Dự án Làng vượt lũ Khe Su: Người dân còn kêu khổ

Dự án Làng vượt lũ Khe Su (LVLKS) tại xã Hưng Trạch (Bố Trạch, Quảng Bình) được Chính phủ đầu tư 14 tỷ đồng từ nguồn vốn di dời dân khẩn cấp và được triển khai xây dựng vào tháng 6/2010. Công trình gồm các hạng mục chính như: xây dựng đường giao thông nội vùng, san lấp mặt bằng đất ở, lắp đặt hệ thống điện sinh hoạt...

Đền bù không thỏa đáng

Theo hồ sơ dự án, mỗi hộ dân đến LVLKS được hỗ trợ 19 triệu đồng. Ngay sau khi triển khai dự án, UBND xã Hưng Trạch tự chọn đơn vị thi công để triển khai san lấp mặt bằng nền nhà cho các hộ dân. Khi người dân vào LVLKS để nhận đất ở thì nhiều nền cao hơn mặt đường trên 2 mét; có nền nhà lại thấp hơn mặt đường, chỉ cần mưa to là ngập, mặc dù họ tái định cư để tránh lũ.

Dự án cấp cho mỗi hộ 1 triệu đồng để đào giếng nước nhưng đất ở LVLKS toàn đất rừng, đá sỏi nên muốn đào giếng cũng không phải dễ. Khi chúng tôi có mặt tại LVLKS (sau hơn 1 tháng đón người dân lên tái định cư), hàng chục ngôi nhà được bố trí hai bên đường dự án. Nhà mới làm theo kiểu tạm là chủ yếu. Vài ngôi nhà được xây bao nhưng cửa khóa im ỉm. Đợi mãi mới thấy một thanh niên tên là Ngô Văn Bảo đến mở khóa một ngôi nhà mới xây. Anh Bảo cho biết: “Các gia đình ở đây khóa cửa về nhà dưới xóm hết rồi. Cháu lên lấy cái xà beng để đi đào giếng thôi”. Theo Bảo thì cả làng hiện có 3 giếng mới được được đào nhưng chưa sử dụng được vì nước chưa trong.

Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, LVLKS có lẽ là dự án tái định cư duy nhất khi mà người dân có đất, hoa màu tại dự án không được đền bù. Có nhiều hộ dân có cả ngàn mét vuông đất trồng cây bạch đàn lâu năm nhưng khi bị thu hồi không hề nhận được bất cứ một đồng đền bù nào từ dự án. Chẳng hạn gia đình ông Đinh Văn Tình bị thu hồi 2.100 mét vuông đất để chia thành 7 lô đất cho các hộ khác nhưng ông Tình không nhận được đền bù, hay hỗ trợ gì từ dự án mà ông chỉ nhận được 2,1 triệu đồng từ 7 hộ dân nhận đất của ông do xã chỉ định.

Sai nguyên tắc tài chính

Dự án LVLKS gồm 14 tỷ đồng được giao cho 2 đơn vị là Chi cục Phát triển nông thôn (thuộc Sở NN-PTNT Quảng Bình) và UBND xã Hưng Trạch làm chủ đầu tư. Với dự án không lớn này nhưng cũng phải tách thành 2 phần để chia làm 2 chủ đầu tư thì cũng lấy làm lạ. Chi cục Phát triển nông thôn điều hành thực thi đường chính vào dự án và hệ thống điện. Còn UBND xã Hưng Trạch được giao làm san ủi mặt bằng, hỗ trợ giếng nước, cải tạo đất canh tác, sản xuất…với nguồn vốn hơn 8 tỷ đồng. Đến tại thời điểm người dân làm nhà tại LVLKS để ở thì gặp cảnh điện chưa có, nước chưa dùng được và khó khăn vẫn đang phải đối mặt hàng ngày.

Thời điểm UBND xã Hưng Trạch nhận tiền hỗ trợ di dời cho 100 hộ dân là lúc áp Tết, nếu như UBND xã mang tiền về phát ngay cho dân thì họ sẽ dùng vào việc khác chứ không dùng vào mục đích hỗ trợ di dời nhà cửa, đến lúc cần tiền sẽ không còn nữa. Do vậy việc làm này của UBND xã Hưng Trạch chỉ có thể xem là chưa hợp lý chứ không phải là sai.

Trong khi đó, trao đổi với chúng tôi, một cán bộ thuộc ngành tài chính cho rằng, theo quy định, mỗi hộ dân tái định cư đều được hỗ trợ 10 triệu đồng để di dời. Nếu đưa số tiền này gửi vào tín dụng là sai.