Day dứt bản Xôm

Chưa đầy 2 năm bà Hàn đã 3 lần phải đào mồ chôn con. Nỗi đau của bà Hàn cũng là nỗi bất hạnh chung của nhiều gia đình ở bản Xôm, xã Thanh An, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên.  

>> Ánh sáng cuối đường hầm
>> Điệp khúc tái nghiện
>> Nhà cửa, ruộng nương chui qua… ống điếu
>> Dư âm vùng đất dữ
>> Những kiều nữ Mông nghiện hút
>> Những cái chết báo trước

Vừa bước chân vào địa phận bản Xôm, người khách lạ đã bị những ánh mắt đầy ngờ vực dõi theo. Mấy thanh niên choai choai đứng đầu bản hất hàm hỏi: “Vào đây làm gì?”. Chẳng cần nghe câu trả lời, chúng tiếp tục: “Chích hả? Tìm đúng chỗ rồi đấy. Có thừa tép nào cho tao xin tý”. Thấy người khách lạ bối rối, chúng còn nhìn theo cười hô hố.  

Con đường đất nhỏ dẫn vào xóm ngập ngụa túi ni lông đựng bơm kim tiêm. Cái vứt ngang, vứt dọc, nhiều ống xi lanh còn ầng ậc máu. Lớp cũ, lớp mới chồng lên nhau nhiều như vãi trấu. Mỗi bước chân vào bản Xôm khiến tôi rợn tóc gáy. Sơ ý mà đá phải cái “của nợ” này đi đời như chơi. Lúc đầu người bạn tôi còn đếm thử nhưng vào đến ngã ba bản đành bất lực, chỉ ang áng phải có đến cả ngàn chiếc. Và mỗi ngày số lượng này được bổ sung thêm vài trăm chiếc.  

Bơm kim tiêm vứt đầy ra đường

Mấy người chủ quán ở bản nhìn chúng tôi với ánh mắt đề phòng. Người ra người vào tấp nập như đi chợ. Mấy tay thanh niên choai choai, tóc xanh, tóc vàng mà chúng tôi gặp ngoài đầu bản cũng đến. Ba thằng chung một chiếc xe phóng như điên vào quán. Chúng dừng xe, trao đổi vài câu, mua “đồ nghề” rồi đi vào phía ngôi nhà hoang cạnh đó. Chúng chích cho nhau coi như chẳng có chuyện gì. 

Chưa kịp định thần thì tốp người khác kéo vào, có người mang theo ca táp, ăn mặc com - lê đàng hoàng cũng vào đây “góp vui”. Mọi sự diễn ra nhanh tới chóng mặt. Người dẫn đường bảo, bọn đầu đường xó chợ, con nghiện, thậm chí có cả những người có công ăn việc làm ổn định đều coi nơi này là “thánh địa” để chích, hút.  

Mang chuyện ở bản Xôm về trao đổi với cán bộ bản họ nhìn tôi cười như để cảm thông “chuyện thường ngày ở huyện đấy mà”. Mấy năm gần đây, bản Xôm trở thành nơi tập trung của các con nghiện quanh vùng vào chích. Chúng biến nơi này thành địa điểm liên hoàn - người bán, người mua, địa điểm chích đều có đủ cả. Chúng đến và đi rất đúng giờ như những công nhân nhà máy. Những ngày đầu người dân còn ra xua đuổi. Tuy nhiên đuổi riết mà chúng vẫn kéo đến ngày càng đông hơn.   

Nhiều đứa trẻ ở bản Xôm đã vĩnh viễn mất đi người cha của mình

Theo cách lý giải của ông Lò Văn Lả, Bí thư Chi bộ bản Xôm, ở đây có nhiều thứ người dân phải học cách “làm quen” với nó mới hy vọng sống được. Chết chóc, trộm cướp, vào tù ra tội, bắt bớ… đều không còn là sự lạ nữa. Cách nói thủng thẳng của ông Lả với vẻ việc gì cũng “bó tay” khiến chúng tôi phát bực. Nhưng khi nghe ông nói về tình hình của bản Xôm, không thông cảm không xong.  

