Hơn hai năm qua, người dân phường Đập Đá (thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định) phải chung sống với khói, bụi, rác thải do các cơ sở, nhà xưởng tái chế phế liệu, đúc và gia công kim loại… tại Cụm công nghiệp (CCN) Gò Đá Trắng gây ra.
Khói, bụi ngùn ngụt từ CCN Gò Đá Trắng |
Ăn ngủ với rác, khói, bụi
Vừa đặt chân đến CCN Gò Đá Trắng, chúng tôi đã thấy sự nhếch nhác. Theo cách gọi của người dân khu vực Tây Phương Danh (phường Đập Đá), CCN Gò Đá Trắng là một “bãi chứa rác” với những bao bì, lon bia, ni-lông bẩn… được thu gom từ các nơi đưa về đây đợi tái chế.
Cùng với đó là hàng chục nhà xưởng của DNTN Nguyễn Nga Lâu sản xuất nhang, lấn chiếm lề đường để phơi nhang cây và bột nhang. Rác thải do các cơ sở sản xuất trong CCN vứt vô tội vạ, làm bốc mùi nên người dân phải thường xuyên tự giải thoát bằng cách ra tay thu dọn thành đống rồi đốt. Thêm vào đó, khi các nhà xưởng hoạt động thì khói, bụi bay mù mịt vào khu dân cư khiến nhiều người, đặc biệt là trẻ em và người già bị ngạt thở, dẫn tới hiện tượng đau đầu, tức ngực.
Anh Nguyễn Văn Thành (tổ 2, khu vực Tây Phương Danh) than vãn: Chúng tôi đã phản ánh nhiều lần nhưng không giải quyết được gì. Không ai có thể sống mà quanh năm phải hứng chịu khói bụi, mùi hôi thối. Kiểu này rồi làng Tây Phương Danh chắc sẽ trở thành “làng viêm phổi” mất thôi.
Vào tháng 12/2011, khi khói bụi từ CCN Gò Đá Trắng bốc lên ngùn ngụt rồi ập xuống khu dân cư Tây Phương Danh khiến 2 người là bà Nguyễn Thị Hoa Huệ và Trần Thị Hương đã phải đưa đi bệnh viện cấp cứu vì ngất xỉu. Sau đó, hơn 50 hộ dân ở Tây Phương Danh đồng ký đơn gửi đến hơn 16 cơ quan chức năng từ tỉnh đến thị xã khiếu nại.
Ông Nguyễn Hữu Hải, Trưởng khối phố Tây Phương Danh, bức xúc: “Tây Phương Danh có 530 hộ dân thì hơn 50% sống trong khu vực bị ảnh hưởng nặng bởi ô nhiễm môi trường từ CCN Gò Đá Trắng do hàng chục lò tái chế phế liệu với vô ngần rác thải, bao bì bẩn được thu gom về đây. Thỉnh thoảng cũng có vài đoàn đến kiểm tra thì các nhà xưởng ngừng hoạt động và sau đó thì mọi chuyện đâu vào đấy. Mới đây, sau khi đoàn kiểm tra của thị xã An Nhơn đến thì dường như họ đã biết trước, liền ngừng hoạt động vào ban ngày, chỉ hoạt động từ 22 giờ đêm cho đến 3-4 giờ sáng hôm sau”.
Ngửa cổ trông tỉnh
Theo Ban quản lý các Cụm công nghiệp thị xã An Nhơn, CCN Gò Đá Trắng có diện tích 16,9 ha. Đến nay, toàn bộ diện tích của CCN này đã được lấp đầy và đã có 52 cơ sở, DN đi vào hoạt động, bao gồm các ngành nghề cơ khí, sản xuất thiết bị nông ngư cụ, chế biến bột nhang, bao bì nhựa, bao bì các - tông, đúc và gia công kim loại, thu gom và tái chế phế liệu nhôm, nhựa…
"UBND thị xã không có thẩm quyền đình chỉ hoặc cấm hoạt động dứt điểm và thu hồi giấy phép đăng ký kinh doanh của các DN thuộc thẩm quyền cấp tỉnh do Sở kế hoạch - Đầu tư cấp phép. Và không có cơ chế, chính sách hỗ trợ cho những DN chuyển đổi nghề hoặc chuyển đổi đến vị trí quy hoạch sản xuất khác phù hợp. Chúng tôi vừa gửi báo cáo bằng văn bản và đề nghị lãnh đạo tỉnh chỉ đạo giải quyết vụ việc này", ông Lê Minh Toán, Phó chủ tịch UBND TX An Nhơn. |
Tháng 8/2011, Chủ tịch UBND thị xã An Nhơn đã phải ra quyết định xử phạt hành chính 13 cơ sở sản xuất tại CCN Gò Đá Trắng vì các vi phạm: không có hồ sơ môi trường, không thực hiện đúng nội dung như trong bản cam kết bảo vệ môi trường, thải mùi hôi thối vào môi trường, xây dựng không đúng công trình hệ thống xử lý môi trường. Có thể nêu đích danh, đó là: DNTN Đào Vân, Cơ sở Nguyễn Văn Hào, Cty TNHH Xuân Thảo, Cở sở Năm Thiệu 2, Cơ sở Ngọc Thúy, Cty TNHH Nguyễn Nga Lâu...
Đến cuối tháng 12/2011, Tổ kiểm tra gồm Ban quản lý các Cụm công nghiệp cùng Phòng Tài nguyên và Môi trường, Cảnh sát môi trường TX An Nhơn lại đi kiểm tra 16 cơ sở đúc, nấu kim loại thì 14 cơ sở không có hệ thống xử lý khí, khói thải lò, 6 cơ sở nấu nhôm phế liệu, 2 cơ sở chưa có giấy phép đăng ký kinh doanh. Trong đó có 2 cơ sở “kín cổng, then cài”, đoàn kiểm tra không thể tiếp cận được là Cơ sở Tây Ninh và Cơ sở Thu Hùng.
Theo ông Lê Minh Toán, Phó chủ tịch UBND thị xã An Nhơn, việc sản xuất, tái chế kim loại của các cơ sở tại CCN Gò Đá Trắng làm ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, gây bức xúc dư luận nhân dân. Nguyên nhân chủ yếu là do các cơ sở sản xuất hoạt động theo quy trình thủ công lạc hậu và không thực hiện đúng cam kết bảo vệ môi trường.