Hoa Khôi 4 vượt trội trên cánh đồng mẫu lớn

Để đẩy nhanh công tác chuyển giao một số giống lúa thuần có năng suất cao, chất lượng tốt đến tận hộ nông dân, Vụ ĐX 2013-2014, Trạm Khuyến nông huyện Tuy Phước (Bình Định) đã phối hợp với Cty TNHH Nông lâm nghiệp TBT Quảng Ngãi xây dựng mô hình CĐML SX giống lúa thuần chất lượng cao Hoa Khôi 4.

Mô hình được triển khai tại thôn Kỳ Sơn, xã Phước Sơn có diện tích 45 ha thuộc cánh đồng SX 2 vụ lúa/năm với 294 hộ nông dân tham gia. Giống lúa thuần Hoa Khôi 4 do Công ty CP Nông nghiệp Quốc tế An Việt chọn tạo; có thời gian sinh trưởng vụ ĐX từ 105-107 ngày, vụ hè thu từ 90-92 ngày.

Bước vào vụ SX, cánh đồng SX lúa thuần Hoa Khôi 4 gặp ngay thời tiết bất thuận, rét đậm kéo dài, nhiệt độ thấp ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng, phát triển của cây lúa. Nhất là giai đoạn mới sạ làm lúa chậm phát triển. Thêm vào đó diễn biến tình hình sâu bệnh phức tạp; ngoài nạn ốc bưu vàng, cây lúa còn bị bọ trĩ, sâu cuốn lá, rầy, bệnh khô vằn, đạo ôn gây hại.

Trong khi đó, số lượng nông dân tham gia mô hình quá đông nên khó khăn cho việc triển khai đồng bộ các giải pháp kỹ thuật, nhất là phòng trừ dịch bệnh. Phần lớn các hộ nông dân tham gia mô hình có diện tích SX nhỏ, manh mún; vùng ruộng chân đất không đồng đều, loại đất thịt và một số diện tích thuộc diện ngập úng.

Hơn thế nữa, hầu hết nông dân đã quen với cách SX lúa theo kiểu truyền thống, dựa vào kinh nghiệm nên khi đi vào quy trình SX theo hướng hàng hóa có quy mô lớn đã không khỏi lúng túng. Nhất là khi mô hình SX lúa giống Hoa Khôi 4 lần đầu tiên được thực hiện tại địa phương này theo chương trình 3 giảm 3 tăng.

Đặc biệt là khi áp dụng mật độ sạ 4 kg giống/sào nông dân đã không khỏi e ngại vì họ đã quen với cách sạ 8-10 giống/sào đối với lúa thuần. Bà Nguyễn Thị Hạnh, người làm 3 sào lúa Hoa Khôi 4, cho biết: “Khi nghe cán bộ kỹ thuật hướng dẫn sạ 4 kg giống/sào, tui lo lắm, sợ cây lúa nở không kín ruộng. Thế nhưng sau đó thấy cây lúa đẻ nhánh khỏe tui mới yên tâm”.

Tuy nhiên, nhờ nông dân tham gia mô hình được tập huấn kỹ quy trình canh tác vào đầu vụ; trong quá trình SX, cán bộ kỹ thuật và nông dân cùng phối hợp thực hiện đúng quy trình kỹ thuật nên khó khăn ban đầu cũng qua đi. Việc sử dụng đồng bộ các tiến bộ KHKT mới vào SX theo chương trình “3 giảm 3 tăng, 1 phải 5 giảm”; chương trình quản lý dịch hại tổng hợp IPM đã mang lại hiệu quả trên cánh đồng mẫu liên kết SX giống Hoa Khôi 4.

Cây lúa trong ruộng mô hình khỏe, bộ lá đứng giữ được màu xanh, cứng cây và có sức chống chịu trong điều kiện thời tiết bất lợi, chống chịu sâu bệnh tốt. Lúa chín đồng đều, hạt lúa sáng, bông dài, đóng thóc dày, tỷ lệ hạt chắc cao.

Qua theo dõi SX, Trạm Khuyến nông huyện Tuy Phước cho biết: Lúa Hoa Khôi 4 có dạng hạt mỏ tím, kiểu hình như lúa lai, bộ rễ khỏe, khả năng hút dinh dưỡng rất tốt, thời gian trỗ bông ngắn, bông to, tỷ lệ hạt chắc cao. Gạo Hoa Khôi 4 trong, thon nhỏ, cơm dẻo, vị đậm, ngon. Giống lúa này thích ứng rộng, có khả năng chịu rét và đạo ôn tốt.

Dù gặp bất thuận về thời tiết ngay từ đầu vụ nhưng nhờ các ưu điểm trên nên cánh đồng Hoa Khôi 4 vẫn đạt năng suất 78 tạ/ha. Ngoài ra, theo hợp đồng SX lúa giống, Cty TNHH Nông lâm nghiệp TBT Quảng Ngãi thu mua cao hơn 25% so với giá lúa thương phẩm tại thời điểm thu hoạch.

Tính toán chi li, nông dân SX giống Hoa Khôi 4 có lãi hơn những diện tích ruộng ngoài mô hình đến gần 16 triệu đồng/ha, nhờ giảm giống, giảm sử dụng thuốc BVTV, năng suất cao hơn 5,5 tạ/ha và bán giá cao hơn. Theo ông Nguyễn Tùng Dương, Trưởng trạm Khuyến nông huyện Tuy Phước, lần đầu tiên SX giống lúa thuần Hoa Khôi 4 trên địa bàn nhưng giống lúa này đã thể hiện tính vượt trội về khả năng đẻ nhánh, năng suất khá, thời gian sinh trưởng phù hợp cho SX 2 vụ/năm.