Theo phản ánh của người dân làng Huỳnh Dương, xã Diễn Quảng, huyện Diễn Châu (Nghệ An), từ nhiều năm nay làng nghề bánh, bún Huỳnh Dương đang gây ô nhiễm nghiêm trọng cho người dân trong khu vực.
Tình trạng nước thải chưa qua xử lí của những hộ làm bún, được thải trực tiếp ra môi trường, khiến cả làng phải hứng chịu mùi hôi thối, nhất là vào mùa hè oi bức như hiện nay. Ảnh hưởng tới đời sống, sức khỏe cũng như hoạt động sản xuất của hàng nghìn hộ dân xung quanh.
Làng nghề bánh, bún Huỳnh Dương là làng nghề truyền thống có từ lâu đời, chuyên sản xuất bún và một số loại bánh như bánh mướt, bánh đa... Nhiều năm qua, việc phát triển làng nghề đã góp phần giải quyết việc làm, tăng thêm thu nhập cho người dân.
Theo số liệu thống kê của chính quyền xã Diễn Quảng, làng Huỳnh Dương có hơn 400 hộ dân, trong đó có 130 hộ dân làm bún. Năm 2013, làng bánh bún Huỳnh Dương được công nhận là làng nghề truyền thống.
Trước đây người dân chủ yếu làm bún bằng thủ công, nhưng trong mấy năm trở lại đây, người dân bắt đầu sử dụng máy móc cho việc sản xuất bún. Vì vậy càng ngày càng có nhiều hộ làm bún và làm với số lượng lớn. Do đó, lượng nước thải ra môi trường ngày càng nhiều gây nên tình trạng ô nhiễm kéo dài.
Chúng tôi có mặt tại địa phương, đi qua trục đường chính vào làng, dọc hại bên đường đều sực mùi hôi thối bởi nước thải từ làng bún chảy ra mương nước. Mỗi khi người dân có việc đi qua đều phải bịt mũi hay nín thở mới mong không phải chịu cảnh tra tấn này. Chị Thoa bán quán trước trục đường này không khỏi bức xúc: ''Trời nắng thế này nhưng ở trong nhà cũng phải lấy chăn che lên mũi cho đỡ thối".
Không chỉ lo ô nhiễm môi trường, người dân còn lo lắng nguồn nước bẩn ngấm xuống lòng đất dẫn đến ô nhiễm nguồn nước ngầm, về lâu dài sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe con người. Không chỉ vậy, vấn đề ô nhiễm đã làm cho hơn 2.500m2 lúa không gieo cấy được, hoặc gieo cấy thì chậm phát triển, thu hoạch năng suất thấp.
Theo quan sát của chúng tôi, dọc hai tuyến mương này nước đen ngòm, sền sệt và mùi hôi rất nặng, những vũng nước đọng lại đặc quánh. Ở ngoài đường đã khổ, nhưng ở trong nhà cũng không được yên, các hộ gia đình sống dọc hai bên mương phải đóng chặt cửa để ngăn chặn muỗi ồ ạt bay vào nhà.
Để tiêu thoát nước ô nhiễm, làng đã cho xây dựng hệ thống mương bê tông, tuy nhiên điều đó không giảm được bao nhiêu mùi xú uế đặc trưng này. Hơn nữa hệ thống mương lại không có nắp đậy, nhiều chỗ rác thải tắc nghẽn, không thể thoát nước được khiến ô nhiễm trầm trọng.
Nói về vấn đề trên, ông Thìn, Bí thư chi bộ làng Huỳnh Dương cho biết: ''Sắp tới làng sẽ cho xây dựng hệ thống xử lí nước thải để mỗi hộ dân làm bún xử lí nước thải trước khi thải ra môi trường. Có lẽ đó không chỉ làm mong muốn của những hộ dân làm bún, mà đó còn là mong muốn của hàng trăm hộ dân sống trong vùng''.
Ông Phan Huy Ngân, Chủ tịch UBND xã Diễn Quảng cho biết: “Trước thực trạng ô nhiễm ở làng nghề bánh, bún Huỳnh Dương, xã đã xây dựng Đề án “Vệ sinh môi trường khu vực làng bún xóm 3”, giao cho Hội Phụ nữ và các hộ dân dọn dẹp khu vực mương, thường xuyên xả nước để hạn chế phần nào mùi hôi thối. Nhưng đó cũng chỉ là biện pháp tạm thời”.
Tình trạng ô nhiễm môi trường ở làng nghề bánh, bún Huỳnh Dương đang là “bài toán” chưa có lời giải. Người dân trong làng mong các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương sớm vào cuộc giải quyết, đưa làng nghề ngày càng phát triển và bảo vệ môi trường khỏi ô nhiễm.
