Bạn đọc gửi từ địa chỉ trinhhaogl@gmail.com xin hỏi:
Mẹ tôi là Lê Thị Xuyên. Bố mẹ tôi sinh được 2 người con đều là gái. Khi còn trẻ do ảnh hưởng tư tưởng phong kiến thời đó, mà bố tôi là con trưởng, có lẽ vì vậy mà bố lấy thêm vợ lẽ nữa tên là Tuyết, hai người cũng có với nhau 2 con một gái, một trai.
Sau này bố tôi về hưu thì quay về ở với mẹ tôi từ năm 1991 cho đến nay. Vừa qua, bố tôi không may bị bệnh và mất tháng 9/2017 âm lịch. Mẹ tôi một tay chăm lo mọi chuyện, xong mẹ tôi lên huyện làm chế độ tử tuất cho bố và cả chế độ cho mẹ vì mẹ tôi cũng ngoài 60 tuổi rồi.
Nhưng Bảo hiểm xã hội TP Thanh Hóa nói không làm được vì bà Tuyết viết đơn không cho mẹ tôi nhận tiền tuất của bố tôi, và trong hồ sơ hưu trí của bố tôi ghi vợ tên là Lê Thị Tuyết. Theo cơ quan bảo hiểm xã hội, cả 2 bà đều không hợp lệ để nhận tiền tử tuất của bố nên đến bây giờ vẫn chưa giải quyết xong.
Xin nói thêm là hộ khẩu bố tôi vẫn ở trên chỗ bà vợ lẽ, không chuyển về chỗ mẹ tôi nên khá lằng nhằng. Vừa qua bà vợ lẽ nói với mẹ tôi là đưa cho bà ấy 20 triệu tiền mặt, bà sẽ rút đơn đồng ý cho mẹ tôi nhận tiền tuất của bố. Nhưng mẹ tôi không chịu. Vậy tôi mong luật sư hướng dẫn giúp. Tôi xin chân thành cảm ơn!
Trả lời:
Theo Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) và Nghị định số 115/2015 ngày 11/11/2015 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật BHXH quy định:
Thân nhân của những người quy định tại khoản 1 Điều này được hưởng trợ cấp tuất hằng tháng, bao gồm:
a) Con chưa đủ 18 tuổi; con từ đủ 18 tuổi trở lên nếu bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; con được sinh khi người bố chết mà người mẹ đang mang thai;
b) Vợ từ đủ 55 tuổi trở lên hoặc chồng từ đủ 60 tuổi trở lên; vợ dưới 55 tuổi, chồng dưới 60 tuổi nếu bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên;
c) Cha đẻ, mẹ đẻ, cha đẻ của vợ hoặc cha đẻ của chồng, mẹ đẻ của vợ hoặc mẹ đẻ của chồng, thành viên khác trong gia đình mà người tham gia BHXH đang có nghĩa vụ nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình nếu từ đủ 60 tuổi trở lên đối với nam, từ đủ 55 tuổi trở lên đối với nữ;
d) Cha đẻ, mẹ đẻ, cha đẻ của vợ hoặc cha đẻ của chồng, mẹ đẻ của vợ BHXH đang có nghĩa vụ nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình nếu dưới 60 tuổi đối với nam, dưới 55 tuổi đối với nữ và bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên.
3. Thân nhân quy định nêu trên phải không có thu nhập hoặc có thu nhập hằng tháng nhưng thấp hơn mức lương cơ sở. Thu nhập theo quy định tại Luật này không bao gồm khoản trợ cấp theo quy định của pháp luật về ưu đãi người có công.
Người lo mai táng được nhận trợ cấp mai táng bằng 10 lần mức lương cơ sở). Thân nhân thuộc diện hưởng trợ cấp tuất hằng tháng mà có nguyện vọng hưởng trợ cấp tuất một lần, trừ trường hợp con dưới 06 tuổi, con hoặc vợ hoặc chồng mà bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên.
Thân nhân là thành viên khác trong gia đình quy định tại Điểm d Khoản 2 Điều 67 của Luật BHXH mà chưa đủ 18 tuổi được hưởng trợ cấp tuất hằng tháng cho đến khi đủ 18 tuổi, không cần điều kiện bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên.
Trường hợp có nhiều thân nhân thuộc diện hưởng trợ cấp tuất một lần thì các thân nhân phải có biên bản thống nhất cử người đại diện nhận trợ cấp.
Từ quy định nêu trên, luật sư thấy trong hồ sơ BHXH của bố chị ghi sống chung bà Tuyết (bà vợ hai) và hộ khẩu trước khi bố chị nghỉ hưu là cùng địa chỉ với bà Tuyết. Luật sư chưa kiểm tra được giấy kết hôn của bố với mẹ chị và bà Tuyết. Như vậy trường hợp hưởng khoản tiền trợ cấp và tiền tuất của bố chị có nhiều thân nhân nên gia đình cần họp thống nhất giữa hai bà vợ, sau đó cử người đại diện nhận trợ cấp.
Về khoản tiền mai táng phí thì mẹ chị là người đứng lên lo liệu thì mẹ chị là người được hưởng.
