Kỹ thuật thị trường, nghề "làm dâu trăm họ"

Hằng ngày rong ruổi trên các nẻo đường nông thôn, họ đến với trang trại hoặc từng hộ nông dân để tư vấn kỹ thuật, khám chữa bệnh miễn phí cho vật nuôi, cây trồng.

Họ không phải là cán bộ khuyến nông làm việc công ích, không thuộc tổ chức từ thiện, cũng không tiếp thị để bán sản phẩm, nên luôn được nông dân tin tưởng, đó là đội ngũ nhân viên thị trường.

Thương trường cạnh tranh ngày càng quyết liệt, đòi hỏi mỗi doanh nghiệp phải có chiến lược marketing đa dạng, sử dụng nhiều nhóm nhân lực với công việc khác nhau: Nhân viên kinh doanh, nhân viên bảo hành, nhân viên PR, nhân viên quảng cáo, nhân viên kỹ thuật thị trường…

Nhiều nhóm sản phẩm của các DN hướng đến đối tượng khách hàng là nông dân như thức ăn chăn nuôi, giống cây trồng, vật nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc BVTV… Những năm gần đây, rất nhiều DN trong các lĩnh vực này đã tổ chức đội ngũ nhân viên thị trường khá bài bản.

Không ít người làm marketing các sản phẩm vật tư nông nghiệp cho rằng công việc của nhân viên kỹ thuật thị trường tương đối đơn giản, thậm chí chỉ là “cưỡi ngựa xem hoa”, vì vậy mà lương và chế độ thù lao trả cho vị trí này luôn thấp hơn những nhân viên kinh doanh.

Chị Phạm Thanh Bình, phụ trách mảng kỹ thuật thị trường của Cty Japfa chuyên kinh doanh thức ăn chăn nuôi cho biết: "Nhân viên kinh doanh phải mời chào, quảng cáo để bán sản phẩm, luôn dễ bị khách hàng từ chối, vì vậy đòi hỏi những người có khiếu giao tiếp, biết thuyết phục khách hàng.

Tập huấn sử dụng phân bón cho nông dân

Làm kỹ thuật thị trường đơn giản hơn nhiều, vì không bị áp lực về doanh thu hay sản lượng bán ra, cũng không cần quảng bá sản phẩm cho công ty, mà công việc chỉ là đi tư vấn kỹ thuật hoặc chữa bệnh cho vật nuôi, nhưng không cần thu phí của nông dân. Vì vậy, nhân viên kỹ thuật thị trường luôn được nhà nông tin tưởng chào đón, nên dễ dàng trong tác nghiệp".

Anh Nguyễn Mạnh Phi, nhân viên kỹ thuật thị trường của Cty Nam Dũng cho biết: "Nông dân mua TĂCN từ đại lý của công ty, trong quá trình chăn nuôi, nếu có thắc mắc về kỹ thuật, hoặc vật nuôi bị bệnh, họ sẽ thông qua đại lý để mời nhân viên của công ty đến. Nhiệm vụ của kỹ thuật thị trường là luôn có mặt kịp thời khi người chăn nuôi yêu cầu, tư vấn và khám chữa bệnh miễn phí cho gia súc".

Không chỉ đến với những nông dân sử dụng sản phẩm của Công ty Nam Dũng, mà bất cứ nông dân nào, dù họ đang dùng sản phẩm của các đối thủ cạnh tranh, thì vẫn phải tư vấn nhiệt tình. Hằng ngày, anh Phi rong ruổi trên những nẻo đường nông thôn, đến từng làng quê, hỏi thăm tìm vào những hộ chăn nuôi gia súc, để chào hỏi làm quen và tư vấn quỹ thuật.