Ở bản Xôm gần như nhà nào cũng có người dính dáng đến ma tuý. Nhiều gia đình đã bị xoá sổ. Số hộ không liên quan đến nghiện ngập chỉ đếm trên đầu ngón tay. Nhà ai để con cái sơ hở ra là mắc nghiện ngay. Nhiều nhà đã bị xoá sổ. Trước đây đồ đạc để cả ngoài ngõ chẳng ai thèm lấy, nay hở cái gì ra là mất. Năm nay ông bà Lò Thị Hàn đã ở độ tuổi thất thập cổ lai hy rồi vậy mà vẫn phải còng lưng nuôi cháu bởi lý do rất đơn giản là bố mẹ của 3 đứa cháu đang ở tù và đã chết cả rồi. Bà có tất thảy 5 đứa con thì chỉ có một đứa ở nơi khác là không dính dáng gì đến ma tuý. Một đứa ở tù, 3 đứa đã chết.  

Không riêng gì những đứa con của bà Hàn, nhiều đấng nam nhi ở đây đều tự kết thúc đời mình từ lúc còn rất trẻ; chả thế mà trong lời khóc biệt của những người từng hoài công sinh thành dưỡng dục, bao giờ cũng có câu: “Lá xanh rụng xuống, đau lòng mẹ cha...”. Bản Xôm nằm bên trục đường lên cửa khẩu Tây Trang. Từ lâu nhiều đối tượng xấu trong bản đã móc nối với những đối tượng quanh vùng để buôn bán ma tuý. Nhiều đối tượng có người thân ở bên kia biên giới nên việc buôn bán ma tuý diễn biến hết sức phức tạp.  

Công an tỉnh, huyện rồi xã đã rất nhiều lần tổ chức vây bắt các đối tượng này nhằm ổn định lại tình hình. Tuy nhiên, lớp trước vừa bị bắt, lớp sau đã nối gót nhau vào tù. Mà cũng lạ, cơ quan chức năng bắt hết đợt này đến đợt khác mà vẫn có người ở bản Xôm “nối nghiệp” buôn ma tuý. Cứ làm như không có ma tuý thì nhiều người ở bản Xôm không sống được vậy. Trưởng công an xã Thanh An Bùi Văn Thơm cũng phải than: "Cái bản Xôm này lạ lắm! Tìm mỏi mắt mới thấy được gia đình trong sạch. Dẹp được vài hôm rồi tình hình đâu lại vào đó”.  

Không dừng lại ở đó, giờ chúng còn ranh ma đưa cả trẻ con vào cuộc xách ma tuý cho chúng để tránh khỏi sự kiểm duyệt của các cơ quan chức năng. Nghiêm trọng hơn, số phụ nữ tham gia vào buôn bán ma tuý ở bản Xôm ngày càng tinh vi. Nhiều đối tượng bị bắt khi bị toà tuyên án thì đã có bầu. Trong thời gian mang bầu lại thoả sức đi buôn ma tuý. Khi đến ngày thi hành án, chúng lại chửa tiếp. Số lần chửa đẻ luôn song hành với những lần bị bắt. Chúng tìm mọi cách để trốn tránh cơ quan chức năng.  

Tìm cho bản Xôm một lối thoát? Chắc chẳng cán bộ xã nào trả lời được câu hỏi này. Bởi lẽ nhiều người dân ở bản Xôm coi ma tuý là nguồn sống rồi. Con cái, cháu, vợ, chồng… đã về thế giới bên kia vì cái chết trắng họ còn chẳng sợ nữa là hình phạt. Chẳng thế mà con số mà cán bộ dân số đưa ra là tỷ lệ sinh và tỷ lệ chết ở bản Xôm là ngang nhau. Bốn năm nay bản không có sự tăng dân số. Qua đó đủ biết tình hình ở bản Xôm bi đát đến mức nào. (Còn nữa)