Miền Trung được ví là chiếc đòn gánh cho 2 đầu đất nước. Những ngày này, các tỉnh Quảng Trị, TT- Huế- đoạn giữa của chiếc đòn gánh ấy càng oằn nặng vì khô hạn.
Trong cái nắng khô quắt, băng qua cánh đồng thôn 4 chúng tôi tìm đến hồ Thuỷ Lập (xã Quảng Lợi, huyện Quảng Điền, tỉnh TT- Huế). Với địa thế nằm cao hơn các xã khác của huyện Quảng Điền, hồ Thuỷ Lập là công trình cung cấp nước chính cho 85 ha lúa, hàng chục ha hoa màu của HTX Thắng Lợi và các vùng lân cận. Thế nhưng hiện nay hồ Thuỷ Lập đang ở mực nước "chết”. Nói như người dân nơi đây, hồ này hiện không còn phát huy được tác dụng gì ngoài làm sân bóng đá.
Anh Hà Ngọc Dũng- nhân viên trực trạm bơm hồ Thuỷ Lập lo lắng: “Tui làm ở đây nhiều năm mà chưa có năm mô thấy hồ kiệt nước như năm ni. Chỉ trong nửa tháng qua, nước hồ cạn rất nhanh, gần như trơ cả đáy. Không có lũ tiểu mãn thì nguy cơ khô hạn là không tránh khỏi”. Ông Trần Lợi, Phó Chủ nhiệm HTX Thắng Lợi cho hay: “Trước đây, riêng hồ Thuỷ Lập có thể cung cấp nước tưới gần như cho hết diện tích lúa trên địa bàn xã (85 ha) thì đến nay chỉ cung cấp “cầm chừng” cho 35 ha lúa nội đồng, số diện tích còn lại chúng tôi phải nhờ trạm bơm Tây Hưng (thị trấn Sịa) “chi viện” thêm”.
Tại Quảng Trị, hạn hán cũng đang diễn ra hết sức gay gắt. Mực nước tất cả các hồ chứa đều thấp hơn từ 1,5- 2,3m so với cùng kỳ. Theo Sở NN- PTNT tỉnh, đến nay trên địa bàn tỉnh có 7.800/20.842 ha (37%) lúa bị khô hạn, trong đó nặng nhất là huyện Cam Lộ, Triệu Phong, Gio Linh, Đakrông, Hướng Hóa. Tại huyện Cam Lộ, hệ thống trạm bơm Cam Lộ chỉ còn hoạt động 3/7 máy bơm, trạm bơm Bắc Hiếu đã đắp chiếu khiến 561,8 ha lúa (50,53% diện tích lúa toàn huyện) và 55,3 lạc (100% diện tích) bị khô hạn nghiêm trọng.
Ở các xã vùng cao Triệu Nguyên, Ba Lòng (huyện Đakrông) hạn còn kinh khủng hơn. Mực nước sông Ba Lòng xuống thấp chưa từng thấy. Những triền ngô, khoa, lúa màu mỡ hai bên triền sông từng là nguồn lương thực chính cho hàng nghìn hộ dân nơi đây giờ đang héo rũ. Bà con 7 xã vùng Lìa (huyện Hướng Hoá) còn khốn đốn hơn bởi cây sắn- nguồn thu chính của hàng nghìn hộ đồng bào Pa Kô, Vân Kiều đang mỏi mòn chờ nước. Ông Phạm Xuân San, Phó Chủ tịch UBND xã Thuận cho biết: Tổng diện tích trồng sắn theo kế hoạch huyện giao cho xã năm nay là 670 ha, nhưng hiện chỉ mới trồng được khoảng 50%, trong đó có khoảng 30% diện tích sắn mới trồng đã chết.
Không chỉ lúa, sắn, hoa màu bị hạn nặng mà còn nhiều vườn cà phê, vườn ươm cây giống cũng đang héo rũ chờ nước. Theo thống kê của Phòng NN- PTNT huyện Hướng Hóa thì huyện này có 4.350ha cà phê, nắng hạn đã gây thiệt hại 1.500ha, năng suất cà phê có thể giảm tới 40 - 60%. Việc thiếu điện đã làm hạn hán trầm trọng thêm. Tỉnh Quảng Trị, bình quân một ngày sử dụng 1 triệu kWh điện. Tuy nhiên do thiếu hụt nguồn điện, Tập đoàn Điện lực Việt Nam chỉ phân bổ cho Điện lực Quảng Trị 850.000 kWh/ngày tức là mỗi ngày Quảng Trị thiếu khoảng 150.000 kWh điện.