Trong quá trình tác nghiệp, không chỉ hạn chế nói về sản phẩm của công ty mình đang làm việc, mà còn "tối kỵ” nói xấu những sản phẩm cuả DN khác. Anh Phi kể lại “một bài học”: Trước đây anh làm kỹ thuật thị trường cho Cty Japfa, một hộ nông dân mời anh tới thăm trang trại, nhờ anh tư vấn cho vì sao nuôi gà chậm lớn. Thấy gia đình này sử dụng cám của một DN khác chưa có uy tín, anh giải thích rằng do thức ăn kém chất lượng nên gà chậm lớn, vì vậy khuyên họ chuyển sang sử dụng thức ăn do Japfa SX.

Những điều anh nói không sai, nhưng đã khiến người nông dân này nổi giận, vì từ trước tới nay ông này luôn trung thành với sản phẩm đó. Người chăn nuôi phê phán lên đại lý bán thức ăn gia súc, đại lý này phản hồi lên công ty, và anh Phi bị Japfa sa thải, vì vậy mà anh chuyển sang làm việc tại Cty Nam Dũng.

Các đại lý thức ăn gia súc thường kinh doanh sản phẩm của nhiều DN, vì vậy họ sẽ rất khó chịu nếu như nhân viên của DN này lại đi nói xấu về sản phẩm của một DN khác. Rút kinh nghiệm, khi gặp những hộ chăn nuôi dù không sử dụng sản phẩm của Nam Dũng, anh Phi vẫn hướng dẫn kỹ thuật và chữa trị bệnh cho gia súc rất nhiệt tình, nên luôn được mọi người tin tưởng.

Để được tuyển vào làm nhân viên kỹ thuật thị trường, đòi hỏi phải có trình độ kỹ thuật chuyên môn vững chắc. Nếu như đảm trách kỹ thuật tại nông trại hoặc DN, chỉ cần giỏi kỹ thuật trong phạm vi hẹp, chẳng hạn chỉ cần thông thạo một trong các lĩnh vực như chăn nuôi lợn, gà đẻ, gà thương phẩm, phối chế thức ăn…

Nhưng làm kỹ thuật thị trường, đòi hỏi phải am hiểu đa dạng vấn đề trong chăn nuôi, trồng trọt, có như vậy mới xử lý được mọi tình huống nhà nông cần.

Thế nhưng so với nhân viên kinh doanh, thì nhân viên thị trường chịu nhiều thua thiệt. Ngoài lương, nhân viên kinh doanh được thưởng tiền theo doanh số bán hàng, nhưng nhân viên kỹ thuật chỉ được hưởng lương và phụ cấp đi lại với mức thu nhập thấp hơn nhiều.

Một nhân viên kỹ thuật thị trường giỏi sẽ giúp làm tăng lượng sản phẩm bán ra trên địa bàn, thế nhưng cái lợi này đều được nhân viên kinh doanh hưởng. Nếu sản lượng bán ra trên địa bàn giảm sút, các nhân viên kinh doanh sẵn sàng “đổ” hết tội cho nhân viên kỹ thuật thị trường. Vì vậy làm kỹ thuật thị trường nếu chuyên môn kém cỏi, sẽ rất dễ bị sa thải.

Theo ông Nguyễn Văn Khánh, chủ một đại lý kinh doanh thức ăn gia súc ở Phù Lỗ (Sóc Sơn, Hà Nội), rất nhiều DNSX thức ăn gia súc uy tín, có mạng lưới kỹ thuật thị trường rất chuyên nghiệp, đan cài nhau cùng hoạt động, điển hình là các công ty: Cargill, Charoen Pokphand, Japfa, Nam Dũng…

Ông Nguyễn Thế Trúc, một người hành nghề thú y ở xã Vân Canh (Hoài Đức, Hà Nội), cho biết: Trước kia người chăn nuôi thường mời bác sĩ thú y tại địa phương đến để chữa bệnh cho gia súc, nhưng giờ đây họ chủ yếu trông chờ vào nhân viên kỹ thuật thị trường của các công ty, vì không phải trả phí dịch vụ. Vì vậy mà vai trò của cán bộ thú y xã đang bị thay thế một phần bởi mạng lưới kỹ thuật thị trường của DN.