Giải đáp một số thắc mắc của bạn Nguyễn Xuân Chính

* Tôi xin hỏi một số câu sau đây:

- Bác Hồ lấy tên Thầu Chín khi hoạt động ở đâu?

- Câu "Con đường của thanh niên chỉ có thể là con đường cách mạng” là câu nói của ai?

- Ai được coi là ông tổ của nghề hát bội?

- Ngày 15-1-1789 vua Quang Trung cho quân dừng lại ăn Tết ở đâu?

Nguyễn Xuân Chính, xóm 4, Thôn Trung, Đông Sơn, Đông Hưng, Thái Bình

Mỗi bạn chỉ nên chọn một câu để hỏi thôi, có như vậy mới có thể dành chỗ cho các bạn đọc khác. Tôi xin lần lượt trả lời các câu hỏi của bạn:

- Theo Việt báo thì năm 1927-1929, với tên gọi là Thầu Chín, Bác Hồ sống và hoạt động trong kiều bào Việt Nam ở Xiêm (Thái Lan). Đây là một trong những thời gian Người sống lâu nhất với đồng bào, trước năm 1945.

Sau khi đặt chân đến Phi Chịt, Người nêu ý kiến đi ra U Đon để tìm gặp Việt kiều. Từ Phi Chịt đến U Đon phải đi bộ, băng rừng hàng tháng. Mỗi người đi đường đều gánh theo hai thùng sắt tây đựng quần áo, đồ dùng lặt vặt, có nắp đậy để tránh mưa núi, vắt rừng. Thức ăn mang theo cũng là 10 ký gạo và một ống “cheo” (thịt gà hoặc sườn lợn băm nhỏ rang muối). Sau này, năm 1945 khi đi Côn Minh, Bác cũng mang theo một ống “cheo” (nhưng đặt tên là “muối Việt Minh”). Thầu Chín cùng một số anh em ra đi vào dịp mùa thu. Trời nắng to, đường đi đá sỏi gập ghềnh, mọi người đều mệt mỏi.

Thấy Thầu Chín không quen gánh, có người muốn giúp đỡ, nhưng Thầu Chín không chịu. Ít ngày sau, đôi chân của Thầu Chín đã sưng lên, rớm máu, tấy đỏ. Anh em lại yêu cầu Thầu Chín nhường gánh. Thầu Chín nói: “Thánh hiền đã dạy: Thiên hạ vô nan sự, nhân tâm tự bất kiên”, ý nói là dưới trời này không có việc gì khó, chỉ sợ lòng người không kiên trì... cứ cố gắng, để thế vài hôm nữa sẽ quen đi... Quả nhiên mấy ngày sau nữa, bước chân Thầu Chín đã nhanh, đi gọn, đôi thùng đung đưa có vẻ đã nhẹ nhàng. Mấy tháng sau, có lần từ U Đon về đến Xa Vang đường dài hơn 70 km, Thầu Chín chỉ đi hết một ngày.

- Trước Tòa án thực dân, nhà cách mạng trẻ tuổi Lý Tự Trọng (20/10/1914 - 20/11/1931 đã dõng dạc nói: "Tôi hành động không phải là không suy nghĩ. Tôi hiểu việc tôi làm. Tôi làm vì mục đích cách mạng. Tôi chưa đến tuổi thành niên thật, nhưng tôi đủ trí khôn để hiểu rằng con đường của thanh niên chỉ có thể là con đường cách mạng và không thể là con đường nào khác. Tôi tin rằng nếu các ông suy nghĩ kĩ thì các ông cũng cần phải giải phóng dân tộc, giải phóng những người cần lao như tôi”.

- Đào Tấn (1845-1907) là nhà soạn tuồng nổi tiếng, được tôn vinh là Ông tổ nghề hát bội nói riêng và nghệ thuật sân khấu nói chung.

- Ngày 20 tháng Chạp (15/1/1789), vua Quang Trung quyết định mở cuộc tấn công lớn tiến ra Thăng Long tiêu diệt toàn bộ quân Thanh, chiếm lại Thăng Long, giải phóng đất nước. Trước khi xuất phát, vua Quang Trung mở tiệc khao quân tại Tam Điệp và tuyên bố: “Nay làm lễ ăn Tết Nguyên đán trước, đợi đến sang xuân, ngày mùng 7 vào thành Thăng Long sẽ mở tiệc lớn sau. Các ngươi hãy ghi nhớ lời ta xem có đúng thế không?”.