Gan lợn rất giàu sắt và vitamin A
Để cung cấp đầy đủ sắt và vitamin A cho cơ thể, người ta cần chú ý lựa chọn và sử dụng những thực phẩm có chứa nhiều hai chất này, trong đó gan động vật nói chung và gan lợn nói riêng là một trong những thứ đầu bảng.
Theo dinh dưỡng học hiện đại, gan lợn chứa nhiều protein, nguyên tố vi lượng và các vitamin, trong đó sắt và vitamin A là hết sức phong phú, các thức ăn khác không thể sánh được.
Người ta ước tính trong 100g gan lợn có chứa tới 12mg sắt. Theo dinh dưỡng học cổ truyền, gan lợn vị ngọt đắng, tính ấm, có công dụng dưỡng huyết, bổ can, minh mục, rất thích hợp với các chứng can âm huyết hư gây ra tình trạng hai mắt bị khô, nhìn mờ, thị lực giảm sút, chứng khí huyết hư tổn dẫn tới suy nhược cơ thể, suy dinh dưỡng, suy nhược thần kinh...
Y học cổ truyền phương Đông cho rằng, can và mắt có quan hệ chặt chẽ với nhau, can khai khiếu ra mắt, cho nên việc dùng gan động vật để phòng chống các bệnh về mắt là rất hợp lý. Đây cũng là biểu hiện sinh động của thuyết “dĩ tạng bổ tạng, dụng hình trị hình” (lấy tạng bồi bổ tạng, lấy vật hữu hình chữa bệnh hữu hình).
Khi ăn gan lợn nên lưu ý: tuyệt đối không được ăn quá nhiều vì hàm lượng cholesterol trong gan lợn rất cao, có thể gây các bệnh như xơ vữa động mạch và làm bệnh tim nặng hơn, đặc biệt là những người mắc bệnh tăng huyết áp hoặc mạch vành nên hạn chế ăn gan lợn; không ăn gan lợn cùng với vitamin C (gan xào giá đỗ) vì trong giá đỗ có rất nhiều vitamin C, khi xào chung hai loại thực phẩm này, vitamin C trong giá đỗ sẽ bị ôxy hóa hết và món ăn sẽ không còn chất dinh dưỡng.
Cần chế biến gan lợn sạch và chín, có thể ngâm gan lợn trong nước muối khoảng 10 phút rồi mới chế biến; nên kết hợp gan lợn với cà rốt. Cà rốt chứa nhiều caroten, trong đó hàm lượng của beta caroten nhiều nhất, khi vào cơ thể, beta caroten được gan và ruột non phân giải thành vitamin A.
Ngoài ra, caroten có tác dụng quan trọng trong phòng ngừa ung thư, đặc biệt là ung thư phổi, dạ dày, da, miệng... giúp tăng cường miễn dịch, phòng ngừa bệnh tim mạch và đục thủy tinh thể.
Gan lợn cũng là nơi tập trung các chất cặn bã gây hại sức khỏe. Các ký sinh trùng như sán lá cũng thường trú ngụ ở bộ phận này. Ngoài ra, ở những con lợn bị bệnh, gan sẽ chứa nhiều virut và độc tố gây bệnh.
Món ăn thông dụng: Gan lợn 500g, trứng gà 2 quả, bột gạo 30g, dầu thực vật 150g, gia vị vừa đủ. Gan lợn rửa sạch, thái miếng dày chừng 5mm, trứng gà lấy lòng đỏ trộn đều với gan lợn và gia vị, ướp trong 30 phút rồi rắc bột gạo lên và bóp đều. Đổ dầu vào chảo, phi hành tỏi cho thơm rồi bỏ gan lợn vào, đun to lửa, đảo đều cho chín, cho thêm hành cắt đoạn và gia vị vừa đủ, ăn nóng.
