Mấy năm vừa qua, sự phân bổ cây trồng diễn ra rõ rệt. Diện tích cây ngô đã giảm đi đáng kể ở khu vực đồng bằng (ngô vụ đông), đa phần ngô bây giờ trồng trên chân đất bãi và ở khu vực đồi núi. Ở những khu vực này không có hoặc rất ít diện tích trồng lúa nên cây ngô đóng vai trò là số một trong việc đảm bảo an ninh lương thực cho nông dân.
Các giống ngô của Dekalb luôn cho năng suất cao.
Chất lượng giống (thích nghi rộng, ổn định, năng suất cao...) là yếu tố lựa chọn hàng đầu của mỗi người dân cũng như các đơn vị SXKD giống cây trồng. Giống ngô lai DK 9955 của Công ty Dekalb Việt Nam hoàn toàn có thể đáp ứng được các tiêu chí đó.
Qua quá trình chọn lọc, khảo nghiệm 5 năm và thử nghiệm trong các điều kiện khắt khe nhất cho thấy giống DK 9955 là giống có khả năng thích nghi rất rộng, ổn định. Dọc đường Hồ Chí Minh từ các huyện miền núi của tỉnh Thanh Hóa, qua Hòa Bình rồi ngược lên khu vực Sơn La, những nương ngô trải dài mướt mát. Rất nhiều trong số đó là những đồi ngô, bãi ngô DK 9955.
Vào vựa ngô ở Tú Sơn (Kim Bôi, Hòa Bình), các anh Sa Văn Hưng và anh Bùi Văn Sơn cho hay: Trước đây khu vực này có trồng dứa nhưng không có hiệu quả nên chuyển sang cây ngô. Tuy nhiên, thời gian trước gieo trồng các giống ngô dù cho năng suất khá nhưng hiệu quả kinh tế không cao. Từ khi đi dự hội thảo, nghe các anh chị ở Công ty Dekalb chuyển giao kỹ thuật gieo trồng, về áp dụng thấy hiệu quả hơn hẳn, có nhà năng suất tăng tới 20%. Đa phần nông dân đều mê giống DK 9955.
Chúng tôi chia tay chị Hà, nhìn lại toàn bộ chặng đường thấy rằng trong điều kiện từ thời tiết biến động thất thường, áp lực sâu bệnh ngày càng tăng, tiêu chí về chất lượng nông sản ngày càng cao từ các nhà máy chế biến thức ăn gia súc cũng như áp lực về vùng SX có xu hướng vùng SX hàng hóa tập trung được chuyển dần lên các tỉnh miền núi như hiện nay thì việc đưa ra sản phẩm đáp ứng được các yêu cầu trên là rất quan trọng.
Điểm đến tiếp theo là Cò Nòi, huyện Mai Sơn, dọc đường chúng tôi thấy không có nhiều ngô nhưng lại nghe nói đây là vựa ngô của huyện. Qua tìm hiểu mới biết, những diện tích đất bằng công nhân nông trường đã trồng mía theo kế hoạch của địa phương, vì thế cây ngô phải “bò” vào tận những thung lũng sâu, đồi cao, đất đai khô cằn, nghèo màu. Chẳng chê đất khó, những đồi ngô vẫn xanh mướt.
Anh Lò Văn Tuấn, bản Hua Tát cho biết: Gia đình mình có 5 ha trồng toàn bộ giống ngô Dekalb, trong đó tới 80% gieo trồng DK 9955, diện tích còn lại là gieo trồng các giống ngô Dekalb mới. Đã 2 năm liên tiếp trồng giống DK 9955 rồi nhưng năng suất vẫn rất cao và ổn định, trung bình thu được 8,5 tấn/ha.
Anh kể thêm giống DK9955 có đặc điểm là sinh trưởng và phát triển rất khỏe, chịu hạn rất tốt, cây và lá xanh đậm cho tận tới khi thu hoạch, có thể trồng dầy nhưng vẫn không ảnh hưởng tới năng suất, thậm chí nếu thâm canh tốt thì năng suất của giống còn cao hơn nhiều, khác hoàn toàn các giống khác.
Qua kinh nghiệm, anh còn cho chúng tôi rõ thêm, những giống mà xanh lâu như vậy thì mới cho năng suất cao và đặc biệt phù hợp với tập quán gieo trồng 1 vụ nơi đây. Áp dụng theo khuyến cáo của công ty gieo trồng với mật độ 70 x 20 cm, thấy hiệu quả hơn nhiều so với các giống khuyến cáo gieo trồng với mật độ 70 x 30 cm. Trong điều kiện như hiện nay một trong những nhân tố quyết định đó là “thâm canh tăng mật độ”.
