“Tôi khẳng định, những giống ngô này hoàn toàn nằm ngoài danh mục giống cây trồng của Bộ NN-PTNT. Những giống này chưa hề qua khảo nghiệm, SX thử, việc bán tràn lan ra thị trường là hoàn toàn trái phép”, một lãnh đạo Trung tâm Khảo kiểm nghiệm giống, sản phẩm cây trồng Quốc gia (Cục Trồng trọt), nói.
"Hết hàng rồi nhé"
Từ những thông tin trên bao bì sản phẩm ngô giống Sticky 2008, chúng tôi đi tìm trụ sở của Cty Tài Lộc. Trời mưa tầm tã, tôi chạy xe vòng vòng qua nhiều ngõ hẻm quanh tổ dân phố An Lạc, thị trấn Trâu Quỳ (Gia Lâm – Hà Nội).
Mất cả tiếng đồng hồ, mắt đảo trái đảo phải liên tục, trụ sở Cty giống mang tên Tài Lộc vẫn chẳng thấy. Dừng xe hỏi thăm, một người phụ nữ đang đứng xát gạo ven đường cho biết, là người ở đây nhưng chưa bao giờ nghe thấy một Cty nào có tên là Tài Lộc.
“An Lạc rộng lắm chú ạ, đây là An Lạc 1, bên kia cầu là An Lạc 2, chắc nó nằm bên đấy, chú sang tìm xem có không, chứ bên này làm gì có”, người phụ nữ mách nước. Nghe lời chị, chúng tôi lại đội mưa vòng sang bên kia cầu. Đây là khu vực chuyên SX và bán giống cây trồng của Viện Nghiên cứu Rau quả TW. Ô tô ra vào mua bán giống, cây ăn quả nườm nượp, mong sao tìm được trụ sở Cty này.
Cũng như lúc trước, chúng tôi đảo qua tất cả con đường, vòng vào từng ngõ nhỏ nhưng không hề thấy trụ sở Cty Tài Lộc ở đâu. Một người đàn ông đang làm đất trồng na cho biết, ở đây làm gì có Cty nào tên như thế. Hỏi thêm vài người nữa, câu trả lời vẫn chỉ là những cái lắc đầu.
Nhãn mác dán chồng chéo, sai quy định
Ghé qua cửa hàng trưng bày và bán GCT của Viện Nghiên cứu Rau quả, một nhân viên bán hàng ở đây khẳng định, khu vực của Viện không có Cty nào tên là Tài Lộc. Chưa bỏ cuộc, chúng tôi vòng lại khu vực An Lạc 1 hỏi thăm tiếp. Xuống một khu ruộng, lố nhố mấy người dân đang làm hom na, tôi hỏi dò thông tin về Cty này.
Một người cho biết, tại đây cũng có một cơ sở chuyên phân phối giống ngô MX gì đó của Cty CP Giống cây trồng Miền Nam. Người đại diện cho Cty tên là Ánh. Sau khi xem mẫu ngô giống Sticky 2008, tất cả đều lắc đầu bảo chưa bao giờ nhìn thấy cũng như nghe nói đến Cty Tài Lộc.
Thông tin ngày tháng SX nhập nhèm
Lần vào Website của Cty Tài Lộc tại địa chỉ http://tailocprotectionseeds.com.vn, phần giới thiệu có ghi, GĐ Cty là Thạc sĩ Nông nghiệp Lê Tiến Thắng. Phần giới thiệu Cty nghe “nổ” rất to, hoành tráng: “Chúng tôi là công ty thương mại hàng đầu trong ngành hạt giống, thuốc BVTV, phân bón và hóa chất sử dụng trong nông nghiệp. Cty chúng tôi đang là nhà phân phối hạt giống cho các Cty hạt giống nổi tiếng trên thế giới như của: Mỹ, Anh, Pháp, Tây Ban Nha, Italy, Hà Lan, Israel, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, Thái Lan...".
Các mục khác trên website thì để trắng hoặc “cóp” vài thông tin không liên quan đến giống má trên báo chí nhét vào. Cũng từ đây, chúng tôi có được số điện thoại di động của GĐ Cty Tài Lộc.
Cận cảnh những hạt ngô rởm
Loay hoay gần hết buổi chiều mà không tìm ra trụ sở Cty “nổ” này, tôi quyết định rút điện thoại gọi vào số 0988351751 đăng trên website của vị GĐ. Điện thoại đổ chuông, vài giây sau, một người đàn ông nghe máy.
“GĐ: A lô ai đấy.
PV: Có phải anh Thắng Cty Tài Lộc phải không ạ.
GĐ: Đúng tôi, bạn là ai, ở đâu, có việc gì không?
PV: Em tên là Trưởng, em có ông anh bán giống cây trồng ở Bắc Ninh giới thiệu gặp anh, nghe bảo anh có giống ngô Sticky gì đó hay lắm đúng không? Em muốn nhập ít ngô giống của anh về kinh doanh đại lí ở quê mà.
