Trước thực trạng rất nhiều HTXNN quá lúng túng trong hoạt động, câu hỏi được nhiều người đặt ra là nên “giải cứu hay giải thể” những HTX này. Qua trao đổi với lãnh đạo Liên minh HTX một số tỉnh, chúng tôi nhận được ý kiến rằng: Những HTX yếu thì nên giải thể, số còn lại phải cải tổ, đưa ra phương cách làm ăn mới.
>> Hợp nhất
>> Không vốn hoạt động
>> “Khai tử”!
>> HTX nông nghiệp đang ở đâu?
“GIẢI THỂ KHÔNG THƯƠNG TIẾC”
Ông Nguyễn Thanh Tài, Chủ tịch Liên minh HTX Quảng Nam thẳng thắn: “Đối với những HTXNN yếu kém, quan điểm của tôi là giải thể không thương tiếc".
Theo ông Tài, HTX yếu kém không vay được vốn, bởi tài sản trống rỗng, không có phương án làm ăn đem lại hiệu quả. Do đó nếu có đưa vốn về, các HTX này cũng làm mất trong nay mai thôi.
HTX là tổ chức kinh tế của các thành viên, cụ thể là tổ chức kinh tế của người nông dân. Do vậy xã viên phải góp vốn, lúc đó HTX sẽ có nguồn và dùng để mua sắm, kinh doanh. “Ngày xưa HTX góp vốn là rất nhỏ, giờ phải góp vốn lớn. Muốn vực dậy sống tiếp thì cần bàn ra một phương án kinh tế tốt, khả thi, cuối cùng cùng nhau góp vốn để phát triển”, ông Tài chia sẻ.
Ông Nguyễn Thanh Tài (thứ 2 từ trái sang), Chủ tịch Liên minh HTX Quảng Nam làm việc với các HTX và cho rằng: “Phải giải thể HTX yếu kém”
Đặt vấn đề, vì sao HTX yếu kém, hoạt động không có lãi. Ông Tài cho rằng: Nguyên nhân sâu xa là do lãnh đạo của các cấp, chính quyền, các HTX chưa tâm huyết. Chúng ta chuyển đổi kinh tế, năm 2005 có Luật Doanh nghiệp. Trên cơ sở đổi mới nền kinh tế, thì kinh tế ngoài nhà nước, kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài phát triển như vũ bão. Qua đó đã thay đổi bộ mặt nền kinh tế yếu kém, và kinh tế tư nhân cũng chiếm vị trí rất quan trọng. Từ đó, phải có những phương án kinh tế đem lại hiệu quả chứ không thể trông chờ vào Nhà nước.
GIẢI CỨU?
Ông Ngô Thanh Lý, Phó Chủ tịch Liên minh HTX Bình Định, khẳng định: “Muốn đạt mục tiêu xây dựng nông thôn mới (NTM), cần phải củng cố các HTXNN. Do đó, câu trả lời của chúng tôi là: Giải cứu! Muốn giải cứu những HTXNN yếu kém, cả hệ thống chính trị, hệ thống xã hội từng địa phương vào cuộc quyết liệt mới mong thành công”.
Ông Lý cho biết, để gỡ khó cho các HTXNN trên địa bàn, Bình Định đang tiến hành khảo sát, đánh giá lại thực trạng cụ thể từng khó khăn để tìm ra động lực nhằm vực dậy hoạt động của hệ thống HTXNN. Về nguồn nhân lực, Bình Định sẽ tăng cường đào tạo cán bộ HTX bằng chính sách hỗ trợ 100% học phí cho cán bộ HTX đi học. “Khởi đầu lộ trình này, hiện chúng tôi đã đào tạo được 152 cán bộ HTXNN trình độ trung cấp, 50 cán bộ đạt trình độ đại học. Ngoài ra, Bình Định còn quan tâm đào tạo cho cán bộ HTXNN qua những lớp đào tạo ngắn ngày về các kỹ năng có liên quan đến hoạt động của HTX. Bên cạnh đó, chúng tôi còn cung cấp thông tin về thị trường, tạo điều kiện cho các HTXNN có điều kiện tham gia quảng bá sản phẩm tại các hội chợ”.
Cũng theo ông Lý, Bình Định đang khẩn trương triển khai Luật HTX 2012, Bộ Luật HTX sửa đổi này sẽ tạo chuyển đổi về hình thức lẫn động lực mới trong hoạt động của các HTXNN. Đồng thời, Bình Định đang xây dựng Quỹ hỗ trợ phát triển HTX với nguồn vốn được UBND tỉnh phê duyệt 10 tỷ đồng, trong năm 2013 giải ngân 5 tỷ đồng để hỗ trợ cho các HTXNN khó khăn về vốn hoạt động.
Liên quan hoạt động HTX trong công cuộc xây dựng NTM, ông Nguyễn Thành Tài, Chủ tịch Liên minh HTX Quảng Nam cho rằng: “Thực hiện Chương trình NTM, Quảng Nam đang còn những xã có HTX yếu kém, để đúng với tiêu chí NTM đề ra phải có phương án đưa ra. Trước hết phải giải thể bằng cách là giải thể mô hình hiện tại, thanh lý tài sản. Quá trình đó thì vận động tư duy kinh tế mới, thành lập HTX thực sự là HTX”.
Để làm được điều này, cần có một phương án kinh tế thu hút các thành viên tham gia góp vốn. Hoặc giải thể cái cũ và nhen nhóm xây dựng HTX mới và củng cố đổi mới HTX, củng cố đội ngũ, bộ máy con người, nguồn vốn. Đặc biệt phải rà soát lại tất cả như: HTX mới ra đời phải gắn với phương án kinh doanh, xây dựng phương án kinh doanh, điều lệ tổ chức mới, phương án ăn chia; tổng nguồn vốn điều lệ, mỗi thành viên bao nhiêu…
“Để làm được đều đó phải có những người cán bộ lặn lội, tìm kiếm và học hỏi. Ngoài ra, phải mở rộng liên kết, liên doanh sản xuất thì mới đem lại được hiệu quả”, ông Tài nói.
“Bàn tay” Nhà nước chưa tới Thực tế chính sách HTXNN vay vốn của Nhà nước đã có, tuy nhiên theo các chủ nhiệm HTXNN, để tiếp cận nguồn vốn này đang gặp rất nhiều khó khăn, như nguồn vốn 100 tỷ đồng của Liên minh HTX Việt Nam phải cầm cố tài sản, trong khi cơ sở vật chất xuống cấp, trang thiết bị không có, sổ đỏ của HTX không được chấp nhận. Bên cạnh đó, trong chính sách ngân hàng sẽ cho HTX vay vốn, thế nhưng các ngân hàng chưa tin tưởng vào HTX nên khó tiếp cận. Đặc biệt, hiện nay Ngân hàng Hợp tác xã đã thành lập nhưng ở nhiều tỉnh, thành chưa có chi nhánh để HTX tiếp cận.
