| Hotline: 0983.970.780

Của Caesar phải trả cho Caesar

Thứ Tư 17/09/2014 , 08:10 (GMT+7)

Một cuốn sách do NXB Thời đại và Tạp chí Văn hóa Nghệ thuật "xào nấu" lại của PGS Nguyễn Từ Chi (1925-1995) lại được nhận giải thưởng sách hay.

Cuốn sách xứng đáng được trao giải thưởng sách hay của PGS Nguyễn Từ Chi (1925-1995) là bản in lần đầu tiên “Góp phần nghiên cứu Văn hóa & Tộc người” (NXB Văn hóa Thông tin và Tạp chí Văn hóa Nghệ thuật, 1996).

Theo thông tin mới đây, cuốn sách “Văn hóa tộc người Việt Nam” (tái bản có sửa chữa) của PGS Nguyễn Từ Chi do NXB Thời đại và Tạp chí Văn hóa Nghệ thuật phát hành (năm 2013) vừa được Viện Nghiên cứu Phát triển Giáo dục (IRED) tổ chức trao Giải thưởng Sách hay 2014.

PGS Nguyễn Từ Chi (1925-1995) được giới chuyên môn đánh giá là nhà dân tộc học hàng đầu của Việt Nam trong thế kỷ 20, chuyên gia về người Mường và làng xã người Việt.

13-53-32_tu-chi-1996
Cuốn sách “Góp phần nghiên cứu Văn hóa & Tộc người” (1996)

Ông đã được Nhà nước truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh (năm 2000) với 4 công trình: “Cơ cấu tổ chức của làng Việt cổ truyền ở Bắc Bộ” (1984), “Hoa văn Mường” (1978), “Hoa văn các dân tộc Djarai-Bhana” (1986) và “Người Mường ở Hoà Bình” (1995).

Cuốn sách “Văn hóa tộc người Việt Nam” (2013) đề tên 8 người sưu tập là: Nguyễn Chí Bền, Trần Lâm Biền, Ngô Văn Doanh, Lê Hồng Lý, Nguyễn Minh San, Nguyễn Duy Thiệu, Đỗ Lai Thúy và Nguyễn Quốc Tuấn.

“Có thể nói đến đây không chỉ là vấn đề đạo đức làm sách mà cả vấn đề bản quyền cần được đặt ra. Ai cho phép NXB Thời đại và Tạp chí Văn hóa Nghệ thuật được quyền tái bản cuốn sách? Ai cho phép và ai to gan dám sửa chữa sách của Từ Chi, mà một phần trong đó đã được nhận Giải thưởng Hồ Chí Minh (truy tặng năm 2000)?”, PGS.TS Nguyễn Duy Thiệu.

Nhưng khi được hỏi về việc tái bản và phát hành sách thì những người đại diện chính trong nhóm (Nguyễn Chí Bền, Trần Lâm Biền, Lê Hồng Lý, Nguyễn Duy Thiệu và Nguyễn Quốc Tuấn) đều giật mình vì họ không hề nhận được thông báo nào của nhà xuất bản cũng như đơn vị liên kết là Tạp chí Văn hóa Nghệ thuật.

PGS.TS Nguyễn Duy Thiệu - Phó Giám đốc Bảo tàng Dân tộc học, một trong những người sưu tầm và tập hợp tư liệu để xuất bản cuốn sách lần đầu tiên đã rất bất bình: “Cuốn sách này được xuất bản lần đầu tiên với tên gọi “Góp phần nghiên cứu Văn hóa & Tộc người” do NXB Văn hóa Thông tin và Tạp chí Văn hóa Nghệ thuật phát hành năm 1996.

Đây là tác phẩm ra đời bằng nguồn kinh phí Nhà nước cấp xuất bản các công trình được tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh”.

Nói xong, để chứng minh, ông Thiệu lấy từ trong tủ sách của mình ra cuốn “Góp phần nghiên cứu Văn hóa & Tộc người” (1996) và lật giở từng trang đối chiếu.

13-53-32_tu-chi-2013
Cuốn sách “Văn hóa tộc người Việt Nam” (2013) 

“Chỉ nhìn hình thức bên ngoài thì sản phẩm của lần xuất bản này đã là một thảm họa. Tên của cuốn sách là “Góp phần nghiên cứu Văn hóa & Tộc người” nay đã bị đổi là “Văn hóa tộc người Việt Nam” và gắn thêm vào đó một tấm ảnh có thể nói là “tội nghiệp”.