Chúng tôi hỏi về khí hậu nơi đây thì được người dân giới thiệu tới các vùng đặc thù khí hậu ẩm thấp như Mộc Châu và Yên Châu. Dọc theo con đường tuyến xã Yên Châu, chúng tôi đi lên xã Chiềng On (giáp biên giới Việt - Lào) rồi vòng xuống xã Phiêng Khoài, đi xuống các xã ở Mộc Châu như Tân Lập, Phiêng Luông, lên tới Tô Múa rồi xã Song Khủa… Độ ẩm cao sẽ khiến áp lực sâu bệnh lớn, cây ngô thường bị vàng lá tới thời kỳ phun râu trổ cờ ảnh hưởng nhiều tới năng suất cuối vụ.
Gặp gỡ anh Vì Văn Quý, xã Chiềng On; Vì Văn Bính, xã Phiêng Khoài, anh Phàng A Trang, xã Chiềng Tương của huyện Yên Châu; anh Chiềng Giàng A Trư, xã Tân Lập, anh Sồng A Lồng, xã Vân Hồ và anh Mùa A Tành, xã Lóng Luông (huyện Mộc Châu) chúng tôi đều nghe kể chung một nội dung câu chuyện: Từ khi biết DK 9955, qua khuyến cáo gieo trồng thì thấy giống này quả là có nhiều ưu điểm. Với tiểu vùng khí hậu rất đặc thù độ ẩm cao, hầu hết các loại giống gieo trồng đều bị nấm bệnh, sâu hại, cây ngô thường bị vàng lá đến tận lá bắp ảnh hưởng nhiều tới năng suất nhưng DK 9955 chống chịu trong điều kiện thời tiết đó một cách lạ thường.
Thời kỳ cây con sinh trưởng và phát triển rất khỏe, cây xanh từ gốc tới ngọn, vả lại DK 9955 bắp to, màu sắc đẹp lại rất khoe bắp nên chúng tôi rất thích. Hơn thế nữa, DK 9955 lại có khả năng trồng dầy cho năng suất cao nên chúng tôi rất ưa cái giống này, bản năm nay được mùa lớn nhờ DK 9955.
Nhìn lại quá trình trước đây, năng suất của cây ngô không cao, một phần do tiềm năng về năng suất của các giống cũ, một phần do khả năng đầu tư của các nông hộ. Cho đến khi các giống ngô lai cao sản ra đời, năng suất thay đổi và bộ mặt kinh tế của làng xã thay đổi rất nhiều.
Tuy nhiên, vài năm trở lại đây thời tiết thất thường đã ảnh hưởng tới chất lượng ngô thương phẩm, mặt khác là tiêu chí chọn lọc về chất lượng của các nhà máy thức ăn gia súc ngày càng cao nên đã ảnh hưởng tới giá cả nông sản khi nông dân SX ra.
Chúng tôi tiếp xúc với rất nhiều các chủ đầu tư ở huyện Yên Châu, Mộc Châu và những người kinh doanh nông sản trên địa bàn được biết giá cả mua nông sản của nông dân được dựa trên nhiều tiêu chí như độ ẩm, màu sắc, độ nặng hạt, tỷ lệ hạt chết chân (đen chân) nhiều hay ít… có thể các sản phẩm mua sẽ chênh nhau từ 150 - 300 đ/kg ngô bắp.
Cụ thể, chúng tôi có nói chuyện với chị Đặng Thị Hà, xã Tân Lập. Chị rất tâm đắc cho biết: Hàng năm chúng tôi đầu tư rất nhiều cho bà con ở các bản xa và thường khuyến cáo họ trồng các giống ngô Dekalb, trong đó có DK 9955 bởi đạt được những tiêu chí mà chúng tôi thu mua, mặc dù có mua cao hơn các loại giống khác trung bình 200 đ/kg. Khi thu mua nông sản chúng tôi thường hỏi nông dân trước là bán sản phẩm gì và chúng tôi luôn ưu tiên mua trước khi họ gieo trồng các sản phẩm Dekalb.
Trồng giống ngô của Dekalb, nông dân yên tâm, khi thu hoạch lại bán được giá, chúng tôi cũng rất thuận lợi từ việc tích trữ hàng hóa cũng như nhập hàng cho các nhà máy. Không còn lo lắng trong việc đưa hàng tới nhà máy bị phân loại sản phẩm nữa. Tới đây, chúng tôi sẽ khuyến cáo cho toàn địa bàn sử dụng các giống ngô lai Dekalb. Tôi tin rằng thời gian tới DK 9955 nói riêng cũng như những giống Dekalb nói chung sẽ thay thế hoàn toàn những giống các giống khác trên địa bàn.
