Bài văn “Con gái gửi bố ngoài đảo” thoạt đầu mới đọc đã khiến tôi thấy… nghi nghi. Vì giọng văn vừa trẻ con vừa…người lớn. Còn câu chuyện càng về sau càng mấp mé sự…nguy hiểm, vì nó có vẻ đang vô tư và hồn nhiên đề cập một đề tài rất nhạy cảm.
Cũng chỉ nghĩ như thế thôi, chứ không nghi ngờ gì về xuất xứ của “bài văn lạ” này. Hóa ra, cả ba tờ báo đã lấy bài này trôi nổi từ trên mạng, và người trước kẻ sau in nó lên một cách vô tư, sau khi thấy đây là ảnh chụp bài văn, chữ viết tay, giấy kẻ dòng của học trò, cứ như thật.
Nhưng làm báo, dù là báo điện tử, báo mạng, cũng không nên dễ dãi như vậy, nhất là khi “nguồn” tin hay bài không được kiểm chứng, không có tác giả.
Trong trường hợp đó, những báo có thái độ thận trọng đều từ chối không in, dù loại bài này rất thu hút, dễ “câu view”.
Còn nhớ, cách đây chưa lâu, cũng có một số báo ở Việt Nam in bài dịch từ một tờ báo Đức nói về vụ máy bay Malaysia bị bắn hạ ở phía Đông Ukraina. Bài báo nói phi công bắn rơi máy bay hành khách đã thú nhận…
Khi đọc bài này, tôi cũng thấy rất… nghi nghi, bèn gọi điện cho tòa soạn một tờ báo tôi quen có in bài này (trên báo điện tử) và đề nghị họ xem lại, “kẻo nhầm đồ chơi”. Đúng là “đồ chơi” thật! Vì sau đó, mọi người mới biết tờ báo Đức in chuyện này là báo “nói mà chơi”, chuyên in ba “chuyện cá tháng tư” dù đang tháng… tám.
Làm báo mạng bây giờ rất đói bài, càng đói những bài “gây sốc, hấp dẫn, câu khách”, nhưng không phải vì thế mà mình có thể dễ dãi in những tin bài, kể cả tin bài dịch từ báo nước ngoài, không được kiểm chứng.
Với người làm báo, thông tin nguồn là cực kỳ quan trọng. Lấy nguồn từ đâu, độ chính xác tới đâu, là điều cần quan tâm đầu tiên. Chứ không nên cứ thấy vui vui hay hay giật giật là… in liền, và sau đó nếu có ai nói thì mình… kéo xuống.
Không thể “sửa sai” nhẹ nhàng kiểu như vậy được. Vì vậy, chuyện báo bị phạt nhiều tiền, tuy đau nhưng có lẽ đó cũng là bài học đáng nhớ.