Ở bìa 4 lý lịch khoa học trích ngang và ký họa chân dung của PGS Từ Chi (bản in cũ) được thay bằng nội dung khác rất... rác rưởi”, ông Nguyễn Duy Thiệu bực dọc thốt lên.

“Ở đây, ngoài việc xúc phạm đến vong linh người đã khuất là PGS Nguyễn Từ Chi, việc xuất bản này còn là hành vi vi phạm pháp luật. PGS Từ Chi mất gần 20 năm nay thì làm sao có thể sửa chữa được tác phẩm trong lần tái bản (2013) được?”, PGS.TS Bùi Xuân Đính - Viện Dân tộc học (Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam) phân tích.

Đối chiếu với bản in lần đầu tiên của NXB Văn hóa Thông tin (1996), cuốn sách gồm 2 phần: phần 1 “Các tác phẩm” với 23 bài viết, nghiên cứu của tác giả Từ Chi; phần 2 mang tên “Trong tình cảm đồng nghiệp” với 13 bài viết của 13 tác giả là bạn bè, đồng nghiệp (GS. Condominas, PGS Phan Ngọc, GS Đặng Nghiêm Vạn, nhà sử học Đào Hùng...) và học trò của nhà dân tộc học Từ Chi như: Trần Lâm Biền, Ngô Văn Doanh, Lê Hồng Lý, Chu Thái Sơn...

Toàn bộ nội dung phần 2, khi tái bản (2013) đã bị cắt xén.

Ngoài việc cắt xén nội dung sách, sự cẩu thả trong việc tái bản cuốn sách này còn trầm trọng ở chỗ, một công trình khoa học dày hơn 600 trang, khổ lớn (16 x 24cm) mà không hề có Mục lục (!).

Sau khi PV Báo NNVN trao đổi về những thông tin nêu trên, hôm qua (16/9), TS. Quách Thu Nguyệt, thành viên Ban điều hành (phụ trách xuất bản) của IRED, thành viên Hội đồng trao giải Giải thưởng Sách hay 2014, cho biết: “Chủ trương của IRED ngay từ đầu là trao giải thưởng cho tác phẩm in lần đầu tiên chứ không phải trao cho sách tái bản. Trong hội đồng xét giải, nhà nghiên cứu Bùi Văn Nam Sơn đã phân tích và rất trân trọng những đóng góp của PGS Nguyễn Từ Chi.

Sau khi nhận được thông tin, tôi đã kiểm tra, xác minh và thấy rằng, tác phẩm Sách hay 2014 trao cho công trình của PGS Nguyễn Từ Chi là “Góp phần nghiên cứu Văn hóa & Tộc người” (Nhà xuất bản Văn hóa Thông tin và Tạp chí Văn hóa Nghệ thuật, 1996). Đây có lẽ là một sơ suất của Ban thư ký khi xét giải. IRED sẽ có thông báo trên trang web của mình (Sachhay.org)”.

Xem thêm
Quy Nhơn đăng cai giải đua mô tô nước thế giới

Từ ngày 22-24/3, tại thành phố Quy Nhơn (Bình Định) sẽ diễn ra Giải đua mô tô nước thế giới UIM-ABP Aquabike World Championship với sự tham gia của hơn 60 vận động viên…

Tuyển Thái Lan gây địa chấn với trận hoà tuyển Hàn Quốc

Tuyển Thái Lan gây địa chấn với trận hoà tuyển Hàn Quốc với tỷ số 1-1 ở lượt trận thứ 3 vòng bảng tại vòng loại World Cup 2026.

HLV Philippe Troussier rời đội tuyển Việt Nam

Ông Philippe Troussier rời đội tuyển Việt Nam và chính thức không còn nắm giữ vị trí HLV trưởng của đội bóng sau trận thua muối mặt trước tuyển Indonesia.

Cây phong lá đỏ 115 tuổi hút du khách ở Sa Pa

LÀO CAI Cây phong lá đỏ ở Sa Pa thu hút nườm nượp du khách đến chiêm ngưỡng, chụp ảnh.

Bình luận mới nhất