Báo NNVN ngày 8 và 9/8/2011 đăng bài “Bảo vệ thực vật- Tay phải chặt tay trái” của 2 tác giả Quang Ngọc và Nguyễn Mạnh Chinh. Những lỗ hổng trong quản lý thuốc BVTV mà bài báo nêu đã ảnh hưởng không nhỏ tới hiệu quả SXKD và sử dụng thuốc BVTV thời gian qua.
Thuốc BVTV là vật tư nông nghiệp rất đặc biệt, đòi hỏi công tác quản lý loại vật tư này phải rất “đặc thù”. Mặc dù cơ quan quản lý nhà nước về thuốc BVTV trong những năm qua có nhiều cố gắng nhằm đưa hoạt động SXKD vào nề nếp, song tác dụng còn rất khiêm tốn. Nhưng điều đáng mừng là ngay sau khi bài báo được đăng tải, Bộ NN - PTNT đã có cuộc họp bàn giải pháp thắt chặt việc quản lý hoạt động SXKD thuốc BVTV và Bộ đã có một số quyết định nhằm từng bước khắc phục những tồn tại nêu trên.
Nhân đây Hội Doanh nghiệp và sản xuất kinh doanh thuốc BVTV Việt Nam xin nêu một số ý kiến trao đổi về vấn đề nóng này.
1. Về đăng ký thuốc BVTV
- Nên bỏ quy định “Giấy ủy quyền của nhà sản xuất ra hoạt chất hoặc kỹ thuật” (gọi là ICAMA hoạt chất). Bởi vì quy định này không những không đem lại tác dụng thực tế mà còn gây rất nhiều phiền phức không đáng có cho DN. Ngoài ICAMA giả hoặc “ICAMA thật chưa chắc đã thật” như báo nêu thì DN được ủy quyền còn bị ép giá nhập, hoặc “ICAMA” còn được lợi dụng vào ý đồ khác gây tiêu cực trong SXKD thuốc BVTV.
Nhiều trường hợp DN được ủy quyền không mua được hoạt chất của đối tác ủy quyền do rất nhiều lý do khác nhau, để không bị gián đoạn hoặc ngừng SXKD mặt hàng đã đăng ký, DN phải đề nghị Cục BVTV cho phép nhập hoạt chất này của một nhà sản xuất khác. Thế là Cục BVTV và DN đều bị coi là “nhập hàng giả”. Trên thế giới hiếm có nước nào lại quy định phải có “giấy ủy quyền” đối với các hoạt chất và nguyên liệu thuốc BVTV đã hết thời gian đăng ký quyền bảo hộ phát minh sáng chế.
Hội đồng tư vấn đăng ký thuốc BVTV đóng vai trò rất quan trọng trong đăng ký thuốc. Ý kiến của hội đồng là một trong những cơ sở khoa học để Bộ quyết định cho phép hay không cho phép đăng ký thuốc vào danh mục. Do đó thành viên của Hội đồng phải là những chuyện gia hiểu sâu về thuốc BVTV mà không nặng về cơ cấu thành phần đại diện cho cơ quan. Việc vừa qua cho đăng ký sản phẩm vào danh mục sản phẩm thuốc hỗn hợp “một số phản khoa học” và thuốc nhóm Pyrethroit sử dụng cho lúa gây tác động hủy diệt các loài thủy sinh mà báo nêu thể hiện tính chất “rất đặc thù” của thuốc BVTV mà những nhà tham mưu chuyên môn cũng có phần trách nhiệm.
Bởi vì khi đăng ký một chế phẩm, DN phải hoàn toàn chịu trách nhiệm về chất lượng và các vấn đề pháp lý khác của chế phẩm đó. Mặt khác chất lượng chế phẩm không chỉ phụ thuộc vào hoạt chất mà còn phụ thuộc vào nhiều thành phần khác quan trọng không kém hoạt chất. Do đó khâu quản lý chất lượng sản phẩm (chế phẩm) đóng vai trò rất quan trọng trong quản lý thuốc BVTV.
- Sản phẩm thuốc BVTV xin đăng ký cần được xét duyệt chặt chẽ không những về tiêu chuẩn chất lượng mà còn xem xét kỹ quy trình công nghệ chế biến sản phẩm đó và cơ sở (xưởng) chế biến sản phẩm xin đăng ký phải được cơ quan chức năng thẩm định về cơ sở kỹ thuật và môi trường. Cần khắc phục tình trạng DN đăng ký sản phẩm không có quy trình công nghệ sản xuất và không có xưởng sản xuất.
2. Về khảo nghiệm thuốc nhằm mục đích đăng ký thuốc BVTV tại Việt Nam.
Từ trước tới nay việc khảo nghiệm thuốc BVTV nhằm mục đích đăng ký chỉ được thực hiện tại các cơ sở khảo nghiệm của Cục BVTV. Để việc khảo nghiệm được khách quan, khoa học và thuận tiện đối với các DN nên mở rộng mạng lưới này. Nhiều đơn vị nghiên cứu khảo sát thuộc của Bộ NN- PTNT có đủ khả năng khảo nghiệm thuốc nên cần được Cục BVTV xem xét lựa chọn cùng với các cơ sở của Cục trình Bộ duyệt ban hành danh sách các đơn vị được phép khảo nghiệm thuốc BVTV.
Các loại thuốc xin đăng ký sau khi được Cục BVTV cấp giấy phép khảo nghiệm, tổ chức hoặc cá nhân xin đăng ký được phép lựa chọn ký hợp đồng khảo nghiệm với bất cứ đơn vị nào có tên trong danh sách được Bộ duyệt nêu trên.
