Như NNVN đưa tin, lượng đường tồn kho hiện đang ở mức 350 ngàn tấn, giá đường trên thị trường liên tục giảm và một lần nữa Hiệp hội Mía đường có kiến nghị lần thứ ba xin được XK đường. Khi mà kiến nghị đang rề rà thì các DN đường tìm cách XK... chui để tự cứu mình!
Nhớ lại vụ mía đường 2011-2012, cũng dựa trên những tính toán về sản lượng, nhu cầu tiêu thụ mà ngành đường dự báo sẽ dôi dư khoảng 100 ngàn tấn đường, nên cần phải XK với số lượng tương ứng nhằm đảm bảo giá đường ổn định và giá mua nguyên liệu cho nông dân ở mức 1 triệu đồng/tấn. Tuy nhiên, số lượng đường được phép xuất khẩu chỉ được cấp 30 ngàn tấn, thời gian được xuất vào cuối 2011, song do những vướng mắc giấy tờ nên phải đến đầu năm 2012 mới được “khai thông”.
Đây cũng là hạn ngạch xuất khẩu mà cơ quan chức năng lần đầu thông qua và đó cũng là niềm “tự hào” của ngành đường lần đầu bán được đường ra nước ngoài. Tuy nhiên, trước áp lực trả nợ ngân hàng, các DN đã tìm cách xuất tiểu ngạch qua Trung Quốc với số lượng lớn hơn nhiều so với hạn ngạch được cấp với số lượng lên đến 200 ngàn tấn. Nhưng do xuất theo kiểu “danh chưa chính” nên phải tốn rất nhiều chi phí và bị phía đối tác bên mua chèn ép, gặp nhiều rủi ro.
Thực tế cho thấy, dù đã xuất 200 ngàn tấn đường nhưng diễn biến thị trường đường vào các tháng cuối năm 2012 cho đến nay không những không tăng mà còn liên tục giảm, khiến nhiều DN khốn khổ. Ông Nguyễn Quang Minh, GĐ một DN thương mại (quận 5, TP.HCM) đã từng XK 20 ngàn tấn đường sang Trung Quốc nói rằng, năm 2012 cơ quan chức năng chỉ cho xuất có 30 ngàn, nhưng đã có đến 200 ngàn tấn đường “vượt rào” đi Trung Quốc. Như vậy, việc kéo dài thủ tục XK hoặc cho phép xuất số lượng hạn chế cũng khó có thể ngăn chặn DN xuất “chui”. Ông này cũng phán đoán rằng, nhiều khả năng trong thời gian tới sẽ có nhiều DN xuất chui để tự cứu mình thay vì phải chờ chính sách mà không biết khi nào sẽ có.
| “Hiện nay giá đường thế giới cũng đang ở mức thấp. So với cùng thời điểm cách đây 1 năm thì giá đường đã giảm gần như 50% từ 36 xu Mỹ/pound mặt hàng đường thô trên sàn giao dịch kỳ hạn London xuống còn 18 xu Mỹ/pound. Thậm chí giá đường còn xuống thấp hơn giá thành trung bình 20 xu Mỹ/pound của nhiều nước có truyền thống SX đường như ở Thái Lan. Do đó, không chỉ riêng VN mà ngành đường các nước khác cũng đang co cụm lại tìm cách giảm chi phí để không bị lỗ. Thế nên, HHMĐ đưa ra con số tồn kho 350 ngàn tấn, nhưng thực tế có thể lớn hơn nhiều vì đường tồn kho của các DN thương mại, các kênh phân phối không được thống kê do thiếu số liệu” (ông Nguyễn Xuân Quang, PTGĐ phụ trách Cty CP Mía đường La Ngà). |
“Giá bán tại kho nhà máy đang dao động từ 14.000-14.500 đ/kg bao gồm thuế giá trị gia tăng. Nếu xuất “chui” sang Trung Quốc có giá bán trên 15.000 đ/kg, thì đây cũng là cách các DN buộc phải tính toán nhằm cầm cự trong tình hình cung vượt cầu, giá giảm” - ông Minh khẳng định.
Còn ông Trịnh Minh Châu, nguyên TGĐ Cty CP Mía đường Sóc Trăng đặt vấn đề, tại sao các cơ quan chức năng lại dễ dàng trước vấn nạn mỗi năm có khoảng 300-400 ngàn tấn đường Thái Lan nhập lậu và gian lận thương mại vào VN, nhưng lại tỏ ra chậm chạp giải quyết trước những kiến nghị XK đường của các DN?
Nếu xuất sang Trung Quốc thì giá đường trong nước và XK bằng nhau. Cái lợi của DN lúc này là sẽ giúp giảm lượng hàng tồn kho xuống, qua đó giảm được chi phí lưu kho, có tiền trả nợ ngân hàng đúng thời hạn.
“Tuy nhiên suy cho cùng thì nó như cái bình thông nhau để đưa lượng đường nhập lậu từ Thái Lan sang Trung Quốc mà trong đó các doanh nghiệp VN chính là đơn vị trung chuyển” - ông Châu nói ví von.