GĐ: Xin lỗi bạn ở đâu?
PV: Em ở dưới Nam Định
GĐ: Hiện Cty mình hết hàng rồi nhé, xin lỗi bạn.
PV: Khoảng bao giờ lại có hàng hả anh?
GĐ: Cái này mình chưa biết được, chào nhé.
Tút… tút… tút”.
Vị GĐ cúp máy nhanh chóng. PV tiếp tục gọi lại, điện thoại có chuông nhưng không ai nghe máy.
Kinh doanh như thế là trái phép
Sau khi xem qua mẫu ngô giống PV thu được, các cán bộ Trung tâm Khảo kiểm nghiệm giống, sản phẩm cây trồng Quốc gia khẳng định ngay, những giống ngô này hoàn toàn không nằm trong danh mục cho phép SX, kinh doanh của Bộ NN-PTNT.
Giống ngô, các loại rau màu xuất xứ Trung Quốc
| Khoản 2, Điều 16, NĐ 57: Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với hành vi sản xuất giống cây trồng không có trong Danh mục giống cây trồng được phép sản xuất, kinh doanh hoặc giống cây trồng chưa được Bộ NN-PTNT công nhận chính thức. Hình thức phạt bổ sung là tịch thu giống của cơ sở SX giống vi phạm quy định tại khoản 2. |
Về hình thức, cán bộ Trung tâm cho biết, sản phẩm này in ấn hoàn toàn sai tiêu chuẩn. Nhãn mác dùng giấy dán đè lên vỏ bao, sai chính tả, ngày tháng SX mờ nhạt…Độ sạch in trên bao bì là xấp xỉ 100%, độ thuần gần 99%. Tuy nhiên, khi đổ ngô giống ra kiểm tra, chất lượng hạt rất kém. Nhiều hạt bị vỡ, thậm chí bị mốc nằm lẫn lộn với nhau.
Theo QĐ 95 của Bộ NN-PTNT, với một giống ngô mới, để được công nhận phải trải qua rất nhiều quá trình từ khảo nghiệm, SX thử với thời gian ít nhất là một năm rưỡi. “Một năm rưỡi là nhanh nhất rồi, nhiều giống phải mất mấy năm mới được công nhận”, cán bộ Trung tâm cho biết. Chế tài xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giống cây trồng theo NĐ 57 đã có, nhưng với những Cty “ma” như Tài Lộc thì việc này không hề đơn giản.
Dân tự trồng tự chịu
Bà Trần Thị Hòa, Trưởng phòng Trồng trọt (Sở NN-PTNT Bắc Ninh) cho biết, tỉnh đã có cơ chế hỗ trợ người dân SX vụ đông với cơ cấu giống cụ thể. Vụ đông năm nay, Bắc Ninh sẽ gieo cấy khoảng 10.000ha, trong đó ngô là 2.000ha. Đối với những hộ trồng ngô, tỉnh sẽ hỗ trợ 70% tiền giống.
Người nông dân sẽ tự trồng tự chịu
Các giống ngô trong cơ cấu SX được UBND tỉnh hỗ trợ bao gồm: NK4300, NK66, NK6654, Wax 44, Milky 36 và HN 88. Đây là cơ chế, cơ cấu giống do UBND tỉnh cũng như Sở NN-PTNT đưa ra. Tuy nhiên, trên thực tế, khi triển khai xuống cơ sở, việc người dân tự ý đưa những giống ngô khác vào trồng là điều không tránh khỏi.
“Nếu người dân tự ý gieo cấy ngoài cơ cấu SX, nếu có vấn đề gì xảy ra, người dân phải tự chịu hậu quả”, bà Hòa nói. Để hạn chế vấn đề này, Bắc Ninh vẫn đang triển khai bán giống cho bà con theo phương thức phân cấp. Sau khi người dân đăng kí số lượng giống cần mua, Sở sẽ phối hợp với Phòng NN- PTNT các huyện cung ứng giống cho bà con.
Bà Hòa cũng cho biết, Thanh tra Sở cũng thường xuyên kiểm tra các đại lí kinh doanh giống cây trồng trên địa bàn. Kiểm tra thường xuyên, vậy tại sao những đại lí này vẫn nhởn nhơ, bán các loại giống rởm một cách ngang nhiên? Câu hỏi này xin gửi lại cho đơn vị thanh tra của Sở NN-PTNT Bắc Ninh cũng như nhiều tỉnh khác.
| Lãnh đạo Trung tâm Khảo kiểm nghiệm giống, sản phẩm cây trồng Quốc gia cho rằng, việc phát hiện những cơ sở kinh doanh trái phép như trên và xử phạt là việc chắc chắn phải làm. Tuy nhiên, cái đáng lo hiện nay chính là hậu quả có thể xảy ra khi gieo trồng những giống ngô không rõ nguồn gốc, chất lượng chưa được kiểm chứng. Và khi xảy ra thiệt hại, gánh nặng lại đè lên vai người nông dân. |
