Gỗ sồi dùng làm nút chai rượu vang

* Nút chai rượu vang thường làm bằng loại gỗ gì và vì sao chọn loại gỗ này?

Vũ Minh Thu, TP Đà Lạt, Lâm Đồng

Theo báo Sài Gòn Tiếp thị thì nhiều người tiêu dùng ngạc nhiên khi gặp những chai rượu vang được đóng nút bằng plastic hoặc nút vặn kim loại thay cho loại nút truyền thống bằng gỗ sồi. Từ thế kỷ 17, nút chai rượu vang chỉ làm bằng gỗ sồi. Nhưng thời gian gần đây, ngay cả ở Pháp, một số nhà sản xuất rượu vang tìm đến loại nút chai bằng nhựa tổng hợp hoặc nút vặn kim loại. Lý do: có khoảng từ 7-12% số chai vang gặp vấn đề chất lượng do nút chai bằng gỗ sồi bị mốc.

Chúng ta biết rằng vang là loại rượu không cất. Đặc điểm của nút chai gỗ sồi là nó cho phép nấm men bên trong chai "thở" không khí bên ngoài và qua đó thực hiện quá trình trao đổi chất, hay nói cách khác là quá trình để vang "già đi" đến độ tuổi quy định về mặt chất lượng. Người sành rượu vang trước khi thưởng thức thường đưa nút chai gỗ sồi lên mũi ngửi để đánh giá xem nút chai có bị mốc hay không. Để không phải chứng kiến loại nút chai bằng plastic lật đổ vị thế truyền thống của nút chai gỗ sồi, các nhà sản xuất nút chai gỗ sồi phải nhờ các phòng thí nghiệm kiểm tra chất lượng các lô hàng trước khi xuất khỏi hầm rượu.

Liệu có nên tránh nút chai plastic? Những nhãn hiệu rượu vang thuộc loại trung bình nhờ đó mà giảm được chi phí. Các nhà xuất khẩu rượu vẫn giữ được sản lượng ở những quốc gia mà nút chai gỗ sồi không được đánh giá cao. Chẳng hạn ở Úc, có đến 30% số rượu vang được đóng nút chai plastic. Một số khác theo gương Thụy Sĩ chọn nút vặn kim loại. Ngoài ra, nhiều nhà sản xuất đang âm thầm thử nghiệm các chất liệu thay thế gỗ sồ. Một số đề nghị nút chai "kỹ thuật" được làm từ bột gỗ sồi. Ưu thế của nút chai loại này so với loại plastic là nó cho phép rượu "thở" được một chút.

Theo anh Lionel Le Gal, giám đốc thương mại của Cty Lan Chi tại Việt Nam hiện kinh doanh rượu vang thông qua thương hiệu La Cave, nút vang plastic không ảnh hưởng đến chất lượng của loại vang thường, có thời hạn sử dụng ngắn (1 - 2 năm). Riêng đối với rượu vang giữ lâu, tức là tối thiểu 10 năm, nhà sản xuất vẫn còn muốn giữ truyền thống, với điều kiện gỗ sồi phải là loại chất lượng cao và không bị nhiễm mốc. Đối với nhiều người, nút chai gỗ sồi là một tiêu chuẩn chất lượng cao, là một hình ảnh mang tính nghi thức trong các mối quan hệ xã hội. Theo kết quả một cuộc thăm dò sở thích người uống rượu vang ở Pháp do Viện nghiên cứu thị trường và dư luận quốc tế thực hiện trong năm 2002, 40% số người được hỏi cho rằng nút chai gỗ sồi là "không thể thiếu được".

Tuy nhiên, giới trẻ ít nhạy cảm về tầm quan trọng của chất lượng nút chai: 27% không quan trọng hoá việc chọn chai vang phải dựa trên nút chai gỗ sồi và 25% số người từ 18-25 tuổi cho rằng mua chai rượu vang đóng nút bằng gỗ sồi hoặc loại nút khác không làm họ bận tâm suy nghĩ. Như vậy, bạn có thể yên tâm khi uống loại rượu vang mới (từ 1-2 năm tuổi) đóng nút chai bằng plastic. Điều quan trọng nhất là bạn hãy thử một lần rồi sau đó phán xét chất lượng cũng chưa muộn. Gỗ sồi làm nút chai có cấu tạo là những tế bào có kích thước khoảng 40 micron, tức từ 15 - 40 triệu tế bào trong một cm3. Phải mất 15kg gỗ sồi để làm ra 1.000 nút chai. Một cây sồi cung cấp gỗ làm nút chai vang được khai thác khoảng một chục lần trong vòng 160 năm (tuổi thọ của cây). Hằng năm, trên thế giới người ta sử dụng 18 tỉ nút chai gỗ sồi. Chỉ riêng nước Pháp tiêu thụ 3 tỉ.