Dọn bom mìn phát triển nông nghiệp

Theo điều tra của Bộ Quốc phòng có đến 82% diện tích đất ở tỉnh Quảng Trị bị ô nhiễm bom mìn và vật liệu chưa nổ còn sót lại sau chiến tranh, trong đó chủ yếu là đất nông nghiệp.

391 ngàn/ 470 ngàn ha đất ô nhiễm

Bà Nguyễn Thị Hoè ở xã Cam Hiếu, huyện Cam Lộ phát hoảng khi nhìn thấy lẫn vào bức tường xây bao che bằng bờ-lô của nhà mình có 2 quả bom bi. Sau khi đến kiểm tra, lực lượng công binh của Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh Quảng Trị nhận định đây là bom mìn còn sót lại sau chiến tranh (BM CSLSCT) nằm lẫn trong đất cát, sạn sỏi. Người đúc bờ- lô vô tình đã xúc hai quả bom bi vào khuôn đúc mà không biết. Không riêng nhà bà Hoè, tại Quảng Trị hình như nơi nào nào cũng có bom mìn chưa nổ.

Nghị quyết 05-NQ/TU của tỉnh Quảng Trị đề ra phương hướng phát triển kinh tế- xã hội vùng gò đồi và miền núi tỉnh Quảng Trị đến năm 2010 và định hướng đến năm 2020. Song muốn thực hiện thắng lợi nghị quyết này để phát triển kinh tế nông thôn, không còn con đường nào khác là phải tập trung thu dọn và rà phá số bom mìn. Trọng tâm là tiến hành ra phá một cách cơ bản tại các khu dân cư, vùng đất sản xuất, hạn chế tối đa tai nạn do bom mìn gây ra với nông dân lao động. Trung tá Lê Mạnh Hùng, Trưởng Ban Công binh thuộc Phòng tham mưu của Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Quảng Trị cho biết: “Hiện có trên 391 ngàn/ hơn 470 ngàn ha đất đai ở địa phương này còn ô nhiễm bom mìn, tập trung nhiều nhất ở các huyện Gio Linh, Vĩnh Linh, Cam Lộ, Đakrông và Hướng Hoá”.

Theo ông Hùng, số lượng BMCSLSCT chiếm tỷ lệ từ 3 đến 5% trong 1,85 triệu tấn bom Mỹ đã thả xuống Quảng Trị. Tỷ lệ này ước tính bằng hàng ngàn tấn bom mìn chưa nổ đang hiện diện trên và trong lòng đất Quảng Trị. Có đủ các loại bom mìn từ bom lớn hay bom bi, đạn M 79, mìn sát thương...kể cả mìn và đạn của bộ đội ta để lại. Nhiều loại vũ khí chỉ còn lại đầu đạn, rất nguy hiểm chỉ cần đụng là nổ gây hậu quả nghiêm trọng.

BMCSLSCT rất nhiều nên một phần lớn diện tích đất đai bị bỏ hoang, gây thiệt hại rất lớn đến nền sản xuất nông nghiệp. Người nông dân không dám mạnh dạn cày cuốc,cải tạo đất, sợ gặp phải bom mìn. Đất đã bạc màu nay lại càng xấu hơn.Chăn nuôi nhiều nơi trâu bò thường xuyên chết do dẫm phải mìn trong lúc đi ăn....BMCSLSCT tác động rất xấu đến tâm lý, hiển hiện từng ngày trong đời sống của người dân.Trong lúc đó nhu cầu về tăng diện tích đất phục vụ phát triển nông nghiệp nông thôn ngày càng lớn.

Nguyện vọng cháy bỏng

Song ưu tiên trước mắt của tỉnh Quảng Trị là rà phá bom mìn trên diện tích 139 ngàn ha đất vùng gò đồi phục vụ phát triển kinh tế- xã hội với nhu cầu kinh phí cần 4.000 tỷ đồng. Trước mắt, tỉnh Quảng Trị đã đề nghị Chính phủ hỗ trợ một khoản kinh phí 400 tỷ đồng để thực hiện công việc trên trong thời gian 8 năm, trung bình mỗi năm cần 50 tỷ. Ngoài kinh phí ấy, số kinh phí còn lại tỉnh Quảng Trị tiếp tục trích từ ngân sách và vận động các tổ chức quốc tế giúp đỡ .

Hiện tại giai đoạn hai của dự án rà phá BMCSLSCT đang được tiếp tục thực hiện từ năm 2011 đến 2015, nhằm ưu tiên làm sạch một phần diện tích ô nhiễm nặng bom mìn tại huyện Đakrông, Hướng Hoá và miền tây các huyện Gio Linh, Vĩnh Linh, Cam Lộ, Triệu Phong, Hải Lăng, với mỗi năm sẽ có thêm 2000 ha đất không còn ô nhiễm bom mìn. Chỉ riêng trong thời gian 2008 đến 2010, giai đoạn một của dự án, lực lượng công binh đã thu gom được 125 quả bom lớn, hơn 12.300 bom bi và các loại đạn...và cũng có hơn 4.500 ha đất được dọn sạch bom mìn các loại.