* Xin cho biết tác dụng hạ huyết áp của hoa đại và cách sử dụng?
Trần Thanh Vân, 41, Lê Văn Duyệt, F.3, TX. Bạc Liêu
Theo lương y Hư Đan thì hoa đại hạ huyết áp nhưng không làm giãn mạch, không tác dụng đối với tuần hoàn ngoại biên, mà tác dụng vào trung tâm, và cũng không phải do tác dụng trên hệ phó giao cảm với tuần hoàn ngoại biên, mà tác dụng vào trung tâm, và cũng không phải do tác dụng trên hệ phó giao cảm. Cây hoa đại hay còn gọi là bông sứ, ở Lào gọi là chămpa, đông y Trung Quốc gọi là “Miến chi tử”, “Lôi chuỳ hoa”, “Đại quý hoa”... tên khoa học của cây là Plumeria rubra L.var.acutiforia, thuốc họ Trúc Đào.
Thời xưa dân gian thường sử dụng cây hoa đại phơi khô để làm dùng thuốc chữa ho, kiết lị và ỉa chảy. Tác dụng chữa cao huyết áp mới được phát hiện vài chục năm gần đây. Hoa đại có tác dụng hạ huyết áp. Hoa khô có tác dụng mạnh hơn hoa tươi. Hoa đại hạ huyết áp nhưng không làm giãn mạch, không tác dụng đối với tuần hoàn ngoại biên, mà tác dụng vào trung tâm, và cũng không phải do tác dụng trên hệ phó giao cảm. Tác dụng hạ huyết áp xuất hiện nhanh và tương đối bền vững. So với tác dụng của rễ cây ba gạc (Rawolfia verticllata), thì ba gạc có tác dụng chậm hơn hoa đại. Độ độc của hoa đại cũng thấp hơn của rễ ba gạc. Qua thí nghiệm liều dùng cho người có thể tới 60g một ngày. Từ vài chục năm gần đây, hoa đại được nhiều người sử dụng chữa cao huyết áp.
Cách dùng: Hàng ngày sử dụng 12-20g hoa đại khô, sắc lấy nước, uống thay trà trong ngày. Ngoài dùng hoa, dân gian còn dùng vỏ thân hay vỏ rễ để làm thuốc tẩy (thay cho vị thuốc đại hoàng) và chữa thũng nước. Cách thức: dùng 5-10g vỏ thân hay vỏ rễ sắc lấy nước đặc, chia ra 3 lần uống trong ngày. Cũng có thể chế vỏ cây thành cao đặc, và sử dụng với liều 0,2-0,5g/ngày, có thể tăng dần lên tới 1-2g/ngày. Để làm thuốc tẩy cũng có thể dùng nhựa mủ của thân cây với liều 0,5-0,8g/ngày dưới dạng nhũ dịch. Nhựa còn có thể sử dụng chữa chai chân và vết loét. Dân gian còn dùng lá cây hoa đại chữa bong gân, sai khớp, mụn nhọt.
Để chữa bong gân: dùng một lá tươi rửa sạch, giã nhuyễn, trộn với một ít muối ăn đắp lên chỗ sưng. Lại dùng một lá tươi khác, hơ lên lửa cho héo và đắp lên phía ngoài, rồi cố định lại bằng băng hoặc bằng vải sạch. Ngày đắp 1-3 lần liên tục như vậy 1-2 ngày tuỳ theo bệnh nặng hay nhẹ. Để chữa đau nhức hay mụn nhọt cũng dùng lá tươi giã nhuyễn, đắp vào những nơi bị bệnh.
* Trả lời bạn Nguyễn Năng Sơn, Tổ dân phố 1, TT La hà, Tư Nghĩa, Quảng Ngãi Chuyên mục này chỉ nhằm giải đáp các câu hỏi về khoa học mà thôi. Nếu các bạn gửi cho tôi với tư cách Đại biểu Quốc hội xin gửi về Văn phòng Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Lắk, 8, Mai Hắc Đế, TP Buôn Mê Thuột, Đắk Lắk hoặc gửi về Ủy ban Đối ngoại Quốc hội, 37 Hùng Vương, Hà Nội. Dù sao thì ý kiến của bạn tôi cũng sẽ chuyển đến Bộ Lao động, thương binh và xã hội.