn Hưng lại xập xệ, tiêu điều như vậy.
Ông Hảo đang loay hoay chữa xe máy, xe đạp nhì nhằng kiếm sống. Ông không giấu được nỗi bức xúc, cho biết: "Tôi làm công nhân trồng chè từ năm 1984, trước đây nhận khoán hơn 1 ha, sau chỉ nhận 8.500 m2 chè, mỗi năm nộp sản 4,2 tấn chè búp tươi, giá chè Cty thu mua trung bình 3.000đ/kg.
Hàng năm Cty đều thu của công nhân chúng tôi tiền đóng BHXH, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm thân thể. Nhưng không nộp cho BHXH nên các chế độ của chúng tôi không được giải quyết".
Nói rồi ông Hảo mở tủ lấy ra bản thanh toán với đội trưởng năm 2011 để làm bằng chứng, trong đó tiền bán chè cho Cty được 19,936 triệu đồng, trừ các khoản đóng: BHXH, bảo hiểm thân thể, nghĩa vụ (nộp khoán sản lượng chè), phân bón, quỹ đội, thuốc trừ sâu... tổng số là 24,166 triệu đồng.
Ông Vũ Văn Hảo (thứ nhất bên trái), ông Nguyễn Thế Kỷ (giữa) và ông Đào Văn Lợi (ngoài cùng bên phải) trình bày với PV Báo NNVN
| Bà Nguyễn Thị Minh - GĐ Cty CP Chè Văn Hưng cam kết: "Chúng tôi đã có văn bản đề nghị BHXH huyện Yên Bình, trước mắt cho chúng tôi nộp BHXH chốt sổ cho những người đủ điều kiện nghỉ hưu và những người đã chấm dứt hợp đồng để giải quyết các chế độ cho họ trước, thời gian thực hiện đến 30/4/2015, còn những đối tượng khác chúng tôi xin khất khi vào vụ chè, XK được sản phẩm sẽ nộp bảo hiểm sau...". |
Cân đối giữa thu và chi, ông Hảo phải nộp cho Cty hơn 4 triệu đồng. Ông đã nộp đủ, không thiếu một đồng, nhưng đến tháng 2/2013 Cty chấm dứt hợp đồng lao động với ông, và đến nay Cty vẫn chưa chốt được sổ BHXH.
Ông thở dài cay đắng: "Trước đây còn khá, mấy năm gần đây Cty khoán đồi chè như kiểu phát canh thu tô, công nhân làm không đủ nộp sản và các khoản thu khác, nên nhiều người xin nghỉ việc rút sổ BHXH, nhưng khổ nỗi chẳng rút được sổ...".
Ông Đào Văn Lợi và ông Nguyễn Thế Kỷ nghe tin nhà báo tới làm việc đã tìm đến giãi bày nỗi buồn của mình.
Ông Lợi cho biết: "Tôi tham gia làm công nhân từ tháng 4/1981, đóng BHXH đã 33 năm, nhận khoán hơn 1,2 ha chè, sản lượng nhận khoán là 10 tấn, do Cty không đầu tư, chè lại già cỗi nên chết nhiều, trở thành bãi chăn thả gia súc của người dân. Tháng 4/2014 tôi chấm dứt hợp đồng lao động với Cty, rút sổ BHXH nhưng đến nay do Cty không nộp tiền cho BHXH nên chưa rút được sổ ra...".
Cùng tình cảnh trên, ông Nguyễn Thế Kỷ làm bảo vệ nhà máy, mỗi tháng được tiền lương hơn 2 triệu, nhưng chưa nhìn thấy đồng lương bao giờ, vì số lương đó dùng đóng BHXH. Tháng 10/2014 ông chấm dứt hợp đồng lao động với Cty, nhưng đến nay vẫn chưa rút được sổ BHXH.
Ông Kỷ lắc đầu buồn bã: "Ông Lê Bá Văn bị tai nạn lao động khi đang dùng máy phát cỏ trên đồi chè, nhưng không có thẻ BHYT nên chẳng có tiền đi bệnh viện đang nằm nhà tự đắp thuốc chữa trị. Các chế độ ốm đau, thai sản của công nhân nữ nhiều năm nay cũng không được giải quyết. Nhiều nữ công nhân sinh đẻ, con đi mẫu giáo rồi mà vẫn chưa nhận được tiền thai sản, cực thế. Bây giờ chúng tôi đang là những ... anh hùng chịu đựng”...
Tìm hiểu việc chậm đóng BHXH đã ảnh hưởng rất lớn tới việc thực hiện chế độ của người lao động, PV Báo NNVN đã tới làm việc với lãnh đạo Cty CP Chè Văn Hưng.
Đồi chè của Cty CP chè Văn Hưng cỏ lút đầy do không được đầu tư, chăm sóc trở thành bãi chăn thả gia súc
Bà Nguyễn Thị Minh - GĐ Cty thừa nhận việc nợ tiền BHXH với những con số đã nêu, bà giãi bày: "Cực chẳng đã Cty mới nợ BHXH khiến người lao động phải rơi vào tình cảnh như bây giờ. Đó là vì mấy năm nay giá chè XK giảm tới 40%, thị trường XK biến động mạnh mẽ, nhiều công ty có máu mặt của ngành chè cũng đang khốn đốn chứ nói gì tới Cty chè Văn Hưng, nhất là Cty hiện đang thiếu vốn SX, không vay được ngân hàng nên mới thế này...".
