Giống lúa thuần Nam Định 5 do Cty CP Giống cây trồng Nam Định phối hợp với Viện Công nghệ sinh học chọn lọc phả hệ từ nguồn đột biến giống Tám xoan Hải Hậu với mong muốn giữ lại được chút hương quyến rũ, ngọt ngào của giống Tám xoan vốn nổi tiếng từ xưa…
Trong thời buổi giống lúa thuần đang “ra lò” như bươm bướm hiện nay, sẽ rất dễ đi vào lối mòn nếu giống lúa thuần mới nào cũng được nhà chọn tạo khoác cho một vài đặc tính nghe rất quen tai: chống chịu sâu bệnh khá, kháng bạc lá vụ mùa, năng suất cao hơn Q5, Khang Dân từ 8-10%...
Những giống mới đó đưa vào đồng ruộng dăm bảy vụ sẽ khó tồn tại được bởi những đặc tính mới của giống vừa không nổi trội vừa thiếu tính căn bản. GĐ một Cty giống than vãn: Nếu cứ tình trạng chọn giống lúa thuần như hiện nay - chỉ cần thay đổi bố + mẹ cũ rồi đặt một cái tên thật kêu cho đứa con ra đời thì dễ quá. Giống mới ra mà không khác biệt giống cũ là mấy. Kiểu này, nước ta sắp… loạn giống đến nơi.
Cố gắng tìm một hướng đi mới, Cty CP Giống cây trồng Nam Định không quá chú tâm vào năng suất tăng thêm của giống mới, thay vào đó quan điểm của Cty là phải tạo ra một giống có sự khác biệt về chất lượng. Có lẽ trong thời buổi đời sống của người dân ngày càng được nâng cao như hiện nay thì cách chọn tạo giống như vậy sẽ trở thành hướng đi tất yếu trong tương lai - nghiêng về chất hơn là lượng. Nói về chất thì lâu nay giống lúa Tám xoan đã quá nổi tiếng, hương vị đặc biệt thơm ngon.
Có lần lãnh đạo huyện Hải Hậu (Nam Định) - quê hương của giống lúa Tám xoan đã giới thiệu ngắn gọn với các quan khách quốc tế về tiềm năng, thế mạnh của huyện nhà chỉ bằng 4 từ “Cơm đồng, cá biển”. Không còn gì hình tượng hơn thế, nếu ăn cơm Tám cấy trên đồng đất Hải Hậu với cá thu đánh bắt từ biển lên thì chắc hao cơm phải biết.
Với suy nghĩ cố gắng giữ được hương vị gạo Tám, các nhà khoa học của Viện Công nghệ sinh học và các KS của Cty đã quyết định chọn lọc phả hệ từ nguồn đột biến giống Tám xoan Hải Hậu. Dưới sự hỗ trợ của Viện Công nghệ sinh học, trải qua 12 thế hệ chọn lọc và làm thuần (từ năm 2002 đến năm 2008), Cty CP Giống cấy trồng Nam Định đã chọn được giống Nam Định 5. Kết quả khảo nghiệm DUS cho thấy giống này khác biệt hoàn toàn với các giống đối chứng. Đặc biệt giống có độ thuần đồng ruộng tốt, sinh trưởng phát triển khá, cứng cây chống đổ tốt, thời gian sinh trưởng ngắn hơn 2 giống lúa chất lượng Hương thơm số 1 và Bắc thơm số 7 gần 1 tuần.
Là giống lúa ngon cơm nhưng năng suất của giống Nam Định 5 cao và khá ổn định, cụ thể vụ xuân trung bình 57- 63,7 tạ/ha, vụ mùa gần 50 tạ/ha. Khi khảo nghiệm tại Nam Định, Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Bắc Giang với 1.006ha cho thấy tiềm năng năng suất của giống có thể đạt 60 tạ/ha, thậm chí 65 tạ/ha. Thực tế hiển nhiên này đã đánh đổ một quan niệm cũ: giống đã năng suất cao thì chất lượng giảm và ngược lại.
- Ngâm ủ giống: Ngâm giống trong nước sạch 48 giờ (xuân), 36 giờ (mùa), cứ 10- 12 tiếng đãi giống và thay nước 1 lần. - Gieo cấy: Mạ dược 15-30/1, mạ nền 1-15/2 (xuân), từ 15/6-5/7 (mùa). Cấy 40- 45 khóm/m2, cấy 2- 3 dảnh/khóm. - Chăm sóc: 1 sào Bắc bộ bón từ 300-400kg phân chuồng, 15-20kg lân, 7-10kg ure (xuân 9-10kg, mùa 7-9kg). Không bón phân lai rai.
Ông Lê Xuân Thủy, GĐ Sở NN-PTNT Nam Định có những đánh giá rất tốt về giống Nam Định 5: "Năng suất cao hơn giống Bắc thơm số 7 từ 7- 12%, phát dục đồng đều, trỗ bông gọn, gạo trong, cơm mềm và có mùi thơm đậm". Còn ông Trần Xuân Định, PGĐ Sở NN- PTNT Thái Bình: “So sánh với Bắc thơm 7, chất lượng gạo giống Nam Định 5 ngon hơn hẳn, đặc biệt cơm không nhão” (chú ý khi nấu cơm cho ít nước hơn gạo Bắc thơm 7 một chút). Còn tại hội đồng khoa học cấp cơ sở của TTKKN giống, sản phẩm cây trồng và phân bón QG, người ta còn thống kê chi tiết tỷ lệ gạo trắng của giống Nam Định 5 lên tới 86,53%, cao hơn hẳn giống Bắc thơm số 7 (55,98%) và giống Hương thơm số 1 (51,3%). Mấy vụ vừa qua, ở 2 tỉnh Thái Bình đã xuất hiện nhiều điểm cấy giống Nam Định 5 với diện tích tập trung tới cả trăm ha, cho thấy giống đã bắt đầu vào SX khá mạnh.
Với những đặc tính nổi trội, đặc biệt về mặt chất lượng, giống Nam Định 5 đã được Cục trưởng Cục Trồng trọt Nguyễn Trí Ngọc ký quyết định công nhận giống mới ngày 10/11 vừa qua. Chính thức tham gia vào làng giống, Nam Định 5 tự tin có một chỗ đứng riêng. Nằm trong tốp các giống lúa chất lượng cao, giá bán gạo ngoài thị trường thường cao hơn các giống Q5, Khang Dân từ 5.000-6.000 đồng/kg gạo, Nam Định 5 đã và đang chinh phục được các gia đình có đời sống trung bình khá, khi họ đã đủ ăn và tiến tới cần ăn ngon hơn.
Đại lý, bà con nông dân có nhu cầu tìm hiểu hoặc mua giống Nam Định 5 liên hệ với Cty CP Giống cây trồng Nam Định tại 96A, đường Giải Phóng, TP Nam Định; ĐT: 0350.3848350, Fax: 0350.3864897.
