Không giao toàn quyền cho chủ đầu tư

Ngày 10/4, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến về Dự thảo Luật Xây dựng. Nhiều khoảng trống trong Dự thảo Luật đã được các ĐB nêu rõ bao gồm các vấn đề về cấp phép xây dựng, quy hoạch xây dựng, tư vấn thiết kế…

Có đất, chủ đầu tư mới xin xây dựng bao nhiêu tầng

Quy hoạch phải gắn với kế hoạch sử dụng

Quy định nội dung quy hoạch xây dựng là cần thiết nhằm tạo tiền đề cho việc thực thi các nhiệm vụ quản lý nhà nước liên quan đến hoạt động xây dựng. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng thời gian quy hoạch kéo dài 20-25 năm sẽ ảnh hưởng đến các nhà đầu tư và phát triển KT-XH. Nhiều dự án quy hoạch rồi để không gây lãng phí lớn tài nguyên đất đai.

Vấn đề này, theo UBTVQH, quy hoạch xây dựng không chỉ đáp ứng nhu cầu thực tế hiện tại mà phải dự báo một cách khoa học xu thế phát triển tương lai. Do vậy, để đáp ứng yêu cầu trên thì thời hạn quy hoạch từ 20-25 năm và tầm nhìn 50 năm là phù hợp. Nhưng việc tổ chức lập quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết còn phụ thuộc vào kế hoạch thực hiện quy hoạch chung, theo yêu cầu quản lý phát triển, kế hoạch đầu tư và nhu cầu đầu tư.

Làm rõ hơn nội dung trên của Dự thảo Luật, Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng khẳng định quy hoạch phải gắn với kế hoạch, tức là có lộ trình xây dựng, cân đối nguồn lực để tránh tình trạng quy hoạch rồi để đấy dân không biết làm thế nào, gây lãng phí. Vì vậy có những quy hoạch 25 năm nhưng chưa sử dụng đến thì thời gian đó vẫn có thể xây dựng và sử dụng đất có thời hạn. Không thể để đất hoang.

Chủ đầu tư không được tự thẩm định thiết kế

Bàn về vấn đề quản lý dự án xây dựng, ĐB Lê Như Tiến đề nghị dự thảo Luật cần có những quy định giao cụ thể cho cơ quan quản lý nhà nước kiểm tra chặt chẽ thiết kế cơ sở, thiết kế xây dựng của các dự án xây dựng đặc biệt là đối với những dự án thực hiện bằng nguồn vốn nhà nước để tránh thất thoát, lãng phí.

Theo ông, đây là nội dung hết sức quan trọng, bởi thiết kế cơ sở và thiết kế xây dựng là cơ sở để xác định tổng mức đầu tư và là yếu tố quyết định tính khả thi của dự án. Trước, Luật Xây dựng 2003 đã quy định về việc này nhưng để tạo điều kiện chủ động, thuận lợi cho chủ đầu tư trong quá trình thực hiện dự án nên Luật sửa đổi năm 2009 lại quy định cơ quan quản lý nhà nước “chỉ cho ý kiến về thiết kế cơ sở khi cần thiết”, thành ra đã phó mặc cho chủ đầu tư toàn quyền quyết định.

Từ đó dẫn đến những sự cố công trình ảnh hưởng đến an toàn của cộng đồng và trong quá trình thực hiện dự án phải điều chỉnh, bổ sung thiết kế nhiều lần làm kéo dài tiến độ xây dựng, phát sinh chi phí, giảm hiệu quả của dự án. “Theo tôi, tuyệt đối không thể giao cho chủ đầu tư tự thẩm tra, thẩm định thiết kế cơ sở mà phải để cơ quan có thẩm quyền thẩm định trước khi cấp phép”, ông Tiến phát biểu.

Thủ tục nhiêu khê

Đóng góp ý kiến trong quy định cấp phép xây dựng, theo ĐB Trần Du Lịch, hiện nay ở nhiều nước trên thế giới đã bỏ thủ tục này vì có quá nhiều nhiêu khê. Thực tế ở nước ta, rất nhiều công trình xây dựng nộp hồ sơ xin cấp phép một đằng rồi lại xây dựng một nẻo nhưng không thấy vai trò quản lý nhà nước.

Dẫn chứng thực trạng ở hầu hết các dự án xây nhà chung cư, doanh nghiệp lo thủ tục đất đai xong, có đất rồi mới tính đến “xin” xây dựng bao nhiêu tầng, ông Lịch cho rằng đây là khoảng trống của quy hoạch xây dựng, phá vỡ mật độ quy hoạch. “Quy hoạch là quan trọng, chứ không phải cấp phép xây dựng. Ở các nước, chỉ cần đăng kí xây dựng và xây đúng theo quy hoạch”, ông Lịch bày tỏ quan điểm.

Ở nội dung này, để tránh nhiêu khê trong hoạt động cấp phép, nhiều ĐB cũng đề nghị cần quy định rõ cụ thể hơn đối với điều kiện cấp giấy phép xây dựng, giấy phép xây dựng có thời hạn và quy định trường hợp nào không cần giấy phép xây dựng đặc biệt ở địa bàn nông thôn.